"Халқаро молия ва ҳисоб" илмий электрон журнали. №6, декабрь, 018 йил G’ofurova U. F. Tmi, katta o’qituvchi

---

“Халқаро молия ва ҳисоб” илмий электрон журнали. № 6, декабрь, 2018 йил 
1 
G’ofurova U.F. – TMI, katta o’qituvchi 
Xayitboyev B.X. – TMI, talaba 
 
IQTISODIYOTNI RIVOJLANTIRISHDA XORIJIY
INVESTITSIYALARNING O’RNI 
 
Ushbu maqolada xorijiy investitsiyalarning ahamiyati va ularni milliy 
iqtisodiyotni rivojlantirishdagi o’rni yoritilgan bo’lib, statistik ma’lumotlar asosida 
tahlil qilingan. Shuningdek, maqolada milliy iqtisodiyotga xorijiy investitsiyalarni 
jalb qilishda mavjud muammolar va ularni oldini olishni faollashtirishda qanday 
chora-tadbirlardan foydalanish kerakligi keng yoritilgan. 
Kalit so’zlar: Investitsiya, xorijiy investitsiya, to’g’ridan-to’g’ri xorijiy 
investitsiya, portfel investitsiya, investor, kapital eksporti, ustav kapital, dividend, 
tadbirkorlik foydasi, eksport, import. 
В этой статье анализируется важность иностранных инвестиций и их роли 
в развитии национальной экономики и анализируется на основе статистических 
данных. В статье также излагаются шаги, которые необходимо предпринять для 
содействия привлечению иностранных инвестиций в национальную экономику. 
Ключевые слова: инвестиции, иностранные инвестиции, прямые 
иностранные инвестиции, портфельные инвестиции, инвесторы, экспорт 
капитала, уставный капитал, дивиденды, преимущества предпринимательства, 
экспорт, импорт. 
This article analyzes the importance of foreign investment and their role in the 
development of national economy and is analyzed based on statistical data. The 
article also outlines the steps to be taken to facilitate the attraction of foreign 
investments into the national economy. 
Key Words: Investment, foreign investment, direct foreign investment, 
portfolio investment, investor, capital exports, charter capital, dividend, 
entrepreneurship benefits, export, import. 
 
Kirish 
O’zbekiston davlat mustaqilligiga erishgan dastlabki yillardan boshlab milliy 
iqtisodiyotni rivojlantirishning o’ziga xos yo’nalishini belgilab oldi. U 
iqtisodiyotning rivojlanishi va barqarorligida investitsiyalarning beqiyos o’rin 
tutishini o’z vaqtida to’g’ri anglab yetganligining natijasida investitsiyalarga, 
xususan, chet el investitsiyalariga bo’lgan e’tiborning kuchayishi yuz berdiki, bu esa 
bugungi kunga kelib mamlakatimizdagi investitsiya faoliyatining rivojlantirilishiga 
olib keldi. Bugungi kunda rivojlangan ivestitsion faoliyatning yo’lga qo’yilishini 
hukumatimizning yuritayotgan oqilona investitsiya siyosatining mahsuli ekanligini 
ta’kidlash lozim. Zero, Birinchi Prezidentimiz Islom Abdug’aniyevich Karimovning 
“Iqtisodiyotni tarkibiy jihatdan qayta qurish, eksport imkoniyatini kengaytirish 
sohasida belgilangan yo’nalishlar kuchli investitsiya siyosatini o’tkazish bilangina 
ro’yobga chiqadi”[1], - degan ko’rsatmalari muhim ahamiyatga ega. Albatta, kuchli 

---

“Халқаро молия ва ҳисоб” илмий электрон журнали. № 6, декабрь, 2018 йил 
2 
investitsiya siyosatini o’tkazish orqaligina biz o’z iqtisodiyotimizni yanada gullab-
yashnatishimiz mumkin. Bunda xorijiy investitsiyalarning o’rni katta hisoblanadi. 
O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev tomonidan qabul 
qilingan “O’zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo’yicha Harakatlar 
strategiyasi to’g’risida”gi Farmonida olib borilayotgan islohotlar samarasini yanada 
oshirish, davlat va jamiyatning har tomonlama va jadal rivojlanishi uchun shart 
sharoitlar yaratish, mamlakatimizni modernizatsiya qilish hamda hayotning barcha 
sohalarini liberallashtirish bo’yicha ustuvor yo’nalishlarni amalga oshirish maqsadida 
2017-2021-yillarda O’zbekiston Respublikasini rivojlantishning beshta ustuvor 
yo’nalishi bo’yicha Harakatlar strategiyasi tasdiqlandi.[2] Ushbu Harakatlar 
strategiyasida 
iqtisodiyotni 
rivojlantirish 
va 
liberallashtirishning 
ustuvor 
yo’nalishlaridan biri bu – investitsiya muhitini takomillashtirish, mamlakat 
iqtisodiyoti tarmoqlari va hududlariga xorijiy, eng avvalo, to’g’ridan-to’g’ri xorijiy 
investitsiyalarni faol jalb qilishdan iborat. Shuning uchun ham, xorijiy 
investitsiyalarni jalb etmay, ayniqsa, yetakchi tarmoqlarda chet el investitsiyalari 
ishtirokini kengaytirmay turib, iqtisodiyotda tarkibiy o’zgarishlarni amalga oshirish 
va uni modernizatsiya qilish, korxonalarni zamonaviy texnika bilan qayta jihozlash 
hamda raqobatdosh mahsulotni ishlab chiqarishni yo’lga qo’yish mumkin emas. 
Mamlakatimiz iqtisodiyotiga xorijiy investitsiyalarning jalb etilishi uning iqtisodiy 
imkoniyatlarining kengayishini tezlashtirib, barcha sohalarda ichki imkoniyat va 
rezervlarni ishga solish, yangi texnika va texnologiya, eksportbop tovarlarni 
o’zlashtirish, ularni ishlab chiqarishni yo’lga qo’yish orqali davlatimiz iqtisodiy 
qudratini ta’minlashda muhim ahamiyat kasb etadi.