Haydarov muhammad o‘ff 403 E’tibor uchun, dars uchun katta rahmat, ustoz!



Yüklə 0,5 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə3/5
tarix13.09.2023
ölçüsü0,5 Mb.
#143236
1   2   3   4   5
Omonim, antonim, sinonimlar lug’ati

XAFA 2 XURSAND 2 
g’amgin shod
g’amli xurram 
g’ussali xushnud 
qayg’uli vaqti chog’ 
qovog’idan qor yog’adi og’zi qulog’ida
 
Bunday antonimik guruhning birinchi vertikal qatoridagi har bir so’z 
ikkinchi vertikal qatordagi har bir so’zga antonim bo’ladi.


Antonimik juftliklardan nutqda eng ko’p qo’llanildigani dominant 
juftlik deyiladi. Lug’at maqolasida dominant antonimik juftlik qora rangli bosh 
harflar bilan yoziladi. 
2)
havola maqolalari – qora rangli kichik harflar bilan berilib, dominant 
juftlikdan tashqari barcha antonimik juftliklar alfavit tartibida beriladi. 
Bunday havola maqolalari barcha antonimik juftliklarning teskari 
tartibiga ko’ra ham beriladi. Busiz lug’atdan foydalanish jarayoni 
sezilarli ravishda kamayadi. Dominant antonimik juftlikning teskari 
tartibida lug’at maqolasini boshlovchi component bosh harf bilan 
boshlanadi: 
xursand 2 – xafa 2
kabi . 
Antonimlarning bir-biridan farq qiladigan fonetik variant ham o’rni bilan 
berib borilgan: 
ADABLI ADABSIZ 
(odobli) (odobsiz) 
Bunday variantlar qatnashadigan antonimik juftliklar havola maqolasi sifatida 
beriladi: 
Odobli – odobsiz.
Q
. Adabli 
Odobsiz – odobli.
Q
. Adabli 
4.
“O’zbek tili antonimlarining izohli lug’ati” da keltirilgan antonimik 
juftliklardan namunalar: 

BEPAND MUSTAHKAM 
Puxta-pishiq qilib ishlanmagan, puxta-pishiq qilib ishlangan, 
uzoqqa chidamaydigan uzoqqa chidaydigan 



Ayvon shunaqangi bepand qurilganki, ko’rsangiz yosh bolalarning o’yinchoq 
undan mustahkamroq deysiz.

 BOTIQ DO’NG 
Sathi ich tomonga biroz kirgan sathi ich tomonga biroz chiqqan 
Botiq linza do’ng linza 
Botiq ko’z do’ng peshona 

BURDLI BURDSIZ 
Ishonch-e’tiborga loyiq, ishonch Ishonch-e’tiborga noloyiq, ishonch 
va e’tiborini yo’qotmagan va e’tiborini yo’qotgan 
Mana shu yomon bo’ldi, chunki Po’latovning unga bunday munosabatda 
bo’lishi Baratning b u r d s i z gaplarini b u r d l i qilar edi. 
A.Qahhor 
Bo’lsa, shu Gridnevning suratini darrov olardim. Lekin ishchan, b u r d l i
boshliq deb emas, maqtanchoq, va’daboz sifatida. 
Mushtum. 
“Eng muhimi – Sardorovning o’zimga munosabatini oxirigacha aniqlab, 
raisning Sardorovning nog’orasiga o’ynagan b e b u r d odamligini yaxshiroq 
bilib oldim”, - dedi Kamol. 
H.Nazir, Ko’kterak. 
Orqa qoqib, kuf-suflab, b e b u r d so’zlarni so’zlab, Nodon bechoralarni 
ipsiz bog’lar ekanlar. 
“O’zbek shoiralari”. 


Yüklə 0,5 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin