GiRİŞ canliliğin tanimi



Yüklə 5,01 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə133/204
tarix20.11.2023
ölçüsü5,01 Kb.
#165478
1   ...   129   130   131   132   133   134   135   136   ...   204
ormankoruma 51b07

sodyum-potasyum 
pompası
, daha kısa 
sodyum pompası
denir. Bekleme durumunda, sinir hücre zarı, 
potasyum iyonlarına serbest geçirgen, fakat sodyum iyonlarına geçirgen değildir. 
Bunun sonucu, hücre
içine çekilen potasyum iyonları dışarıya geri difüze olma 
hücre gövdesi
DUYUSAL NÖRON
deri 
sinaps
BİRLEŞTİRME NÖRONU
BAĞLANTI
hücre
HAREKET NÖRONU
iskelet kası


124 
eğilimindedir. Bununla birlikte hücre dışına çekilen sodyum iyonları zardan serbestçe 
difüze olamazlar ve hücre dışında birikirler. Bunun sonucu olarak zarın dışında fazladan 
bir pozitif yük (sodyun iyonlarından ötürü) oluşur. Zarın içinde fazladan bir negatif yük 
kalır.
Şekil 13
-
2. İleti Taşımayan Nöronda Elektriksel Durum ve Bir Sinir İmpulsu
 
13-
6 Sinir İmpulsu
 
İmpuls alanında zardaki değişmeler.
Bir sinir i
mpulsu, bir başka nörondan gelen 
bir impulsla veya bir reseptörden uyarımla, bir nöronun zarında başlatılır. İmpulsun 
başlatıldığı nöron üzerindek

bir yerde, ilk meydana gelen şey, zarın sodyum iyonlarına 
geçirgenliğinin hızla artmasıdır. Zarın dışında sodyum iyonlarının yüksek bir 
konsantrasyonunun olduğunu hatırlayalım. Bu konsantrasyon eğiminin tesiri altında, 
sodyum iyonları zarın dışından içine hızla difüze olurlar. Pozitif sodyum iyonlarının bu 
akışı, zarın polarizasyonunu tersine çevirir. İmpuls alanında, sinir hücre zarının iç tarafı 
pozitif yüklü, dış tarafı negatif yüklü olur.
Bu ters polarite, zarın küçük bir alanında meydana gelir. Bununla birlikte, zarın bitişik 
alanlarının geçirgenliğini etkileyen bir elektrik akımının akışına neden olur. Bu k
ez 
sodyum iyonları yüksek geçirimli bu yeni alanlara atılır, polarizasyonun buralarda tersine 
dönmesine neden olurlar. Polarizasyonun bu şekilde tersine dönmesi tüm akson boyunca 
devam eder gider. Polarizasyonun tersine dönmesi sinir impulsudur. Yani, im
puls, sinir 
lifi boyunca iletilen depolarizasyonun bir dalgasıdır. Bir akson boyunca impulsun geçişi bir 
havai fişek fitinin yanmasına benzer. Yanan bölge önündeki kısmı tutuşturarak fitil 


125 
boyunca ilerler. Bu benzetmede en büyük fark, bir nöron arka arkaya
impulsları 
iletebilirken, bir fitil tekrar kullanılamaz.
Sinir impulsu alanında, hücre zarının sodyum iyonlarına yüksek geçirgenliği, bir 
saniyenin sadece çok küçük bir bölümünde devam eder. Arkasından, sodyum iyonlarının 
zardan daha fazla difüzyonunu önlenmesiyle, normale döner. Ayrıca, sodyumun çekilmesi 
eylemi ile birlikte, potasyumun zarın dışına difüzyonu, iyonların normal dağılımını hemen 
yeniler. Zarın pol
a
ritesi böylece dışarıdaki pozitif bir yükle ve içerideki negatif bir yükle, 
normale döner.
Bi
r impulsun geçişinin arkasından, sinir hücre zarının impulsları taşımak için 
uyarılamadığı çok kısa bir kendine gelme dönemi vardır. Saniyenin sadece birkaç binde 
biri kadar devam eden bu süreye, 

Yüklə 5,01 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   129   130   131   132   133   134   135   136   ...   204




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2025
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin