Harbiy-texnik instituti m. X. Rustambayev
Yüklə 3,11 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Jinoyat huquqi huquq tizimi tarmog‘i, sohasi sifatida
|
JKning 1-moddasiga
ko‘ra Konstitutsiya va xalqaro huquqning umume’tirof etilgan normalariga asoslangan bo‘lib, O‘zbekiston Respublikasining Jinoyat kodeksidan iboratdir. Bu moddaning ahamiyati shundaki, unda faqatgina Jinoyat kodeksi bilan belgilanadigan, Konstitutsiya va xalqaro huquqning umume’tirof etilgan normalariga zid kelmaydigan jinoyat qonunchiligining manbalari aniq ko‘rsatilgan. Qonun chiqaruvchi organ, ya’ni Oliy Majlisning rasmiy hujjati hisoblanuvchi Jinoyat kodeksiga huquqning mazkur sohasidagi yagona manba maqomini berish, barcha huquqiy normalarni bir qonunda jamlash, ularni tizimlilik prinsipidan kelib chiqqan holda muayyan ketma-ketlikda joylashtirish, barcha qonunlar haqida yaxlit tasavvurga ega bo‘lish, huquqni qo‘llovchilarning qonunlardan foydalanishlari uchun barcha qulayliklarni yaratish imkonini beradi. Aksariyat hollarda jinoyat huquqi, o‘zining predmeti, metodi va vazifalari bilan farqlanuvchi huquq sohasi va O‘zbekiston Respublikasi huquq tizimining tarkibiy qismi sifatida qaraladi. 7 Jinoyat huquqi huquq tizimi tarmog‘i, sohasi sifatida jinoyat qonuniga nisbatan ancha keng tushuncha hisoblanadi. Jinoyat huquqi huquq sohasi sifatida qonun ijodkorligi va huquqni qo‘llash bilan bog‘liq bo‘lgan jinoyat qonunchiligi va jinoyat-huquqiy munosabatlarni ham o‘z ichiga oladi. Jinoyat-huquqiy munosabatlarni tor va keng ma’nolarda tushunish mumkin. Jinoyat-huquqiy munosabat keng ma’noda jinoyat qonunining rasmiy ravishda kuchga kirishi bilan yuzaga keladigan munosabat hisoblanadi. Xuddi shu vaqtdan boshlab yangi jinoyatlarni sodir qilishdan ogohlantiruvchi, ya’ni ularni sodir qilishni taqiqlovchi qonunning amal qilishi boshlanadi. o‘shandagina jinoyat qonuni barcha fuqarolarga nisbatan o‘zining tarbiyaviy funksiyasini amalga oshirishni boshlaydi. Jinoyat-huquqiy munosabatlarni keng ma’noda ko‘rib chiqish, jinoyat qonunchiligini takomillashtirish uchun muhim bo‘lgan jinoyat qonunining kuchga kirgan paytidan boshlab uning aholi orasidagi ta’sir mexanizmini aniqlash, jinoyat qonunining samaradorligini o‘rganishga yordam beradi 1 . Jinoyat-huquqiy munosabatlar tor ma’noda davlat va jinoyatchi shaxs o‘rtasidagi munosabatdir. Bu munosabatlar jinoyat sodir etilishi bilan boshlanadi va sudlanganlikning olib tashlanishi yoki jinoiy javobgarlik va jazodan ozod qilish bilan tugaydi. Yüklə 3,11 Mb. Dostları ilə paylaş:
|