|
Şəhərlər. Sənətkarlıq və ticarət. Azərbaycanda 10 şəhər və 5 qəza mərkəzi var idi. Coşğun inkişaf mərhələsində olan Bakı hər tərəfdən özunə əhali cəlb edirdi. Şəhərin əhalisi sürətlə artırdı. Bakı 112 min əhalisi olan şəhərə çevrilmişdi. Gəncə əhalisinin sayına görə ikinci şəhər idi. Şamaxı, Şəki, Şuşa şəhərlərinin hər birində 20 mindən çox əhali yaşayırdı. Şəhərlərin sosial strukturunda ciddi dəyişikliklər əmələ gəlmişdi. Şəhərlər inkişaf edirdi, Bakı isə daha sürətlə dəyişirdi. 1859-cu ildə Bakıda Qubernator bağı, 1882-83-cü illərdə Nobel bagı salındı. Bakıda ilk elektrik stansiyası “Qafqaz və Merkuru” cəmiyyətinə məxsus idi. 1889-cu ildə Bakıda konka işə salındı. Bakının su təhcizatı çox pis vəziyyətdə idi.
XIX əsrin ikinci yarısında hələ manufaktura səviyyəsinə çatmayan, kustar sənət sahələri vardı. Kapitalist sənayesi inkişaf etməsə də, əhalinin müəyyən ehtiyaclarını sənətkarlıq emalatxanaları ödəyirdi. Lakin kustar sənətin bütün sahələrinin vəziyyəti eyni deyildi. Bəzi sahələrin məhsulları fabrik məhsulları ilə rəqabətə girə bilməyib zəifləyirdi. Lakin bəzi sahələr, xüsusilə xalçaçılıq inkişaf edirdi. Dulusçuluq, metalişləmənin bir çox sahələri kustar istehsal formasında davam edirdi.
Kənd təsərrüfatı və sənayenin inkişafı, yolların yaxşılaşdırılması Azərbaycanın Ümumrusiya və dünya əmtəə tədavülünə cəlb edilməsi ölkənin daxili və xarici ticarətinə öz təsirini göstərirdi. Ağdaş, Ağdam və Qaxda yarmarkaya oxşar bazarlar meydana gəldi. 1887-ci lidə Bakıda ilk yarmarka keçirildi. Azərbaycan Rusiya ilə İran arasında gedən ticarətdə mühüm rol oynayırdı.
Dostları ilə paylaş: |
