I bob. Molekulyar biologiyaga oid masalalari va ularning yechimlari

Urug‘chi hujayraning hosil bo’lishi
Megasporagenez va megametogenez.
Yosh urug‘kurtakning qavatida arxeosporalar hujayra yetishadi. U meyoz usulda bo’linib bitta yirik, bitta mayda sporani hosil qiladi. Bu sporalar meyoz usulda bo’linish natijasida bitta yirik, uchta mayda spora rivojlanadi. Uchta maydasi keyinchalik yemiriladi. Qolgan bitta yirik spora gaploid to‘plamli xromosomaga ega bo‘ladi. Bu spora uch marotaba mitoz usulda bo’linib 8 yadroli murtak xaltachasini hosil qiladi.
Murtak xaltachasining mikropile (spermiyalar kiradigan joy) qismida to‘rtta yadro joylashib, bittasi tuxum hujayrani hosil qiladi, to‘rtinchi yadro bo’lsa murtak xaltachasini markazidan o‘rin oladi. Murtak xaltachasini mikropilega qarama-qarshi qismida ham to‘rtta yadro joylashib, ulardan bittasi markazga intilib mavjud markazdagi yadro bilan qo‘shilib diploid to‘plamli markaziy yadro qiladi. Murtak xaltachasining pastki tomonida qolgan uchta yadro qo‘shiladi. Shunday qilib murtak xaltachadagi 8 hujayradan 6 tasi gaploid xromosomali, murtak xaltachasini markazidagi ikkitasi o‘zaro qo‘shilib diploid xromosomali hujayraga aylanadi. Chang hujayrasidagi spermiyaning biri murtak xaltasidagi tuxum hujayra bilan, ikkinchisi esa markaziy yadro bilan qo‘shiladi. Urug’langan tuxum hujayrada xromosomalaming diploid to‘plami tiklanadi va u urug‘ning murtak qismini hosil qiladi.

Murtak xaltasidagi markaziy yadro bilan spermiy qo’shilishidan xromosomalaming triploidi hosil bo‘lib, undan urug‘ning endospermasi rivojlanadi.
Chang naychasidagi bir spermiyning tuxum hujayra, ikkinchisining markaziy yadro bilan qo‘shilishi qo‘sh urug’anish deyiladi. U 1898-yilda rus olimi S.G.Navashin tomonidan kashf qilingan.

Ontogenez –individual rivojlanish
Embrional davr tuxum hujayrasining spermatozoid bilan otalanishi, ya’ni zigota hosil bo'lishi bilan boshlanadi (embriogenez davri). Embrional davrning tugash vaqti ontogenezning turiga bog'liq bo‘lib, lichinkali turda lichinkaning tuxumdan chiqishi bilan, ona qornida kechuvchi turda tug'ilish vaqti bilan tugaydi.
Ontogenez tushunchasi 1866-yilda E.Gekkel tomonidan fanga kiritilgan.
Ontogenez jinsiy ko‘payadigan organizmlarda tuxum hujayraning rivojlanishidan, jinssiz ko‘payadigan organizmlarda ona organizmdan ajralishidan boshlanadi va umrining oxiriga qadar davom etadi.
Ontogenezning uchta tipi farqlanadi.