• O'rganilayotgan vakilning sistematik o'rni
• Ayiqtovonkabilar ajdodchasi -Ranunculidae
• Ayiqtovonn amolar qabilasi - Ranunculales
• Ayiqtovondoshlar oilasi -
Ranunculaceae
Vakillari:
1. Oq parpi - Aconitum talassicum
2. Sharq iloncho'pi - Clematis orientalis
3.
Ekma sedana - Nigella sativa
4. Isfarak - Delphinium barbatum.
5. O'rmalovchi ayiqtovon - Ranunculus repens (14-rasm)
Mavzuning maqsadi: Oilalarga man sub o'simlik
larning anatomo-morfologik tuzilishini, ko'payishini,
turlar sonini, tarqalishi va ekologiyasini,
tizimda tutgan
o'rnini, muhim vakillarining ilmiy (lotincha) nomlarini
va ahamiyatini o'rganish.
Kerakli jihozlar: gerbariylar, o'sim liklar aniqla-
gichi,
rasm lar, jadvallar, fiksatsiya qilingan gullar,
m evalar, lupa, pintset, preporval nina va boshqalar.
Nazariy tushuncha: Ayiqtovondoshlar oilasi 50
turkum,
2 0 0 0
turni
birlashtirib, asosan ko'p yillik va
bir yillik o'tlar, ba'zan chala butalar yoki lianasimon
o'sim liklardan iborat. O ila
vakillarining barglari oddiy,
bo'laklarga bo'lingan, poyada ketma-ket joylashgan.
Gullari to'g'ri va noto'g'ri, gulqo'rg'oni oddiy va qo'sh
gu lqo'rg'on li, y a 'n i kosacha va gu ltojibarglarga ega.
C h angchi va urug'chilar soni cheksiz. Tugunchasi
ustki.
Gul qismlari ketma-ket,
halqasimon bo'lib
joylashgan.
Mevasi bargakcha, to'p bargak, yong'oqcha
ba'zan rezavor meva yoki ko'sakcha.
Aham iyati: Bu oila o'sim liklari tarkibida alkaloid-
lar,
glikazidlar,
saponinlar bo'lib,
zaharli o'tlar
hisoblanadi. Tibbiyotda ulardan dori tayyorlashda
foydalaniladi.
Dostları ilə paylaş: