Harbiy-texnik instituti m. X. Rustambayev

Jinoyat huquqi fanining predmetini
amaldagi qonunni, uni 
amaliyotda qo‘llash muammolarini, jinoyat huquqining rivojlanish tarixini, 
xorijiy mamlakatlardagi jinoyat qonunchiligi va jinoyat huquqini, xalqaro 
jinoyat huquqini, jinoyatlarning oldini olish va fuqarolarni qonunlarga 
rioya etish ruhida tarbiyalashning jinoyat-huquqiy muammolarini va 
boshqalarni o‘rganish; jinoyat qonunini sharhlash; qonunchilikni va uni 
amaliyotda qo‘llashni takomillashtirishga doir takliflarni ishlab chiqish; 
jinoyat huquqining sotsiologiyasini ishlab chiqish, ya’ni jinoyatchilikning 
dinamikasi, tuzilishi va darajasini aniqlash orqali jinoyat qonunining 
amaldagi real holatini, qonunning samaradorligini, jinoyat-huquqiy 
tartibga solish mexanizmini, jinoyat qonunining shartliligi va 
asoslanganligini 
o‘rganish, qilmishni kriminalizatsiya va 
dekriminalizatsiya qilish tashkil qiladi
1
. 
Bizga ma’lumki, jinoyat huquqining predmeti ushbu fan sohasini 
o‘rganishning metodikasi va ilmiy izlanishning metodologiyasini belgilab 
beradi. O‘z navbatida, o‘rganish uchun foydalaniladigan umumiy va 
maxsus metodlar fanining mazmunini aniqlab beradi. 
1
Қаранг:
Курс уголовного права. Общая часть. Том 1: Учение о преступлении. Учебник для вузов. Под ред. 
д.ю.н., проф. Н.Ф. Кузнецовой и к.ю.н., доц. И.М. Тяжковой. – С. 4. 
10 

---

«Metod»
tushunchasi real haqiqatni bilish va u haqida obyektiv 
bilimlarni olish uchun yo‘l, usul va vositalarni qamrab oladi
1
. Jinoyat 
huquqining metodologiyasi haqidagi masala (boshqa har qanday yuridik 
fan sohasi kabi) hozirgi kungacha bahsli hisoblanadi. Fan sohasini 
o‘rganishga xizmat qiladigan metodologiya asoslari ba’zi hollarda ilmiy, 
falsafiy yoki dialektik metodlarni, boshqa hollarda bilishning maxsus usul 
va vositalarini tan oladi. Bir qancha mualliflarning fikriga ko‘ra, boshqa 
fan sohalariga asos bo‘lishi lozim bo‘lgan umumiy huquq nazariyasigina 
metodologik funksiyaga ega
2
.