BAYRAK DİREĞİ Anıtkabir'in Çankaya yönündeki 28 basamaklı tören meydanına gi- riș merdivenlerinin ortasında, tek parçalı yüksek bir direk üzerinde Türk bayragı dalgalanmaktadır. Amerika'da özel olarak yaptırılan
33 metre 53 santim yüksekligindeki ve 4 bin 850 kilogram agırlıgındaki bu direk, 1953’te Avrupa'daki tek parça çelik bayrak direklerinin en yüksegiydi. Diregin 4 metresi kaidenin altında kalmaktadır. Amerika'da yașayan Türk asıllı Amerika vatandașı Nazmi Cemal tarafından, kendi bayrak diregi fabrikasında imal edilerek 1946 yılında Anıtkabir'e hediye edilmiștir.
MOzOLE Anıtkabir'in en önemli bölümü olan mozoleye çıkan 42 basamaklı merdivenlerin ortasında "hitabet kürsüsü" yer almaktadır. Mermer kürsünün tören meydanı cephesi dairesel geometrik motiflerle süs- lü olup, ortasında Atatürk'ün "Hakimiyet kayıtsız șartsız mil- letindir" sözü yazılıdır. Kürsü Kenan Yontuç'un eseridir. Mozole 72x52x17 m. boyutlarında uzunca dikdörtgen bir plan üzerine kurulmuș olup, ön ve arka sekiz, yan cepheler ise 14.40 m. yük- sekliginde ondört kolonatla çevrelenmiștir. Mozole cephesinde, solda Atatürk'ün Türk gençligine hitabı, sagda ise Cumhuriyet'in kurulușunun 10. yıldönümünde söyledigi nutku yer almaktadır. Harfler taș kabartma üzerine altın yaldızlarla yazılmıștır.
ȘEREF HOLÜ ?eref holüne bronz kapılardan girilir. Giriște sagda Atatürk'ün 29 Ekim 1938 tarihli Türk ordusuna son mesajı, solda ise 2. Cumhur- bașkanı İsmet İnönü'nün Atatürk'ün ölümü üzerine yayınladıgı 21 Kasım 1938 tarihli Türk milletine taziye mesajı yer almaktadır. Bu iki yazıt Atatürk'ün dogumunun 100. yılı olan 1981'de yazılmıștır. Girișin tam karșısında büyük pencerenin yer aldıgı nișin içinde, Atatürk'ün sembolik lahdi bulunmaktadır. Lahit tașı tek parça kırmızı mermer olup 40 ton agırlıgındadır. Lahit tașının yer aldıgı bölüm ise beyaz Afyon mermeri ile kaplıdır. ?eref holünün zemini Adana ve Hatay'dan, yan duvarları ise Afyon ve Bilecik'ten getirilen kırmızı, siyah, yeșil ve kaplan postu mermerlerle kaplanmıștır.
?eref holünün 27 kirișten olușan tavanı ile yan galeri tavanları mozaik ile süslenmiștir. ?eref holünün yüksekligi 17 m. olup, yan duvarlarında altıșardan 12 adet bronz meșale bulunmaktadır. Mozole yapısının üstü, düz kurșun çatı ile örtülüdür.
MEzAR ODASI Atatürk'ün aziz naașı, mozolenin zemin katında dogrudan dogruya topraga kazılmıș bir mezarda bulunmaktadır. Mozolenin birinci katı olan șeref holündeki sembolik lahit tașının tam altında bulu- nan mezar odası Selçuklu ve Osmanlı mimari stilinde sekizgen planlı olup, piramidal külahlı, tavanı geometrik motifli mozaikler- le süslenmiștir. zemin ve duvarlar siyah, beyaz, kırmızı mermer- lerle kaplanmıștır. Mezar odasının ortasında kıble yönünde kırmızı mermer sanduka yer almaktadır. Mermer sandukanın çevresinde bütün illerden ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nden gönderilen toprakların konuldugu pirinç vazolar bulunmaktadır.