Harbiy-texnik instituti m. X. Rustambayev
Yüklə 3,11 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 6-§. Fuqarolarning qonun oldida tengligi prinsipi JKning 5-moddasida
|
JKning 4-moddasida
o‘rnatilgan «nullum crimen sine lege» qoidasidan kelib chiqib, unga muvofiq jazoga sazovorlik va boshqa huquqiy oqibatlar faqat qonunda belgilanadi. Unga ko‘ra aybdor deb 31 topilgan shaxsga nisbatan tayinlanadigan jazo va boshqa huquqiy ta’sir choralarining mohiyati qonun bilan belgilangan bo‘lishi kerak. Qonuniylik prinsipi, nafaqat, qonunni qo‘llash amaliyotida, balki qonun ijodkorligi jarayonida ham muhim ahamiyatga ega. Shunday qilib, jinoyat qonuni jinoiy qilmish va uni sodir etishning huquqiy oqibatlariga xos bo‘lgan alomatlarni aniqlasa, qonuniylik prinsipi qonun chiqaruvchini muayyan jinoyatning alomatlarini aniq va to‘liq ko‘rsatish hamda jinoyat qonunining o‘zida huquqni muhofaza qiluvchi organlar duch kelishi mumkin bo‘lgan muammolarni yechishga undaydi. Qonunchilikda ushbu prinsipning roli xatti-harakatlarning jinoyat yoki jinoyat emasligini aniq ko‘rsatgan holda qonunning aniq va bir xilda amal qilishini ta’minlashda ko‘rinadi. Bu prinsipga rioya qilish jinoyat qonunchiligida jazo tayinlash amaliyotida bir xillikni ta’minlashga yordam beradi. O‘z navbatida, ushbu qoidalar jazo sanksiyalari miqdorining minimumi va maksimumini va boshqa holatlarni belgilashi bilan ham uzviy bog‘liqdir. 6-§. Fuqarolarning qonun oldida tengligi prinsipi JKning 5-moddasida barcha demokratik davlatlarning umumhuquqiy prinsipi – fuqarolarning qonun oldida tengligi prinsipi izchil ravishda aks ettirilgan. Konstitutsiyaning 18-moddasida 1 mustahkamlangan ushbu 1 Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси: Ўн иккинчи чақириқ Ўзбекистон Республикаси Олий Кенгашининг ўн биринчи сессиясида 1992 йил 8 декабрда қабул қилинган. (2002 йил 27 январда ўтказилган умумхалқ референдуми натижаларига кўра ҳамда унинг асосида Ўзбекистон Республикасининг 2003 йил 24 апрелда қабул қилинган Қонунига мувофиқ Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси XVIII, XIX, XX, XXIII бобларига ўзгартиришлар ва қўшимчалар қиритилган. Ўзбекистон Республикасининг 2007 йил 11 апрелда қабул қилинган Қонуни билан Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси 89-моддасига, 93- моддасининг 15-бандига, 102-моддасининг иккинчи қисмига тузатишлар киритилган. Ўзбекистон Республикасининг 2008 йил 25 декабрда қабул қилинган Қонуни билан Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси 77-моддасининг биринчи қисмига ўзгартириш киритилган. Ўзбекистон Республикасининг 2011 йил 12 декабрда қабул қилинган Қонуни билан Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси 90-моддасининг иккинчи қисмига тузатиш киритилган. Ўзбекистон Республикасининг 2014 йил 16 апрелда қабул қилинган Қонуни билан Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси 32, 78, 93, 98, 103 ва 117 моддаларига ўзгартиш ва қўшимчалар киритилган. Ўзбекистон Республикасининг 2017 йил 6 апрелда қабул қилинган Қонуни билан Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси 80-моддасининг 4-бандига, 81-моддасининг еттинчи қисмига, 83- моддасига, 93-моддаси биринчи қисмининг 13 ва 14- бандларига, 107-моддасининг биринчи қисмига, 110- моддасининг биринчи ва учинчи қисмларига, 111-моддасига ўзгартишлар ва қўшимча киритилган. Ўзбекистон Республикасининг 2017 йил 31 майда қабул қилинган Қонуни билан Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси 80-моддасининг 5 ва 12-бандларига, 93-моддаси биринчи қисмининг 13-бандига ҳамда 108, 109- моддаларига ўзгартишлар киритилган. Ўзбекистон Республикасининг 2017 йил 29 августда қабул қилинган 32 prinsipning Jinoyat kodeksi vazifasi sifatida o‘rnatilishi uning konstitutsiyaviy qoida bo‘lmish qonun oldida tenglik prinsipini amalda bo‘lishini ta’minlaydi. Bunga ko‘ra, JK umumiy tenglik prinsipini emas, balki jinoiy qilmishni sodir etish bilan bog‘liq bo‘lgan shaxslarning tengligini nazarda tutadi. Yüklə 3,11 Mb. Dostları ilə paylaş:
|