Identifikatsiya va autentifikatsiyaning asosiy tushuncha va tamoyillari



Yüklə 56,09 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə4/5
tarix28.11.2023
ölçüsü56,09 Kb.
#168257
1   2   3   4   5
Jumaboyev Javlonbek Sherqul o’g’li


часть
1
 
«
Научный импульс
»
Мая
, 2023
61 
Identifikatsiya va autentifikatsiya tizimlarida foydalanuvchilarning identifikatori, 
parollar, biometrik ma'lumotlar, elektronik sertifikatlar kabi usullar ishlatiladi. Bu usullar 
tizimlar orasidagi ma'lumot almashishni xavfsiz va ishonchli qilishda yordam beradi. 
Boshqa kiber xavfsizlik muammolarini oldini olish uchun identifikatsiya va 
autentifikatsiya tizimlari ikkilanuvchi autentifikatsiya, fido2 protokollari, kripto kaltaklar 
kabi yuqori darajadagi xavfsizlikning muhim tamoyillarini ham o'z ichiga oladi. 
Shuningdek, identifikatsiya va autentifikatsiya tizimlarining afzalliklari daromad, 
ishonch, xavfsizlik, foydalanuvchilarning sahifalarga va tizimlarga oson kirishini ta'minlash, 
foydalanuvchilar va tizimlar orasidagi ma'lumot almashishni to'g'ri va xavfsiz qilish 
imkoniyatini beradi. 
Shu bilan birga, identifikatsiya va autentifikatsiya tizimlarining kamchiliklari ham 
mavjud. Misol uchun, parollar yodlash muammolari, biometrik ma'lumotlarni falsifikatsiya 
qilish imkoniyati, sertifikatlar va kalit so'zlar yoki kalitlar yoki ularning boshqa xavfsizlik 
muammolari bo'lishi mumkin. 
Xulosa qilish uchun, identifikatsiya va autentifikatsiya tizimlari tizimlarning 
xavfsizligini ta'minlashda muhim ahamiyatga ega. Ular foydalanuvchilar uchun oson, 
ishonchli va foydali tizimga kirish imkonini ta'minlaydi. Shuningdek, ular ma'lumot 
almashishda xavfsizlik va maxfiylikni ta'minlashga yordam beradi. Bu tizimlar 
kiberxavfsizlikning muhim asoslari hisoblanadi. 
XULOSA 
Identifikatsiya va autentifikatsiya, kiberxavfsizlikning muhim tushunchalari bo'lib, 
tizimlarda va foydalanuvchilar orasidagi ma'lumot almashishda va kirishlarda xavfsizlikni 
ta'minlashda ahamiyatga ega.
Identifikatsiya, foydalanuvchini, tizimni yoki xizmatni unikal ravishda tanlash 
jarayonidir. Bu, bir foydalanuvchining tizimga kirishda o'zining identifikatorini yoki 
usernameni ko'rsatish orqali amalga oshiriladi. Identifikatsiya jarayoni tizim tomonidan 
identifikator bilan bog'liq ma'lumotlar bazasida qidiruvni bajaradi va foydalanuvchining 
kimligini aniqlayadi. Bu usul yordamida foydalanuvchilar bir-biridan ajralib turadigan 
ma'lumotlarga kirish imkoniyatiga ega bo'ladi. 
Autentifikatsiya esa foydalanuvchi tomonidan bildirilgan ma'lumotlarni tekshirish va 
tasdiqlash jarayonidir. Ushbu jarayonda foydalanuvchi o'zining identifikatorini kiritadi va 
uni tasdiqlash uchun autentifikatsiya usullaridan foydalaniladi, masalan, parol, biometrik 
ma'lumotlar yoki elektronik sertifikatlar. Autentifikatsiya jarayoni foydalanuvchining 
kimligini tasdiqlash va tasdiqlangan foydalanuvchining tizimga kirishga ruhsat berishni 
ta'minlaydi. 
Identifikatsiya va autentifikatsiya tizimlarining afzalliklari o'zlariga xos bo'lib, 
foydalanuvchilar va tizimlar uchun quyidagi imkoniyatlarni beradi: 
1. Xavfsizlik: Identifikatsiya va autentifikatsiya usullari tizimlardagi ma'lumot 
almashishni xavfsiz va ishonchli qilishda muhim ahamiyatga ega. Ushbu usullar yordamida 


Международный научный журнал

10
(100), 
Yüklə 56,09 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin