Ii bob. Menejmentni tashkil etish



Yüklə 0,93 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə2/18
tarix06.11.2022
ölçüsü0,93 Mb.
#67584
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   18
2-mavzu

sinergetik (hamkorlikdagi harakatning) samarasi yotadi. Tashkilotning yagona 
bir butun sifatidagi salohiyatlari va imkoniyatlari uning alohida elementlari,
salohiyatlari va va imkoniyatlari summasidan oshib ketadi, bu ularning о‘zaro bir 
birlarini qо‘llab quvvatlashlari va о‘zaro tо‘ldirishlari bilan asoslanadi. Shunday 
qilib, tashkilotlarga birlashishdan uning a’zolari uchun haqiqiy yutuq mavjud, u
ularning mustaqilliklari tufayli cheklanishlaridan yо‘qotishlarni qoplaydi. 
Bunda sinergetik samara hammadan avval quyidagilar hisobga tashkil 
bо‘ladi: 


108
- xodimlar va bо‘linmalar mehnatini taqsimlanishi va ixtisoslashishi; 
- tashkiliy korporativ madaniyatni shakllanishi; 
- xodimlar tomonidan kasbiy tajriba va bilimlar bilan almashish, ulardan 
yaxshiroq foydalanish; 
- birlashtirilgan moddiy va moliyaviy resurslardan yaxshiroq foydalanish va
ular bilan manerv qilish; 
- har bilan kishi uchun uning shaxsiy va ishga doir sifatlariga mos keluvchi 
ish joyi va lavozimni tanlab olish, ulardan har birining bilimlari va kasbiy 
kо‘nikmalaridan yaxshiroq foydalanish; 
- har xil odamlarnnig tajribasi, bilimlari va malakalarini bitta tashkilot 
(bо‘linma)da birlashtirish va h.k. 
Shuning bilan birga odamlarni tashkilotga birlashtirish hamma vaqt ham 
sinergetik samarani olishni kafolatlamaydi, ba’zida esa salbiy samara beradi. 
Tashkiliy uyushmaganlik buning asosiy sababi bо‘ladi.
Tashkilot, kunlarning birida vujudga kelib, uni tashkil qilgan odamlar bilan 
ma’lum munosabatlarga kirib, kо‘proq darajada, ba’zida esa butunlay ularga 
bog‘liq bо‘lmagan mustaqil hayot bilan yashay boshlaydi. Uning doira- sida 
odamlar tashkilotdan uni tashkil qilishdan maqsadga erishish uchun foydalanadilar. 
Xususan, ular tashkilot ularga qiziqarli, muhim, obrо‘li faoliyat bilan shug‘ullanish 
imkoniyatini berishi, kerakli axborotlar bilan ta’minlashi, kerakli huquqlar, 
mustaqillik, hukmronlikni berishi, xavfsizlik va ijtimoiy himoyalanganlikni 
kafolatlashiga umid qiladilar.
Tashkilot о‘z navbatida, о‘z tomonidan birlashtirilgan odamlarning 
imkoniyatlaridan о‘zini mustahkamlash va rivojlantirish uchun foydalanadi. 
Shuning uchun о‘z a’zolaridan ma’lum tajriba, bilimlar, malakalarini mavjudligini, 
ishlarda faol ishtirok etishni, ijrochilikni, javobgarlikni, intizomlilikni, о‘rnatilgan 
qoidalar va xulq meyorlariga bо‘ysunishni, о‘z maqsadlari va boyliklarini 
taqsimlashlarini kutadi. 
Ideal holda inson va tashkilot о‘rtasidagi о‘zaro munosabatlar 
muvofiqlashtirilgan bо‘lishlari kerak, ammo muvozanat u yoki bu tomonidan 


109
suiiste’molliklar natijasida buzilishi mumkin, bunda yo tashkilot odamlarni 
kichkina vintchalar darajasiga tushuradi yoki odamlar tashkilotdan о‘zlarining 
g‘arazli maqsadlari yо‘lida foydalanadilar va shuning bilan uning salohiyati va 
obrо‘siga ziyon yetkazadilar. Ushbu va boshqa holda ham natija bilan xil bо‘ladi- 
tashkilot kuchsizlanadi va о‘z vazifalarini normal bajarishdan tо‘xtaydi. 
Tashkilot a’zolari erishishga harakat qiluvchi maqsadning mavjudligi uning 
muhim alomati hisoblanadi. Maqsad ularni birlashtiradi va jipslashtiradi
tashkilotni mavjud bо‘lishiga ma’no, uning harakatlariga aniqlik, aniq yо‘nalish 
beradi. Maqsadsiz tashkilot bо‘lmaydi va bо‘lish ham mumkin emas, chunki 
odamlar о‘z faoliyatlari erkinligini oddiygina yо‘qotishni va о‘zlari ichlaridan rozi 
bо‘lmagan umumiy talablarga bо‘ysunishga rozi bо‘lmaydilar. Shuni nazarda 
tutish kerakki, tashkilotning maqsadlariga faqat kuchlari va qobiliyatlarini 
birlashtirilishi kerakli hosillarni beruvchi, ishtirokchilarning ba’zi bir “jiddiy” soni 
mavjudligidagina erishish mumkin. 
Ajralib turishlik tashkilotning boshqa alomati bо‘ladi, u ichki jarayonlarning 
ba’zi bir yopiqligida aks ettiradi, buni tashkilotni tashqi muhitdan ajratib turuvchi 
chegaralarni mavjudligi ta’minlaydi. Bu chegaralar “shaffof” yoki “noshaffof”
devorlar kо‘rinishidagi materiallardan yoki u yoki bu harakatlarga nisbatan turli 
xildagi yozma buyruqlar va cheklashlarga asoslangan “ideal” bо‘lishlari mumkin. 
Tashkilot faoliyatini о‘zini о‘zi boshqarish  tamoyili asosida amalga oshirish 
uning muhim alomati bо‘ladi, u qо‘yilgan maqsadlarga erishish uchun mavjud 
qonunchilik doirasida har qanday qarorlarni mustaqil qabul qilish va amalga 
oshirish imkoniyatini kо‘zda tutadi. “О‘zini о‘zi boshqarish” atamasi о‘zini о‘zi 
boshqarishning mustaqilligi va shaxsiy atamashunosligini aks ettiradi. 
Tashkilotlarning о‘zini о‘zi boshqarishi asosida ularning iqtisodiy va boshqa 
manfaatlari yotadi.
Tashkilotning yashash davrini kо‘rib chiqish mumkin. Uning eng keng 
tarqalgan varianti 2.1 – rasmda berilgan. 


110
Balog’at 
O’sish va Tanazzul
riojlanish
Tashkil 
qilish 

Yüklə 0,93 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   18




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin