Guliston davlat pedagogika instituti



Yüklə 2,01 Mb.
səhifə94/96
tarix16.12.2023
ölçüsü2,01 Mb.
#182390
1   ...   88   89   90   91   92   93   94   95   96
OZB FOLK UMK yangi

«Dam shu damdir, o‘zga damni dam dema, Boshing eson, davlatingni kam dema», «Kokillarim eshilgandir tol-tol, Har toliga bersa yetmas dunyo mol». Ushbu misralar haqidagi to‘g‘ri hukmni aniqlang.

*epik qoliplar

epitetlar

parafrazalar

iboralar

107










«Maqol» so‘zi qaysi tildan olingan?

*arab

o‘zbek

Grek

fors

108










«Maqol» so‘zining ma’nosi ...

*«so‘z», «otalar so‘zi»

«didaktika»

«nasihat»

«naql»

109










Oltovlon ola bo‘lsa, Og‘zidagin oldirar. To‘rtovlon tugal bo‘lsa, Tepadagin endirar. Ushbu misralar qanday janrdagi asar hisoblanadi?

*maqol

naql

aforizm

to‘rtlik

110










«Folklor» so‘zining ma’nosi ... 15. Donolik. 2. Bilim. 3. Donishmandlik. 4. «Xalq bilimi». 5. «Xalq donishmandligi». 6. So‘z.

*1, 3, 4, 5

1, 2, 3, 4, 5

barchasi

1, 3, 4, 5, 6

111










Xalq og‘zaki ijodi nechta adabiy turni o‘z ichiga oladi?

*4 ta: nasr, nazm, dramaturgiya, maxsus tur ya

3 ta: nasr, nazm, dramaturgi

3 ta: nasr, proza, dramaturgiya

3 ta: lirika, nazm, dramaturgiya

112










Xalq og‘zaki ijodining epik turiga kiruvchi janrlarni ayting. 1. Mif. 2. Asotir. 3. Qissa. 4. Afsona. 5. Rivoyat. 6. Ertak. 7. Naql. 8. Latifa. 9. Terma. 10. Lof. 11. Doston.

*1, 2, 4, 5, 6, 7, 8, 10, 11

1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 10, 11

1, 2, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11

barchasi

113










Marosim qo‘shiqlari («Alla», «Ramazon», «Sust xotin», «Choymomo», «Kelinsalom») xalq og‘zaki ijodining qaysi turiga kiradi?

*lirik

epik

maxsus

dramatik

114










Qo‘g‘irchoq o‘yinlari xalq og‘zaki ijodining qaysi adabiy turiga kiradi?

*dramatik

lirik

Maxsus

epik

115










Askiya xalq og‘zaki ijodining qaysi adabiy turiga kiradi?

* dramatik

lirik

maxsus

epik

116










Xalq og‘zaki ijodining maxsus turiga qanday janrdagi asarlar kiradi? 1. Maqol. 2. Askiya. 3. Matal. 4. Latifa. 5. Topishmoq.

*1, 3, 5

1, 3, 4

1, 2, 3, 5

3, 4, 5

117










Topishmoq qatnashadigan ertaklarning qaysi turida topishmoq ertakning ichida bo‘ladi?

*topishmoqli ertakda

an’anaviy topishmoqda

zamonaviy topishmoqda

ertak-topishmoqda

118










Topishmoq qatnashadigan ertaklarlarning qaysi turida asar voqealari ertak shaklida bo‘ladi?

*ertak-topishmoqda

an’anaviy topishmoqda

zamonaviy topishmoqda

topishmoqli ertakda

119










Topishmoqlar qaysi xususiyatiga ko‘ra zamonaviy va an’anaviy topishmoq kabi turlarga bo‘linadi?

* yaratilishiga ko‘ra

tuzilishiga

ularning javobiga qarab

ertakning tarkibida kelishiga ko‘ra

120










Fan-texnika yutuqlari, o‘zgarishlar topishmoqning yaratilishiga ko‘ra qaysi turida aks etadi?

*zamonaviy topishmoqda

an’anaviy topishmoqda

ertak-topishmoqda

topishmoqli ertakda

121










An’anaviy topishmoqlar qanday mazmunda bo‘ladi?

* xalqning tarixi, qadriyatlari, an’analari aks etadi

ijtimoiy xarakterda bo‘ladi

fan-texnika yutuqlari aks etadi

ilmiy masalalar yoritiladi

122










Topishmoq mumtoz adabiyotda qaysi nom ostida ishlatilg

*chiston

jumboq

lug‘z

муаммо

123










Chistonlar qanday shaklda yozilmaydi? 1. Fard. 2. Bayt. 3. Tuyuq. 4. Qit’a. 5. Muxammas. 6. Ruboiy. 7. G‘azal.

*3, 5, 6

2, 3, 5

1, 3, 5

3, 5

124










Chistonlar asosan qanday mazmunda bo‘lishi kerak?

*ma’rifiy, ijtimoiy-siyosiy

hajviy

didaktik

ma’naviy

125










Qaysi ijodkorlar chiston janrida samarali ijod qilgan?

*A.Navoiy, Uvaysiy

A.Navoiy, Munis

Z.M.Bobur, A.Navoiy

Z.M.Bobur, Uvaysiy

126










Maqolga xos xususiyatlar qaysilar? 1. Mazmun aniq. 2. Xulosa tugal. 3. Ifoda ravon. 4. Ibratli fikr. 5. Hukm.

*1, 2, 3, 4,5

1, 3, 5

2, 3, 4, 5

3

127










Maqol va topishmoqlar qaysi xususiyatiga ko‘ra bir-biriga o‘xshash?

*shakliga ko‘ra

g‘oyasiga ko‘ra

tasvir yo‘siniga ko‘ra

badiiy san’atlarning ishlatilishiga ko‘ra

128










«Ertak» atamasi birinchi bo‘lib qaysi asarda qo‘llanilgan?

*M.Koshg‘ariy «Devonu lug‘otit turk»

A.Navoiy «Mahbub ul-qulub»

Y.X.Hojib «Qutadg‘u bilig»

N.Rabg‘uziy «Qisasi Rabg‘uziy»

129










“Сўз” “Оталар сўзи” маъносини англатадиган жанр қандай номланади?

*мақол

топишмоқ

достон

Қасида

130










енг қадимий туркий мақоллар бизга кимнинг қайси асари орқали етиб келган?

*“Девони луғатит – турк” Кошғарий

“Ҳайрат – ул аброр” Навоий

“Бўстон” Саъдий Шерозий

“Зарбулмасал”, Гулханий

131










Халқ мақоллари асосида яратилган асар номи ва муаллифи?

*“Зарбулмасал”, Гулханий

“Девони луғатит – турк” Кошғарий

“ Гулистон” Саъдий Шерозий

“Муфрадот” Навоий

132










Халқнинг турмуш тажрибаси асосида юзага келган жанр номи?

*мақол

қасида



Ривоят

афсона

133










Фолклор атамасини адабиётга ким ва қачон олиб кирган?

*Вилям Томс,1846 йилда

М. Кошғарий, ХI асрда

Навоий , 1500 йилда

Ж.Свифт, 1624

134










Халқ орасида “топ – топ”, “топмача”, “матал” деб юритиладиган жанр номи?

*топишмоқ

мақол

асотир

Ривоят

135










Топишмоқлар яратилиш даврига кўра қандай турларга бўлинади?

*Анъанавий, замонавий


тарихий

Бир ва икки предметли

воқеий

136










Отаси узун хўжа
Онаси ёйма хотин,
Боласи ширин – шакар.
Ушбу топишмоқнинг турини ва унинг тузилиш турини аниқланг.

*Ток, ток барги, узум, кўп предметли топишмоқ.

Эгар, бир предметли топишмоқ.

. Анор, кўп предметли топишмоқ

Анор, бир предметли топишмоқ

137










Топишмоқ мумтоз адабиётда қандай ном билан юритилади?

*чистон

қасида

рубоий

мақол

138










Ўз ерларини ёвдан тозалаш ва ўч олиш иштиёқи билан ёнган массагетлар ҳақидаги ҳикоя қандай номланади?

