İkram agasiyev şİrxan səLİmov azərbaycan tariXİ baki-2017 Elmi redaktor


İdarəetmə sistemi və inzibati quruluş



Yüklə 0,94 Mb.
səhifə222/383
tarix02.01.2022
ölçüsü0,94 Mb.
#38990
1   ...   218   219   220   221   222   223   224   225   ...   383
AZ TARİXİ - QRİFLİ-SON-22 MART (2) (1)

İdarəetmə sistemi və inzibati quruluş. Xanlıqlar qeyri-məhdud hakimiyyətə malik xanlar tərəfindən idarə edilirdi. Şəki, Quba, Şirvan xamlıqlarında xanın yanında məşvərətçi hüquqa malik Divan və ya Xan Şurası var idi. Xanlığın idarəetmə aparatında vəzir mühüm rol oynayırdı. Maliyyə işlərinə sərkərəli, xanın şəxsi təsərrüfatına eşikağası, xəzinəyə sandıxdar ağası baxırdı. İdarəetmə sistemində naib, yasavul, kəndxuda, maaflar mühüm yer tuturdu. Xanlıqlar inzibati cəhətdən mahallara bölünürdü. Onlar mahalbəyi və ya naiblər tərəfindən idarə edilirdi. Məhkəmələrə qazılar başçılıq edirdilər.

13.4. Azər­baycan xanlıqlarının xarici siyasəti.Rusiya və İran Qacarlar döv­lət­inin Azərbaycanı ələ keçirmək cəhdləri.
XVIII əsrin ikinci yarısında natural təsarrüfatın hökm­ranlığı, daxili çəkismələr, beynəlxalq sərait Azərbaycanda vahid dövlətin yaran­masına imkan vermədi. Kərim xan Zəndin ölümündən (1779) sonra İranda hakimiyyət uğrunda başlanan mübarizədə Qacarlar tayfasından olan Ağa Məhəmməd xan Qacar (1742-1797) qalib gəldi. O, 1781- ci ildə Teh­ranı, Şirazı, İsfahanı, Mazandaranı, Gilanı tutdu və bütün İran tor­paqlarını birləşdirdi. İranda mərkəzi hakimiyyəti ələ aldı və 1785-ci ildə Tehranı paytaxt seçdi.1790-cı illərinin əvvəllərindən Ağa Məhəm­məd xan Qacar Azəbaycanın cənub torpaqlarını tut­mağa başladı. Bütün Cənubi Azərbaycan xanlıqları onun hakimiyyətini qəbul etdilər. Belə­liklə, bütün Cənubi Azərbaycan torpaqları İran Qacarlar dövlətinə qatıldı və bu dövləti əslən Qaradağdan olan türk mənşəli Qacarlar idarə etməyə başladılar.Ağa Məhəmməd xan Qacarın xarici siyasətində ən ümdə vəzifəsi Şimali Azərbaycanı İran Qacarlar dövlətinə birləşdirmək idi.


Yüklə 0,94 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   218   219   220   221   222   223   224   225   ...   383




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin