9
Ekologiya bo’limlari
1-jadval
EKOLOGIYA
Suv hayvonlari
(gidrobionlar)
ekologiyasi
Tuproqda
yashovchi
hayvonlar
(pedobiontlar)
ekologiyasi
Quruqlik
hayvonlari
(aerobiontlar)
ekologiyasi
Parazitlar
ekologiyasi
Individlar
ekologiyasi
A
ut
oe
kolo
gi
ya
Individlarning tashqi omillarga javob
reaktsiyalarini yashash
muhitiga moslanishi xususiyatlarini o’rganish
Populyatsiyalar
ekologiyasi
Populyatsiyalarning muhit bilan bo’lgan o’ziga xos
munosabatlarini, ularning shakllanishi, tuzilmasi va sur’atlarini
o’rganish
Jamoalar
ekologiyasi
(biotsenologiya)
Si
ne
kolo
gi
ya
Biotsenozlarning shakllanishi, tuzilmasi va sur’atlarini o’rganish,
ularni muhit bilan bo’lgan munosabatlarini izohlash
Biosfera
Yerning tirik organizmlar yashaydigan alohida qobig’idagi
holatlarni o’rganish
Yuqoridagilardan tashqari qishloq xo’jaligi hayvonlari ekologiyasi
yo’nalishi uy hayvonlarining iqlimiy omillarga
javob reaktsiyalarini,
oziqlanishi, yakka va poda sozlangandagi o’ziga xos xususiyatlarini o’rganadi.
Keyingi yillarda “Insoniyat ekologiyasi” fani shakllanib jadal rivojlanmoqda.
Shuningdek, bu fan tibbiyot, veterinariya va qishloq xo’jaligi
bilan uzviy
bog’liq, jumladan, etologiya hayvonlarning fe’l-atvorini o’rganadigan soha,
lekin u ekologiya bilan chambarchas bog’liq. Masalan, termitlar galasi va ular
o’rtasidagi munosabatlar
sof etologik talqin etilsa, termitlar yashash joyi,
undagi o’ziga xos sharoit ekologik tahlil etiladi.
Organizmlar tarqalishi hududiy ekologik omillariga bevosita bog’liq
bo’ladi, bu jarayonni tushunib olish qator biogeografik muammolarni hal etish
10
imkonini beradi.
Hayvonlar ekologiyasi sohasidagi tadqiqotlar turlarni iqlimlashtirish va
ko’paytirish, qishloq-xo’jaligi zararkunandalariga
qarshi kurashning ilmiy
asoslangan usullarini ishlab chiqish, ovlanadigan
hayvonlar sonini tartibga
solish chorvachilikni rivojlantirish hamda hayvonlarni muhofaza qilishga
yordam beradi.
Ekologiyaning biologiya fanlari tizimidagi o’rni
va uzviyligini
quyidagicha ifodalash mumkin:
Dostları ilə paylaş: