135
5-ma’ruza. GO’SHT VA GO’SHT MAHSULOTLARINI MEXANIK
MAYDALASH UCHUN JIHOZLAR
Turli xildagi go’sht mahsulotlari (kolbasa amhsulotlari, go’sht konservalari,
kotletlar, chuchvaralar, qadoqlangan go’sht, go’sht yarim
tayyor mahsulotlari va
boshqalar) ishlab chiqarishda va suyak yelimi, jelatina, eritilgan yog’, quruq oqsilga
boy yemlar, albumin va boshqa go’sht mahsulotlari, submahsulotlari, yog’li
xomashyo, texnik chiqindilar har xil mashinalar yordamida maydalanadi.
Maydalash mahsulot (qadoqlangan go’sht,
yarim tayyor mahsulotlar, sho’rva
masalliqlari (suPovoy nabor) ishlab chiqarishda) o’lchamlarini kichraytirish, qattiq
mahsulotga o’zgacha konsistentsiya berish ( go’sht qiymasi, go’sht-suyak uni ishlab
chiqarishda) yoki texnologik jarayonlarni (yog’ni eritish,
yelim ishlab chiqarish va
boshqalar) tezlashtirish maqsadida amalga oshiriladi.
Go’sht va go’sht mahsulotlarini mexanik maydalash mahsulotlarni arralash,
kesish, yumshatish, ezish, maydalash yo’li bilan amalga oshiriladi.
SHunga asosan
maydalash mashinasining ishchi organlari bolg’achalar, tish, Pichoqlar, disklar va
boshqa ko’rinishda bajariladi.
Maydalanishgacha mahsulot egallagan yuzaga (F)
maydalashdan keyingi
yuzaga mahsulot birlik (1
kg,
1
t)
yuzani (F
1
) nisbati maydalanish darajasi deb
ataladi.
F
F
K
1
=
, (5-1)
Bu
yerda
K
—maydalanish darajasi;
F
—maydalanishgacha bo’lgan mahsulot yuzasi,
m
2
;
F
1
— maydalashdan keyingi mahsulot yuzasi,
m
2
.
Agar shartli ravishda mahsulot kubli to’g’ri shakldan iborat deb tasavvur qilsak,
uning maydalanish darajasi K –ga teng, shunda maydalanish yuzasi
F =0,5F(K—1) m
2
–ga teng. (5-2)
Bu
yerda F
—
maydalanishgacha bo’lgan mahsulot birlik yuzasi, m
2
;
K
— maydalanish darajasi.
U yoki bu mahsulotni maydalashda sarflanadigan ish, mahsulot turiga va
maydalanish darajasiga bog’liq. U quyidagi ifoda orqali toPiladi:
R = AF n m,
(5-3)
136
Bu yerda
A
— maydalanishgacha bo’lgan solishtirma energiya sarfi, n;
F—maydalanish yuzasi,
m
2
.
Go’sht va go’sht mahsulotlarini mexanik maydalash uchun mashina
dvigatelining quvvati quyidagi ifoda bo’yicha toPiladi:
1000
и
т
R
N
N
+
=
kVt, (5-4)
Bu yerda N
t
— mashina detalarining ishqalanishi oldini olish uchun
sarflanadigan quvvat,
kvt;
R
i
— mahsulotni maydalash uchun sarflanadigan quvvat.
Quyida go’sht korxonalarida go’sht va go’sht
mahsulotlarini mexanik
maydalash uchun ko’P qo’llaniladigan mashinalar keltirilgan.
Dostları ilə paylaş: