Hacı Nərimanoğlu
Yüklə 0,69 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Gürcülərin gördükləri və yazdıqları
|
•
Yuda Abramoviç Belenkiy: “43 yaşım var, yəhudiyəm, Bakı şəhəri, Verxnyaya Priyutskaya küçəsi, 97 №-li evdə yaşayıram. Bu il mart ayının 19-da ...mən bizim evin yanında, Melniçnaya küçəsi ilə Qluxoy döngənin tinində ermənilərin 11 nəfər müsəlmanı necə güllələdiklərini görmüşəm. Bir qadın diz üstə çökərək yalvarırdı ki, 60 yaşlı bir qocanı öldürməsinlər. Ona söz verdilər ki, qocanı yalnız əsir aparacaqlar, lakin elə döngədəcə bir neçə revolver gülləsi ilə onu öldürdülər. Müsəlmanları əsas etibarı ilə erməni əsgərləri qarət edir və qətlə yetirirdilər.” İzahatı aldı-Komissiya üzvü: А. Kluge (imza).AR Pİİ SSA, f. 277, s. 2, iş 13, v.132. Eyni məzmunlu ifadələri miliyyətcə yəhudi olan Maks Borisoviç Manaseviç, Abram Moiseyeviç Edlin də verib. 24
•
Beynəlxalq münasibətlər üzrə ekspert Arye Qut: “İsraildə azərbaycanlıların təqribən 110 il bundan əvvəl ermənilər tərəfindən soyqırıma məruz qalması haqqında məlumat yox dərəcəsindədir. İndiyə kimi bu barədə məlumat dünyaya çatdırılmayıb. 1918-ci ildə Quba ərazisində erməni daşnakları tərəfindən öldürülmüş azərbaycanlılar və dağ yəhudiləri haqqında dolğun məlumat yoxdur…Misli görünməmiş vəhşiliklə törədilmiş Xocalı soyqırımı XX əsrin ən dəhşətli faciələrindən biridir. …İnsanların əksəriyyətinin Xocalı qətliamı haqqında heç bir məlumatı yox idi. Fotolarda, dözülməz səhnələrin əks olunduğu sənədli şəkillərdəki dəhşətli həqiqət Azərbaycan xalqının yaşadığı faciə haqqında dolğun məlumat verir. Bu faciə bütün bəşəriyyətə qarşı törədilmiş cinayətdir. Xocalı şəhəri cəmi bir gecə ərzində yerlə-yeksan edilərək yandırılıb. Artıq tarixi faktdır ki, erməni silahlı qüvvələri və muzdlu dəstələri şəhəri və onun ətraflarını tərk etməyə macal tapmayan günahsız Xocalı sakinlərinə aman verməyiblər. Erməni silahlı birləşmələrinin yırtıcılığı nəticəsində 613 adam qətlə yetirilib, 487 adam əlil olub, 1275 dinc sakin – qocalar, uşaqlar, qadınlar əsir götürülərək görünməmiş işgəncələrə, təhqirlərə və həqarətlərə məruz qalıblar. Xocalı şəhərinin mülki əhalisinin düşünülmüş şəkildə qətlə yetirilməsi, bu insanlara yalnız azərbaycanlı olduqlarına görə kütləvi divan tutmaq məqsədi daşıyıb. Bu gün Ermənistanda yüksək vəzifə tutan Seyran Ohanyan, Serj Sarkisyan, sabiq prezident Robert Koçaryan və başqaları Xocalı soyqırımının günahkarları kimi beynəlxalq məhkəmə qarşısında cavab verməlidirlər. Cinayət cəzasız qalmamalıdır. Dünya ictimaiyyəti hərbi-siyasi təcavüzə görə Ermənistana qarşı ittiham irəli sürməlidir. Beynəlxalq qurumlar, dünya ölkələrinin parlamentləri Ermənistanın Azərbaycan ərazisində törətdiyi Xocalı faciəsinə əsl soyqırımı kimi beynəlxalq hüquqi-siyasi qiymət verməlidir….Ermənilər illərlə təbliğat aparıb, qondarma erməni soyqırımı məsələsini 20-dən artıq Avropa ölkəsində tanıtdıra biliblər. Hər bir təbliğat dünyada bu gün maliyyədən və bizim istəyimizdən aslıdır. Bizim təbliğatımız aqressiv və güclü olmalıdır. Məsələn, diaspor təşkilatlarımız Xocalını yalnız fevral ayında yada salmamalıdır. Xocalı hər zaman bizim ürəyimizdə, canımızda olmalıdır. Bununla əlaqədər biz yalnız anım mərasimləri deyil, daha çox dünyada Xocalı ilə bağlı böyük və səviyyəli beynəlxalq konfranslar keçirib, oraya dünyada tanınmış hüquq və insan hüquqları üzrə mütəxəssisləri, jurnalistləri, ombudsmanları, elm adamlarını dəvət etməliyik. Xocalı ilə bağlı sənədli və bədii filmləri dünyada çəkdirməliyik. Bu bizim təbliğatımızın əsas istiqaməti olmalıdır. Eyni zamanda bu beynəlxalq konfranslar vasitəsi ilə biz Azərbaycanın dünyadakı dostlar koalisiyasını yarada bilərik. Qanlı hadisələrlə, faciələrimizlə bağlı müxtəlif saytlar yaradıb onları dünyanın əsas dillərinə tərcümə etməliyik. Burada dünyada olan diaspora təşkilatları və Azərbaycanın diplomatik nümayəndələri bir nöqtədən çıxış etməlidirlər.”
•
Akademik Marr: “Erməni xalqı kimi, erməni dili də hibrid (calaq) dildir”.
• S.C.İou yazırdı: «...bütün müharibə ərzində ən dəhşətli qırğın başladı. Milyondan çox müsəlman kəndli camaatı öldü... Ərzincana doğru çəkilən Osmanlı ordusu ilə birlikdə getməyə cəhd edən minlərlə qaçqın yolda parça-tikə edildi...»
25
•
“Əlahəzrət! Mərkəzi rus torpaqlarında ermənilərin məskunlaşmasına icazə verməyin. Onlar elə tayfadırlar ki, bir neçə on il yaşadıqdan sonra dünyaya hay- küy salacaqlar ki, bura bizim qədim dədə-baba torpağımızdır.” •
Rus ordusunun gürcü generalı L.Odişelidzenin 1915-ci il tarixli məlumatından: "Ali məktəbdən tutmuş lap adicə ibtidai məktəblərə qədər bütün erməni məktəbləri Avropa paytaxtlarında ifrat dərəcəyə çatdırılmış erməni təbliğatçılarının qızğın fəaliyyət meydanına çevrilmişdi. Vətənpərvərlik mədhiyyə və mahnıları, kəskin satira və təmsillər müəllimlər mühitindən yeniyetmələrin odlu qəlbinə düşürdü, onlarda müsəlmanlara qarşı qəzəb, kin-kudrət hissini heç kimə məlum olmayan gələcəyin fantastik illüziyalarının bütöv bir silsiləsini alovlandırırdı. Beləliklə, ən qısa bir vaxt (3-4 il) ərzində onların yaratdığı illüziyanın müdafiəsi üçün qanlı fədakarlığa hazır olan qudurğan, inadkar gənclər yarandı…" •
Gürcüstan Respublikasının vətəndaşı Levan Vladimiroviç Qoqoberidze: “22 yaşım var, Bakıda, Merkuryevskaya küçəsi, ev № 33, mənzil 12 ünvanda yaşayıram. 1918-ci ilin mart qırğınları zamanı mən, Balaxanı kəndində, Ağayev qardaşlarının evində yaşayırdım. Bu ev Ayrapet Surqulyantsın rəhbərlik etdiyi silahlı ermənilər tərəfindən mühasirəyə alındı və zirehli qatardan, sonra isə tüfənglərdən atəşə tutuldu. Mən özümlə qılıncımı, pullarımı, saatımı, dövlət əmanət kitabçamı, üzüyümü götürdüm və evdən qaçmağı qərara aldım. Mənimlə birlikdə Mahmud Ağayev və adlarını bilmədiyim bir neçə müsəlman qaçırdı. Arxa həyətin yaxınlığında ermənilər bizi saxladılar. Ağayev güllə ilə ayağından yaralandı. Biz mühasirəyə alındıq və polis bölməsinə göndərildik. Bu vaxt dərhal mənim yanımda olan bütün əşyalarımı əlimdən aldılar. Mən və o birilər beş gün bölmədə qaldıq. Ondan sonra məni və tanımadığım Rəhimov soyadlı birisini azad etdilər, qalanlarını – Ağayev qardaşlarını və bir rusu gözlərimizin qabağında güllələdilər. Ağayev qardaşları 5 nəfər idi və onlardan kiçiyinin 8, böyüyünün isə 40 yaşı var idi. Ermənilər birinci bölmənin yaxınlığında güllələyirdilər, adamları arxadan vururdular. Sonra isə qundaqlarla, süngülərlə güllələnənlərin axırına çıxırdılar. ... talan edilmiş əmlakımın siyahısını təqdim edirəm və işə əlavə olunmasını xahiş edirəm.” Oxundu. Qoqoberidze. İmza. Komissiya üzvləri: Aleksandroviç, Takinski, А.Kluge (imzalar). AR Pİİ SSA, f. 277, s. 2, iş 14, v. 41. Sənəd № 576
• Gürcü politoloqu, Suxumi Dövlət Universitetinin professoru, tarix elmləri doktoru Quram Marxulia: “Dağlıq Qarabağ əzəli Azərbaycan torpağıdır. Bu barədə kifayət qədər tarixi faktlar var. Bunu heç bir vicdanlı alim dana bilməz. Yalnız erməni alimləri qondarma, saxta faktlar düzəltməklə işğalçılıq siyasətlərinə don geyindirmək istəyir, bu məsələdə də xarici havadarlarının köməyindən istifadə edirlər. Amma onlar buna nail ola bilməyəcəklər. Azərbaycan bu bölgənin ən qədim dövlətlərindən biridir və hazırda Ermənistan silahlı qüvvələrinin işğalı altında olan ərazilər də Azərbaycanındır. Bu da tarixi faktdır. Hamıya məlumdur ki, Ermənistan dövləti 1918-ci ildə Azərbaycan və Gürcüstan ərazilərində xarici dövlətlərin dəstəyi və təzyiqi ilə yaradılıb. Azərbaycan, eləcə də onun ayrılmaz tərkib hissəsi Dağlıq Qarabağ mövcud olanda heç Ermənistanın adı belə olmayıb. Ermənilər bu faktları ört-basdır etməklə diqqəti yayındırmağa çalışırlar. Amma hesab edirəm ki, onlar buna nail ola bilməyəcəklər. Əslində Azərbaycan torpaqlarını Ermənistan təkbaşına işğal edə bilməzdi. Yalnız xarici havadarlarının fitvası və dəstəyi ilə onlar Azərbaycanın əzəli torpaqlarını işğal ediblər. Sovet İttifaqı dağıldıqdan sonra 26
Ermənistanda yenidən ərazi iddiaları baş qaldırdı. Ermənistana bu məsələdə xarici qüvvələr dəstək verdi. Bu gün xarici dövlətlərin əlində təzyiq vasitəsinə çevrilən Ermənistan əslində özünü pis vəziyyətdə qoyub. Baxın, bu bölgədə Azərbaycan da, Gürcüstan da işğaldan əziyyət çəkən ölkələrdir. Bununla belə, hər iki ölkə inkişaf edir. Birgə regional və qlobal layihələrdə iştirak edirlər. Bizimlə müqayisədə Azərbaycan daha çox inkişaf edib. Ermənistan dövləti isə özünü hər şeydən məhrum edib. Düşünürəm ki, bu da uzun sürməyəcək. Tezliklə Ermənistan geri çəkiləcək və işğal etdiyi torpaqları azad edəcək. Onlar uduzduqlarını nə qədər tez başa düşsələr bir o qədər də onlara xeyirdir. Bölgədə işğala mütləq son qoyulacaq. Bu gün uzaqda deyil.http://azertag.az/xeber/818323
• Gürcü tarixçisi Quram Marxulia: “Ermənilərin mübarizə metodu ancaq bundan ibarət idi: “...İnsanları silahlandırmaq üçün bütün vasitələrə əl atmaq, ...toqquşmalar təşkil etmək və hökumət məmurlarını aradan götürmək, ...dövlət idarələrini talan etmək və dağıtmaq... Məqsədə çatmaq üçün hər şeyə icazə verilirdi - təbliğata, terrora, qiyama”.
27
•
Palatasında çıxışından: "Ermənilər bəzi insanların və çevrələrin qəbul etdikləri və etməyə hazır olduqları kimi məsum bir quzu deyildir və bu anda ermənilərin türklərə qarşı apardıqları qanlı olayların çoxlu sənəd-sübutları əlimdədir.” •
Bakıdakı ingilis konsulu Ronald Makdonel yazırdı: “...tatarlar və müsəlman diviziyası məğlubiyyətə uğradıldı. Beşinci günün sonunda, demək olar ki, şəhərdə tək bir müsəlman qalmamış, küçələr hamısı müsəlman meyitləri və yaralılarla dolmuş, evlərinin hamısı dağıdılmışdı.” •
teleqramda vurğulayırdı: “Ermənilər bolşeviklərlə birləşərək özlərinə irqən düşmən hesab etdikləri azərbaycanlılara qarşı qırğınlar törətdilər”. •
İşlər Nazirliyinə göndərdiyi məlumatda bildirirdi: “Ermənilərlə bolşeviklər birlikdə Bakıda 8 min, Yelizavetpol quberniyasında isə 18 min azərbaycanlı öldürdülər”. •
Bakıda müsəlmanların kütləvi qətllərini ingilis hərbi xadimi Uordrop 1918-ci il 29 aprel tarixli 452№-li, C.Marlinqs isə 30 aprel tarixli 76№-li məlumatlarında da təsdiq edirdilər: “Ermənilərin yaxşı silahlanmış dəstələri azərbaycanlıların dörddə bir hissəsini öldürdülər. Bolşeviklər və ermənilər qalib gəldilər. ...1918-ci ilin martında Bakıda 8-12 min azərbaycanlı qətlə yetirildi.”
• Britaniya hərbi kəşfiyyatının direktoru M.Lindley iyulun 9-da Londona - Xarici İşlər Nazirliyinə göndərdiyi məlumatda bildirirdi: “Ermənilərlə bolşeviklər birlikdə Bakıda 8 min, Yelizavetpol quberniyasında isə 18 min azərbaycanlı öldürdülər”.
•
İngilis jurnalisti Skotland-Liddellin “Müsəlmanlarla müharibə, ermənilər yenidən hücum edirlər” məqaləsindən (1919-cu il 30 yanvar, Tiflis): “...hər iki hökumət tərəfindən Tiflisdə noyabrın 23-də müqavilə imzalanmışdı və bütün mübahisəli məsələlər Böyük Dövlətlər tərəfindən həll edilənədək hər iki tərəfin sülh şəraitində yaşayacağına ümid yaranmışdı. Lakin müqavilənin imzalanmasının ardınca ermənilər dərhal Azərbaycan ordusunun geri çəkilməsindən istifadə edərək Zəngəzurda qırxadək müsəlman kəndini darmadağın etdilər. ...doqquz müsəlman kəndini də Şuşa yolu üstündə darmadağın etmiş, əhalinin böyük əksəriyyətini isə vəhşicəsinə öldürmüşlər...Azərbaycan Hökuməti bununla bağlı etirazını bildirsə də, Ermənistan Hökuməti bu faktları rədd edən cavab aldı...Ermənistan ona görə bədbəxtdir ki, “Daşnaksütyun” partiyası orada qüvvədədir. Bu uzun illər erməniləri müsəlmanlara qarşı hücum etməyə sövq edən inqilabçı terror təşkilatıdır. Ermənilər bacarıqlı müntəzəm təbliğat vasitəsilə layiq olmadıqları həddə rəğbət qazanırlar. Ermənistan həmişə dava-dalaş aхtarır və ona nail olanda təbliğat məqsədilə deyirlər ki, amandı qoymayın qırdılar bizi. Daşnak üçün öldürülmüş erməni daha əzizdir. Bundan istifadə edərək, erməninin ölüsü qalхıb haray – həşir təpir ki, ayə mən özüm ölməmişəm, məni müsəlmanlar öldürüblər...Londonda, Fransa, Birləşmiş Ştatlarda erməni büroları mövcuddur, onların ən sevimli metodu “xristian” sözündən istifadə etməkdir. İndi Zəngəzura hücum edən ermənilər özlərinin müvəqqəti uğurlarına şübhə etmirlər. Lakin gün gələcək ki, bütün müsəlmanlar bir nəfər kimi zülmkarlara qarşı qalxacaq və həmin gün gələndə heç nə erməni xalqını xilas edə bilməyəcəkdir.”
28
• 16 mart 1920-ci ildə Antanta Dövlətləri son Osmanlı Mebuslar Məclisini tutaraq 118 məclis üzvü və dövlət xadimini Maltaya sürgün etmişdilər. İstanbul İngiltərə və Fransanın işğalı altında olmasına, Osmanlı arxivləri də tamamilə İngilis və Fransız elm adamlarının əlinə keçməsinə baxmayaraq, Osmanlı Hökumətini soyqırımda günahlandıracaq hüquqi qiymətdə heç bir sənəd tapa bilmədilər. İngilislər araşdırmalarını ABŞ Senatı Arxivində genişləndirmişlər. Senatın 3 iyul 1921-ci ildə yayımladığı bir hesabatda; "Təəssüf ki, Senatın Arxivindəki 33 min sənəd arasında soyqırımı təsdiqləyəcək heç bir sənəd yoxdur. Var olanlar isə ermənilər tərəfindən ifadə edilən ancaq ikinci əldən heç bir hüquqi dəyəri olmayan sənədlərdir" şəklində tarixi sənədlərə əsaslanaraq həqiqətləri ortaya qoymuşdur. •
Erməni terror təşkilatları tərəfindən həyata keçirilən etnik təmizləmə siyasəti öz miqyası ilə heyrət doğurur. D.Malevilin hesablamalarına görə, ermənilərin Şimali Anadoluda 1915-ci ildə qətlə yetirdikləri dinc müsəlmanların sayı 1 milyon 600 minə çatmışdı. C. və K.Makkartlilərin tədqiqatına görə, XX əsrin əvvəllərindəki qanlı hadisələrin gedişində 2,5 milyon müsəlman öldürülüb. Əgər bura ermənilərin Azərbaycanda qətlə yetirdikləri 400 min və Gürcüstanda öldürdükləri on minlərlə müsəlmanı da əlavə etsək, həqiqətən də dəhşətli rəqəmlər ala bilərik. •
Yunanların Kıbrısda türklərə etdikləri soyqırımları yazıçı Ceyms Rayner
“Crushed Flowers” (1982) kitabında belə yazır: “Yunanların 20-ci əsrdəki davranışları, qırğınlar törədərək barbarlığın təmsilçisi olduqlarını isbat etdilər. Bunlar yalnız qana susamış bir şəkildə türkləri qətlə yetirmədilər, eyni zamanda onları yarı canlı, diri-diri quyu və qəbirlərə doldurub basdırdılar. Bu toplu məzarlara basdırılanlar, rum vəhşiliyinin dünyaya, bəşəriyyətə bir göstəricisidir. Kütləvi məzarlardan çıxarılan skelet dəlilləri isə illərlə bizə yunanların vəhşicəsinə tətbiq etdiyi feodal dövrü qaydaları barbarlığının nümunəsinin göstəriciləridir.” •
müxbiri Devid Leigt türklərə qarşı soyqırımı qəzetdəki yazısında belə ifadə edir: "Kiprə müdaxilə zamanı türk ordusunun buradakı sülhü mühafizə edən əsgər mənsubları əsir alınmışdı. Əsir alınan qadınların namusuna əl qatılmış, uşaqlar isə küçə ortasında qətlə yetirilib qətl edilmiş və Limasol türk məhəlləsi tamamilə dağıdılmışdı.” •
Meshur EOKA lideri və Guney Kibris Rum yonetimi baskanı Tasos Papadapulos o zaman türklərə qarşı qırğınları planlaşdıran ordunun ikinci qərargah rəisi idi. Onun əmrlərini icra edən Nikos Sampsonun “Eleftherotipia” qəzetinə verdiyi müsahibədən: “Əgər Türkiyə Adaya müdaxilə etməsəydi, mən, sadəcə, Enosisi elan etməklə qalmayıb, Adadakı mövcud olan bütün türk varlığını da tamamən ortadan qaldırardım.” •
“Türkiyənin müdaxiləsi Kipr türklərinin həyatını xilas etdi. Bu barədə Türkiyə kredilendirilməlidir. Artıq bu müdaxilədən sonra, Kiprdə, 12 ildir ki, heç kim öldürülmür və qətlə yetirilmir.” •
İngilis jurnalisti Skotland-Liddell Qarabağda, Zəngəzurda və Dərələyəzdə törədilən qırğınları şəxsən görüb yanvarın 30-da Tiflisdə "Müsəlmanlarla müharibə, ermənilər yenidən hücum edirlər" adlı məqalə yazmışdır: "Müsəlman türklərin qisas günü gələndə heç nə erməni xalqını xilas edə bilməyəcəkdir...Londonda “Erməni Bürosu” var. Buna bənzər təşkilatlar Fransada, ABŞ-da da var. Onların ən çox sevdiyi metod ən alçaq reklam üçün xristian sözündən istifadə etməkdir. 29
Azərbaycanda həqiqəti bilirlər. Əgər ingilis içtimaiyyəti bilmirsə də, ingilis nazirlikləri bilməlidirlər.” •
İngilis səyyahı Vilson: “Ermənilər acgöz və tamahkardırlar, fitnəkar və araqarışdırandırlar, heç kəsi bəyənmirlər.” •
turist M.Kulka: “Erməni əsgərləri müsəlman məhəllələrinə girib əhalini öldürür, qılıncla parçalayır, süngülərlə dəlik-deşik edir, evləri yandırır, uşaqları odun içərisinə ataraq diri-diri yandırır, üç-dörd günlük südəmər uşaqları süngülərinə taxırdılar. Onlarda bir sözlə, nə uşağa, nə qocaya, nə də qadına rəhm etmək yox idi.” •
İngilis yazıçısı və publisisti S.F.Dikson-Consonun 1916-cı ildə yazdığı “Ermənilər” kitabından: “Qərb aləmində erməni məsələsini şişirtməyin başqa bir üzü vardır - o da hakimiyyət üçün yeni bir fürsətdir. Ermənilərə üz vermiş ağır çətinliklərin, faciələrin günahı, onları anlamadıqları işə təhrik edənlərin üzərinə düşür. “...erməni tərəfdarları” 1915-ci ildə ölənlərin sayını şişirtmək və dəfələrlə təkrar etmək yolu ilə ictimaiyyəti qorxuya sala bildilər. Məlumdur ki, onlar qədim bir Şərq məsəlinə uyğun hərəkət edirdilər: “Yalanı bir günlüyə burax, onu dərk etməyə yüz il lazım geləcək”...İğtişaşlara səbəb olan ikinci amil 1878-ci il Berlin sazişinə daxil edilmiş bəndlər idi. Bu sazişə görə, onu imzalayan altı tərəf (Almaniya, Avstriya-Macarıstan, İtaliya, Fransa, İngiltərə, Rusiya) nəzarət və daxili işlərə qarışmaq hüququna malik oldular. Bu bəndlər ermənilərdə belə bir fikir oyatdı ki, onların Osmanlı dövlətindən xüsusi imtiyazlar almağa ixtiyarları vardır. Bu da onları asanlıqla erməni məmləkəti və ya erməni dövləti yaratmaq ideyasına təhrik etdi.Ermənilər 1876-1878-ci il rus-türk müharibəsi dövründə Tiflisdə gizli sui-qəsd təşkilatını yaradaraq fəaliyyətə başladılar, onun Nyu-Yorkda, Londonda, Parisdə və Vyanada şöbələrini təşkil etdilər. Onlar ...acgöz və tamahkardırlar, fitnəkar və araqızışdırandırlar,... heç kəsi bəyənmirlər, ...onlar xırda bir işi şişirtməkdə istedad sahibidirlər, intriqa yaratmağı sevirlər... əvvəlcədən fikirləşmədən və hazırlaşmadan daha düşüncəsiz siyasi cinayətlər törədəcək, heç bir tərəddüd etmədən özlərinə və başqalarına ziyan vuracaq və dağıntı gətirəcəklər; onlar öz qardaşlarını, qiymətli vətəndaşları təsadüfi qazanc, qənimət xatirinə qurban verəcəklər; ən az inandıqları adamlarla belə əyri niyyətlər xatirinə geniş miqyasda əlbir olacaqlar; bir tərəfdən hayıf çıxmaq üçün öz milli problemlərini bir kənara atarlar, özləri üçün təhlükəli anlarda isə vaxtilə onların mənafeyinə xidmət edən adama xəyanət edər və onun haqqında təhqirlər, söyüşlər yağdırır, onu biabır edərlər...Erməni “inqilabçıları” ədavət etdikləri adamlarla vuruşmaq xatirinə öz dini normalarını(yaşayışlarını) belə tapdalayırlar; Konstantinopoldakı (İstanbul) erməni terrorçuları öz həmvətənləri arasında qırğın alovunu yandırmaq məqsədilə bombalar partlatmışdılar. 1876-cı ildə Asiyada (Kiçik Asiyada) ümumi üsyan qaldırmaq cəhdi boşa çıxan “inqilabçılar” səfirləri müdaxiləyə sövq etmək ümidi ilə İstanbulda bir- birinin ardınca daha təhlükəli planlar qurdular. Onlar tapança və qumbaralarla silahlanaraq Osmanlı bankına hücum etdilər və on iki mühafizəçini öldürdülər, avropalı işçiləri girov götürdülər və binanı partlatmaqla hədələdilər. Xarici səfirlər Babi-Alidən sui-qəsdçilərin salamat qalmasına zəmanət ala bildilər. Eyni zamanda Böyük Pera küçəsinə də qumbaralar atıldı və İstanbulun bu boş küçəsindəki evlərin daşında özlərinə mövqe tutmuş sui-qəsdçilər küçədən keçən adamlara da atəş açdılar.” •
Böyük Britaniyanın xarici işlər naziri (1919-1923) P.Koks lord Kerzona yazırdı: “Mən İran hökumətindən aldığım və erməniləri İrəvanda, Naxçıvanda və Qarsda 30
müsəlmanlara qarşı vəhşiliklər törətməkdə ittiham edən memorandumun tərcüməsini əlavə etməyi və bu iğtişaşlara son verilməsi üçün müttəfiq hökumətlərin üzərinə məsuliyyət qoymağı özümə şərəf bilirəm”. •
“ermənilər tərəfindən 180 kənd dağıdılmış və çoxlu sayda tatar (azərbaycanlı) qətlə yetirilmişdir...mayor Hibbondan türklərdən müdafiə üçün aldığı bütün silah və artilleriyanı Andronik erməni silahlı birləşmələrinə vermişdir.” Yüklə 0,69 Mb. Dostları ilə paylaş:
|