*“ Тўмарис”

“Широқ”

“ Бадарға “

“Элчилар”

139










“Широқ “ ҳикоясида учрайдиган Яксарт ва Ўкуз дарёлари бугунги кунда қандай номланади?

*Амударё ва Сирдарё

Танаис ва Орол денгизи

Зарафшон ва Жайҳун

Энасой ва Танаис

140










Дараявуш, Роносбат, Саксфар, Рустак қайси асарнинг қаҳрамонлари?

*“Широқ”

“ Ўтрор”

“Элчилар”

“Тўмарис”

141










“Жангда мардларча ўлмоқ осон гап, лекин душманни янчиб ташлаб, ундан қасос олмоқ қийин гап” Бу қайси асар қаҳрамонинг нутқи?

*“Широқ”да Рустак

“Тўмарис”да кекса жангчи

“Ўтрор”да Темур Малик

“Широқда” Доро

142










“Эл оғзига элак тутиб бўлмайди” мақоли қайси асарда келтирилган?

*“Широқ”

“Тўмарис”

“Карвон қўнғироғи”

“Ўтрор”

143










Широқнинг ўлим олдидаги қаҳқаҳаси ниманинг белгиси эди?



*Ғалаба белгиси

Ўз ишидан хафалик белгиси

Ўлимига ачиниш белгиси

Мағлубият белгиси

144










Ҳаётий воқеаларни ҳаётий уйдирмалар воситасида акс эттирувчи кичик ҳикоялар?

*ривоятлар

эртаклар

афсоналар

Мақоллар

145










Ривоятларнинг мавзусига кўра турлари қайси қаторда тўғри кўрсатилган?

*Тарихий ва топономик

Ҳажвий ва мифологик

Диний ва топономик

Маиший ва тарихий

146










Жой номлари билан боғлиқ ривоятлар қандай номланади?

*топономик ривоятлар

Тарихий ривоятлар

ҳажвий ривоятлар

Маиший ривоятлар

147










Форсча “афсун” сўзидан олиниб, сеҳр – жоду маъносини билдирувчи оғзаки ижод жанри...?

*афсона

мақол

эртак

ривоят

148










Афсоналарнинг мавзусига кўра турлари қайси қаторда тўғри кўрсатилган?

*Мифологик ва тарихий афсоналар

Топишмоқ ва тарихий афсоналар

Фантастик ва топишмоқ афсоналар

Юмаристик афсоналар

149










“ Қаюмарс”, “Одами од”, “Эрхубби”, “Анбар она” афсоналари қандай афсона ҳисобланади

*Мифологик афсона

Тарихий афсона

Эртак афсона

Топишмоқ афсона

150










Мифологик афсоналарда чўл пири, ҳосилдорлик ҳомийси шаклида намоён бўлувчи қаҳрамон номи?

*Хизр

Эрхубби

Анбар она

Қаюмарс

151










Тарихий афсоналар қайси қаторда тўғри кўрсатилган?

*“Девқаъла”, “Ширин қиз”, “Калта минор”

“Илон бузган”, “Ҳазрати Хизр”, “Эрхубби”

“Қаюмарс”, “Ой билан кун”, “Эрхубби”

“Одами од”, “Анбар она”, “Ширин қиз”

152










М. Кошғарийнинг “Девони луғатит турк” асарида “Этук” деб аталган жанр номи?

афсона

ривоят

*эртак

масал

153










Фарғонада матал, Бухорода ушук, Хоразмда варсаки, тошкентда чўпчак номлари билан аталувчи жанр?

*эртак

ривоят

афсона

масал

154










Эртаклар қурилишига кўра қандай қисмлардан ташкил топади?

*Кириш, воқеа ривожи, тугалланма

Кириш, асосий қисм, хулоса

Кириш, кулминация, ечим

Муқаддима, воқеа ривожи, хулоса

155










“Уч оға – ини ботирлар” қайси эртак турига киради?

*маиший

ҳажвий

Сеҳрли - фантастик

Топишмоқ - эртак

156










“Уч оға – ини ботирлар” эртагида ота фарзандлари тарбиясида амал қилган нарсалар қайси қаторда тўғри кўрсатилган?

*Қурол яроғ ишлатишни ўргатади
Қўрқитмай ўстиради Соғлом қилиб ўстиради



Ов қилишни ўргатади

От минишни ўргатади

Ҳунар ўргатади

157










Ота фарзандларига бехавотир, бахтли яшаш учун нималарга эътибор бериш керак деб уқтиради?

*Тўғри бўлинг – бехавотир бўласиз
Мақтанчоқ бўлманг – хижолат тортмайсиз Дангасалик қилманг – бахтсиз бўлмайсиз



Ҳунар ўрганинг – кам бўлмайсиз

Илм олинг – бой бўласиз

Кўрқмас бўлинг – енгилмайсиз

158










Эртакларнинг мавзусига кўра тури қайси қаторда тўғри кўрсатилган?

*Ҳайвонлар ҳақидаги эртаклар
Ҳаётий – маиший эртаклар, сеҳрли эртаклар



Тарихий эртаклар

Қадимий эртаклар

Анъанавий эртаклар

159










Эртакларда чақимчилик рамзи сифатида тасвирланувчи қаҳрамон номи?

*чумчуқ

Қарға

Бўри

Айиқ

160










“Сусамбил” эртагида адолат қарор топгпн ва ҳамма бахтли яшайдиган жой номи?

*Сусамбил

Жаржон

Жамбил

Ўкуз

161










Сўз санъаткорлари томонидан яратилган эртаклар эртакларнинг қандай тури ҳисобланади?

*Адабий эртаклар

Сеҳрли эртаклар

Ҳаётий – маиший эртаклар

Ҳажвий эртаклар

162










Қайси адиблар ўзлари тузган мактаб дарсликлари учун кўплаб эртаклар яратишган?

*Беҳбудий, Авлоний, Мунаввар қори, Фитрат, Ҳамза, Сиддиқий - Ажзий

Фитрат, Ҳамза, Олимжон

Тавалло

Ажзий, Ҳамза

163










“Нўхат полвон”, “Лақма ит”, эртакларининг жанри ва муаллифи?

*Шеърий эртак, Ш.Саъдулла

Эртак – қисса. М. Шайхзода

Эртак – достон, Ҳ. Олимжон

Шеърий эртак, Султон Жўра

164










Ш. Саъдулланинг эртак – қисса жанрига мансуб асари қайси қаторда тўғри кўрсатилган?

*“Качал полвон”

“Ёрилтош”

“Лақма ит”

“Афсона яратган қиз”

165










  1. Qaysi doston otashin va samimiy muhabbatni kuylovchi, pok va haq islomiy e’tiqod yo‘lida sobit tura oladigan iymonli kishilarni madh qiluvchi, ezgulikni, mardlik va botirlikni ulug‘lovchi, zolim va zo‘ravonlikni, adolatsizlikni qoralovchi asar …




*«Ravshan» dostoni

«Kuntug‘mish» dostoni

«Alpomish» dostoni

«Rustamxon» dostoni

166










  1. Qaysi dostonda Sharq bozori tasviri bor?




*«Ravshan» dostonida

«Kuntug‘mish» dostonida

«Alpomish» dostonida

«Rustamxon» dostonida

167












Ravshan» dostonida Sharq bozorining necha misralik tasviri bor?



*145 misralik

150 misralik

155 misralik

140 misralik

169










«Ravshan» dostonida eng ko‘p qo‘llanilgan badiiy tasvir vositasi nima?

*saj

tashbeh

tanosub

mubolag‘a

170










Qofiyali nasr nima?

*saj

iyhom

raviy

pafos

171










«Ravshan» dostonidagi she’riy parchalar necha bo‘g‘inli she’riy tizimdan iborat?

*11, 8, 7 bo‘g‘inli

11, 9, 6 bo‘g‘inli

8, 5, 3 bo‘g‘inli

11, 9, 7 bo‘g‘inli

172










«Ravshan» dostonida qaysi voqealar 7 bo‘g‘inli she’riy shaklda berilgan?

*Hasanxonning 3 oylik yo‘lni 20 kunda bosib o‘tishi

maynaning uchib borishi

Hasanxon bilan kallarning Qoraxonning oldiga borishi

Go‘ro‘g‘lining sovchilikka borishi

173










  1. Badiiy asarlarning ta’sir darajasini oshirish uchun unda tasvir etilgan odam, narsa yoki hodisaga xos xususiyatni orttirib, bo‘rttirib ko‘rsatishga asoslanadigan badiiy san’at qanday nomlanadi?

*mubolag‘a

tashbeh

iyhom

ruju

174










  1. Kim XV – XVI asrlarda yirik dostonchilik maktablari paydo bo‘lganini ta’kidlagan?

*Folklorshunos olim T.Mirzayev

Folklorshunos olima T.Sobitova

Folklorshunos olim V. Tomson

Folklorshunos olim O.Madaev

175










  1. T.Mirzayev ma’lumotiga ko‘ra, qaysi asr dostonchilik taraqqiy topgan davr bo‘lgan?

*XIX – XX asrlar

XV – XVI asrlar

XIII – XV asrlar

XX – XXI asrlar

176










  1. «O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan xalq baxshisi» unvoni qachon ta’sis etilgan?




*2000-yil 14-martda

2001-yil 14-martda

2002-yil 14-martda

1998-yil 24-martda

177










  1. Kuntug‘mishning otasi kim edi?

*No‘g‘ay yurti shohi Avliyoyi Qoraxon

Zangar yurti shohi Buvraxon

No‘g‘ay yurti shohi Sultonxon

Zangar yurti shohi Avlıyoyi Qoraxon

178










No‘g‘ay yurti shohi Avliyoyi Qoraxonning laqabi nima edi?

*Qilichxon

Sayyor

Polvon

Jasur

179










  1. Kuntug‘mish necha yoshidan qilichbozlik, miltiq otish, nayzabozlik, ko‘pkari chopish kabi sipohilik hunarlarini o‘rganadi?

*14 yoshdan keyin

10 yoshdan keyin

18 yoshdan keyin

7 yoshdan keyin

180










  1. Shoir vazir qiziga qanday ism qo‘ydi?

*Xolbeka

Zulxumor

Oftoboyim

Oqqiz

181










  1. «Kuntug‘mish» dostonida Buvraxon Xolbekani qayerda ko‘rib unga oshiq bo‘lib qoladi?

*40 zinali ko‘shkiga chiqib olamni tomosha qilayotgan paytida

kanizaklari bilan do‘ppi tikayotgan paytida

bog‘da sayr qilayotgan paytida

saroydagi ziyofat chog‘ida

182










  1. «Har kim Xolbeka deb aytsa, olti oy zindonda boqtiraman, suyagini toshga chaqtiraman, terisini tiriklay so‘yaman, ichiga somon tiqtiraman, ikki ko‘zini o‘yaman, tepasiga moyni quyaman». «Kuntug‘mish» dostonida ushbu so‘zlarni kim aytgan?

*Buvraxon

Avliyoyi Qoraxon

Kuntug‘mish

Xolmo‘min

183










«Kuntug‘mish» dostonida kimlar bir vaqtning o‘zida bir-birlarini tush ko‘radilar?

*Xolbeka va Kuntug‘mish

Zamonqul va Zamongul

Xolbeka va Xolmo‘min

Kuntug‘mish va Xolmo‘min

184










Xolbeka yasatgan sandiqning sirti nimadan ishlangan edi?

*tillodan

kumushdan

billurdan

temirdan

185










Xolbeka oqizib yuborgan sandiqni kim ko‘rib qoladi?

*Kuntug‘mish va uning qirq yigiti

Kuntug‘mishning otasi

kanizaklar

o‘tinchi chol

186










Buvraxon Kuntug‘mish va Xolbekaga qanday jazo beradi?

qatl qildirish

zindonga tashlash

*tulupni ichiga solib cho‘l-u biyobonga tashlab kelish

qo‘ylarga qo‘ychivon qilish

187










Xolbeka va Kuntug‘mish qaysi tog‘da yashadilar?

