O‘quvchilardan olingan autosotsiogrammaga asosan ularning har birini guruhdagi ijtimoiy mavqeini aniqlash mumkin. Ushbu metod vositasida olinadigan ko‘rsatkichlar, respondent tomonidan faqatgina guruhning ayrim a’zolari emas. balki barchasining o‘zaro munosabatini aks ettirganligi tufayli, boshqa sotsiometrik metodlarga qaraganda ancha ishonarlidir. Autosotsiometrik metod yordamida olinadigan natijalar tahliliga asoslanib, har bir o‘quvchining guruhda tutgan haqiqiy va orzusidagi ijtimoiy nufuzi hamda guruhdagi boshqa o‘quvchilarning ijtimoiy mavqelariga oid ma’lumotlar to‘planadi7. Sotsiometrik shkalalar guruh murabbiylari tomonidan nihoyatda keng qo‘llaniladigan tashxis metodi bo‘lib, guruhdagi o‘quvchilarning o‘zaro munosabatlarini, har bir o‘quvchining ijtimoiy guruhda tutgan o‘rnini aniqlashga yordam beradi.
Sotsiometrik shakllar metodidan foydalanishda o‘quvchilarga quyidagi savollarni berish mumkin: “Guruhda kim bilan bir partada o‘tirishni xohlar eding?”, “Kimni guruh sardori bo‘lishga tavsiya qilgan bo‘lar eding?” va shu kabilar O‘quvchilarga birinchi, ikkinchi va uchinchi navbatda o‘zlari ma’qul deb hisoblagan javoblarni berishlari tavsiya qilinadi. So‘rov natijalari asosida matritsa tuzilib, bir-birini tanlagan o‘quvchilar doira ichiga olib belgilanadilar. Shundan so‘ng, alohida varoqda sotsiogramma chiziladi. Tanlovlar soniga qarab liderlar, e’tibor markaziga tushganlar va e’tibordan chetda qo‘lganlar aniqlanishi mumkin. Bu matritsada kim kimni tanlaganligini kо’rsatish lozim bo‘ladi.
