Onsekizinci Maddesi: Meşâyih ve dervîşânı kesret
üzere bulunan
vilâyât ve bazı elviyede hâkimü'ş-şer‘în nezâreti tahtında olmak ve müfti-i
belde dahî bulunmak üzere Dersaadet’de olduğu gibi birer Meclis-i Meşâyih
teşkîl kılınacakdır.
Ondokuzunc u M a dde: Bir beldede bulunacak Meclis-i Meşâyih’in
riyâset ve âzâlığına tayin kılınacak zevât o beldede bulunan mütehayyizîn-i
meşâyihin münâsiblerinden olmak üzere hâkimü’ş-şer‘ tarafından bi’l-intihâb
makâm-ı âlî-i Meşîhatpenâhîye arz u inha olunarak meclisce memuriyetleri
bade't-tasdîk icra buyurulacakdır.
M u h a r r e m V A RO L
68
Y irm inci Madde: Taşrada bulunup şeyhi bilâ-veled vefât eden tekâyâ ve
zevâyânın münhal olan meşîhat cihetleri içün mensûb olduğu tarîkleri hu-
lefâsından zuhûr edecek tâlibleri tarafından mahallî hükûmetine verilecek
arzuhaller Meclis-i Meşâyih teşekkül eden mahallerde meclis-i mezkûre ve
Meclis-i Meşâyih teşkîl kılınmamış olan yerlerde dahi mahall-i hükümet-i
şer‘iyyesine havâle olunub oralardan dahî evvelâ şart-ı vâkıfa ve vakfiyyesi yoğ
ise te‘âmül-i kadîm ve usûl ü nizâmına tevfikan tâliplerin nihayet 20 su‘âli
tecâvüz etmemek üzere usûlü vechile imtihânları icrâ olunduktan sonra en
ziyâde isbât-ı ehliyyet edenler intihâb olunarak lâzım gelen mazbatası bi't-
tanzîm evrâk-ı imtihâniyyesiyle cânib-i vilâyet ve yâhut livâya i‘ta ve makâm-ı
vilâyet veya livâdan dahî evrâk-ı mezkûre ile iktizâ eden i‘lâm ve mazbatası
yazılarak ve vakfiyyesi var ise bir sûreti rabt edilerek usûlen Evkâf-ı Hümâyûn
Nezaret-i celilesine irsâl kılınıp Nezâret-i müşarûn-ileyhâca muâmele-i âidesi
ba‘de'l-icrâ meclise gelecek evrâk-ı mezkûre tedkîk edilerek muvâfık-ı nizâm
görüldüğü hâlde icrâ-yı icâbı bâ-mazbata arz olunacakdır.
Y irm ibirinci Madde: Taşra meşâyihinden olub vefât edenlerin evlâdı
bir veya müte‘addid olur ise meşîhat ciheti hakkında yedinci madde ahkâmına
tevfîkan muâmele olunacağı gibi sair hususâtda dahî işbu ta‘lîmât mûcebince
îfâ-yı hareket edilecekdir.
Y irm ikinci Madde: Bâlâda muharrer mevâddın şimdilik suver-i meş-
rûha üzere cereyânı usûl ittihâz olunub ba‘demâ îcâb-ı hâl ü maslahata nazaran
bazı ilâvât îcâb edecek olur ise makâm-ı celîl-i Meşîhat-ı İslamiyye tarafından
işbu ta‘lîmâta ilâve ve zeyl olunacakdır.
“T
HE
C
ONTROL
P
OLICY OF
O
TTOMAN
S
TATE ON
T
HE
S
UFI
O
RDERS AND
T
WO
R
EGULATIONS OF
T
HE
S
UFI
S
HEIKHS
C
OUNCIL
K
NOWN
B
UT
C
OULD
N
OT
B
E
F
OUND
”
A b s t r a c t
Meclis-i Meşâyih (The Sufi Sheikhs Council) established in 1866 was the most
concrete step of Ottoman’s control policy on the sufi orders in 19th century in which
many serious reforms carried out to set up centralization. In this paper, it is mentioned
about the historical process led to establishment of that concil. As well, some secondary
studies are evaluated. In order to understand Ottoman’s policy towards tariqats, it is
revealed the first regulation of the sufi sheikhs council and the second one altered in
1891.
K e y w o r d s
The Sufi Orders, II. Mahmud, Bektashi, Naqshbendi and Mevlevi orders, Meclis-i
Meşâyih (The Sufi Sheikhs Council), The First and The Second Regulation of
Meclis-i Meşâyih