*Mug‘ol tog‘ida

Olatog‘da

Hukumu tog‘ida

Asqar tog‘ida

188










Kuntug‘mish nimaning evaziga buloqni egallab yotgan ajdarni o‘ldiradi?

*bir kosa suv va non evaziga

xotini qo‘yib yuborishi evaziga

bolalarini qutqarishi evaziga

yurtiga olib borib qo‘yishi evaziga

189










Nima sababdan Azbarxo‘ja fe’li aynib, do‘stligidan qaytib, Kuntug‘mishni ziyofatda mast qilib kigizga o‘rab, ikki o‘g‘lini ham sahroda qoldirib ketadi?

* Xolbekaning husn-u jamoliga mahliyo bo‘lib

bolalarining aql-u zakosini ko‘rib

Kuntug‘mishning shahzoda ekanligini bilib

Buvraxon tomonidan jazolanganligini bilib

190










Olim Sayyod qayerlik edi?

*qatag‘onlik

xo‘jandlik

Chotqollik

No‘g‘aylik

191










Qaysi dostonda davlatqushini uchirish, kimning boshiga uch marta qo‘nsa, u shoh bo‘lishi voqeasi mavjud?

*«Kuntug‘mish

«Malikayi ayyor»

«Rustam»

»«Alpomish»

192










Xolmo‘min qanday lavozimda edi?

yasovulboshi

jarchi

parvonachi

vazir

193










Kimlar darvozabon qo‘rboshi bilan janjallashib uni o‘ldirib qo‘yishadi?

*Gurkiboy bilan Mohiboy

Xolmo‘min bilan Kuntug‘mish

Xolbeka bilan Kuntug‘mish

Olim Sayyod bilan Mohiboy

194










«Alpomish» dostonida «to‘rdan joy, piyoladan choy tegmaydigan» obraz kim?

*Yortiboy oqsoqol

Ultontoz

Qultoy

Toychixon

195










Rustamxon» dostoni kim tomonidan qaysi baxshi ijrosidan yozib olingan?

*1937-yili Hodi Zaripov Fozil Yo‘ldosh o‘g‘li tilidan yozib olgan

1936-yili Hodi Zaripov Fozil Yo‘ldosh o‘g‘li tilidan yozib olgan

1937-yili Hodi Zaripov Ergash Jumanbulbul o‘g‘li tilidan yozib olgan

1939-yili Hodi Zaripov Ergash Jumanbulbul o‘g‘li tilidan yozib olgan

196










Sultonxonning qaysi xotini o‘g‘il farzandli bo‘ladi?

*o‘rtancha xotini Huroyim

kenja xotini Huroyim

to‘ng‘ich xotini Huroyim

kenja xotini Oftoboy

197










Huroyim farzandiga qanday ism qo‘ydi?

*Rustam

Jamshid

Sultonxon

Mohiboy

198










«G‘orda yotar edi, xurrakni baland tortar edi, botmon nosvoyni to‘rt bo‘lib otar edi, yurish-turishi odamlarga xatar edi, ne er yigitlarni ikki pulga sotar edi, yaxshilikni uch pulga olmay, qayerda yomonlik bo‘lsa, izlab yotar edi...» Parchada kimning ta’rifi keltirilgan?

* Momogul maston

Ёсуман кампир

Ximcha

Sultonxon

199










«Adashganning oldi yo‘l» maqoli kim tomonidan nima munosabat bilan aytilgan?

*Huroyim tomonidan yo‘lga otlanganida

Rustamxon tomonidan yo‘lga otlanganida

Sultonxon tomonidan yo‘lga otlanganida

Oftoboy tomonidan Rustamni fikridan qaytarayotganida

200










«Keraga» so‘zining ma’nosi nima?

*o‘tovning chetanga (to‘qima devorga) o‘xshatib ishlangan devori

sandiq

qurol-aslaha

idish-tovuq


Yüklə 2,01 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   88   89   90   91   92   93   94   95   96




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2025
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin