GiRİŞ Qrammatik kateqoriya haqqında ümumi məlumat
Yüklə 42,92 Kb.
|
|
GİRİŞ Qrammatik kateqoriya haqqında ümumi məlumat Məlum olduğu kimi hər hansi bir dilin morfoloji və sintaktik qurulusuna dair ideyalar toplusu olan qrammatika nəzəriyyəsi sözlər, söz birləşmələri və cümlələrin özünəməxsus geniş qrammatik məna, forma, və şəkil, sintaktik konstruksiyalara malikdir. Bunlarsiz dil ünsiyyət vasitəsi rolunu oynaya bilməz. Bu baxımdan hər hansi bir dilin qrammatik qurulusunu öyrəndikdə onun özünəməxsus dil qanunauygunluqların qrammatik kateqoriyalarını öyrənmək gərəkdir. Qrammatik kateqoriya dedikdə oxsar qrammemlərin cəmi nəzərdə tutulur. Qrammem isə qrammatik mənanın hər bir ünsürü deməkdir. Məsələn, evdən sözü ismin çıxıslıq halındadır və dilçilik baxımından bir qrammem təşkil edir. Deməli , ismin hər hali bir qrammem əks ettirir və bunların cəmi vahid qrammatik kateqoriyani –ismin hal kateqoriyasini təskil edir. Ümumən dünya dillərini bir birindən fərqləndirəm onların hər birinin özünəməxsus qrammatik kateqoriyalara malik olmasindan irəli gəlir. Hal kateqoriyasi ümumi kateqoriyalar sirasina aid olur buna gorə də ərəb ədəbi dili hal kateqoriyasi baximindan özünün sırf morfoloji qrammatik xüsusiyətləri ilə səciyyələnir. Ərəb ədəbi dilində ismin hal kateqoriyasi əl-irab və əl-binə bölməsində tədqiq olunur. Bu o deməkdir ki, ərəb ədəbi dilinin lüğət tərkibinin təşkil edən sözlər nominativ halda bu dildə mövcud olan üç halin birində yəni adlıq yiyəlik və təsirlik hallarda özünəməxsus şəkilçilər qəbul edir.
Yüklə 42,92 Kb. Dostları ilə paylaş:
|