Ilmiy rahbar xulosasi



Yüklə 1,51 Mb.
səhifə12/13
tarix08.06.2023
ölçüsü1,51 Mb.
#127106
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13
oilada shaxslararo munosabatlar va ularning bola shaxsi shakllanishiga

Bob buyicha xulosa
Ushbu bobda usmirlarda shaxslararo munosabatlarniig namoyon bulishini aniklashga bagishlangan psixodiagnostik metod|,kalarga tuxtaldik. Ular Shaxsning mulokotchanlik va tashkilotchilik kobщщyatini aniklash testi (KOS 1) Shaxslararo munosabatlar interpersonal tashxisining modifikasiyalashtirilgan testi (G.. !'iri - Sobchik) xamda Subyektiv nazorat darajasini aniqlash metodikasiga to’xtaldik.
Tadkikot natijalaridan ma’lum bulishicha, barcha o’smir yoshidags ugil bolalar va kiz bolalarning mulokotchanlik va tashkilotchilik ko\)ILIYaTIch munosabatlari urtasida sezilarli tafovutlar mavjud
Shaxs sifatlarnni eksperimental o’rganish natijalari taxlili.
Shaxsning psixik tarakkiyoti uning aktiv faoliyati jarayonida insoniyat tuplagan ijtimoiy - tarixiy tajribani o’zlashtirish yuli bilan amalga oshadi. Xar kanday faoliyat xam ijtimoiy xarakterga ega va kishilar o’rtasida turlicha taksimlangan. Shu tufayli faoliyatini tashkil etish uchun kishilar o’rtasida muloqot bo’lishi talab kilinadi. Aynan kattalar bilan bo’ladigan muloqot tufayligina bola ijtimoiy - tarixiy tajribani o’zlashtiradi, bu tajribani o’zlashtirish jarayonida esa u psixik jixatdan rivojlanadi. Demak, bolaning kattalar bilan muloqoti bola psixik rivojlanishining muxim omilidir.
Psixolog M.I. Lissining ta’kidlashicha, muloqot kishilarning xar qanday o’zaro ta’siri emas, balki shunday o’zaro ta’sirki, bu jarayonda uning kar bir qatnashchisi aktiv bo’lib, subyekt sifatida, shaxs sifatida nomoyon bo’ladi.
Muloqot insoning boshka zaruriyatlar, oziq-ovqatga, issiklik, ta’surotlar olish, aktivlikka, xavfeizlikka intilish, kabi extiyojlardan farklanuvchi o’ziga xos extiyojni kondirishga qaratilgan. Muloqotga extiyoj o’zini va boshka kishilarni shaxs sifatida anglashga, ya’ni o’ziga va boshqalarga baxo berishga qaratilishida ifodalanadi. Shuning uchun muloqot jarayonidagi psixologik maxsulot - boshka kishining va o’zining obrozi bo’lib, shu tufayli inson uz faoliyatini boshqara oladi.
Muloqot shaxslararo munosabatlarining vositasi bo’lib, uning yordamida odamlar bir-birlari bilan psixik jixatidan o’zaro aloqaga kirishadilar, bir-birlariga ta’sir o’tkazadilar, bir-birlarini tushunishga erishadilar, muayyan tasavvur obrazlarini yaratadilar, u yoki bu imkoniyatlarini anglaydilar xamda baxolaydilar.
Mulokot ijtimoiy psixologik xodisa, ilmiy turmushiing barcha soxalarida bevosita ishtirok etib, insonlar xamkorlik faoliyatiningliyatining moddiy, ma’naviy, emosional, motivasion, kognitiv va regulativ. kirrolarining xam obyektiv, xam subyektiv extiyoji sifatidan vujudga keladi ijtimoiylashuv va komolotning asosiy omili, negizi, mexanizimi vazifasini bajaradi. Mulokot muvaffakiyatining negizi shaxsning psixik dunyosi, extiyojlari motivasiyasi xarakter xislati, indivudual - tigyulogik xususiyati, kobilyat etikodi akil zakovati kabi insonlarning fazilatlari, sifatlari namoyon bulishi, kechshi, rivojlanishi xisoblanadi. Muloqot jarayonida mulqkotdoshlarning tasavvurlari, qiziqishlari, xis - tuygulari, xatti-xarakatlari, ko’nikmalari, vokelik natijasini oldiidan sezish, payqash ta’sir o’tkazish uslubini tarkib toptirishi mumkin.
Muloqotning inson psixik tarakkiyotiga ijobiy ta’siri muammosi L.S. Vigotskiy, S.L. Rubinshteyn, A.N.Lsontыv, .1 . Anonyev, A.B. Zaporojes, A.A.Badalev, B.F. Lomov, A.A. Liontyev, M.I. Lisina tadqiqot ishlarida yoritib berilgan.
Muloqotning eng muxum qirralaridan biri muloqot ishtirokchilari doimo bir-birlarini tushunishga xarakat qiladilar. S.L. Rubinshteyining ta’kidlashicha, kundalik xayotda odamlar bilan mulokot o’rnatar ekanmiz, bpz ularning xulk-atvoriga oriyentirovka kilamiz. Bunda biz odamlarshpp tashki kiyofalarning mazmunini “ukiymiz” va shu tarika ichki psixologik rejaga yega bo’lgan konteketdagi matining moxiyatini ochamiz. Bunday “o’kish oid zumdz amalga oshiriladi, chunki muloqot jarayonida bizda sherigimiz xulk- atvoriga nisbatan u yoki bu darajada avtomatik tarizda faoliyat kursatuvchi psixologik ma’io xosil buladi. Mulokotdagi sherigimiz tashki va ichki dunyosini xususiyatlarini “ ukinGning anikligi uzaro bir birini tushunishga t’sir etadi.
(Rubenshteyn S.L. Prinsipы i puti razvitiya psixologii. M.-1949.-1 80 s)
Ma’lumki, XX asrning 30 yillarida xozirgi vaktgacha uz axamiyatini yukatmagan L.S.Vigotskiyning psixika rivojlanishining madaniy tarixiy nazariyasi yaratiladn. Olimning ta’kidlashicha, bolaning dunyoga kelishi rivojlanishining sifat jixatdan yangi boskichiga utish bilan xarakterlanadi. Bu boskich ijtimoiy rivojlanish bulib, bunda bola xayotfaoliyatining asosiy sharti boshkalarning faoliyatni xisoblanadi. Kattalar bolani parvarish kiladilar va tarbiyalaydilar. Shu sababli gudakning xdr kanday extiyoji rivojlanish jarayonida asta-sekin uning boshka kishilar, ular bilan aloka urnatish va mulokotda bulish extiyoji bulib koldi. Predmetlar bilan kilanadigan faoliyat xamda kattalar bilan buladigan mulokot S.L.Vigotskiy tomonidan rivojlanishining xarakatlanuvchi kuchi sifatida karalgan va ular inson psixik xayogini shakllantantiruvchi omil deb belgilangan.
S.L.Vigotskiy atrof muxitiing psixika shakllanishiga ta’sirini tushuntirib berishga urinar ekan, xayot sharoitlari bola psixik rivojlanishiga bevosita ta’sir etishiga kobil emasligi xakidagi nuktai- nazarga taya nad i. Aynan bir xil sharoitlarda psixikaning turli xususiyatlari vujudga kelishi mumkin. Psixikaning rivojlanishi, avvalom bor, bola muxit bilan kanday uzaro munosabogda bulishiga boglik, S.L.Vigotskiy fikricha, m\x,it bolaga turlicha ta’sir etadi. Uning ta’sirini tushu nish uchun esa nafakat muxitda ruy beradigan, balki bolaning uzida xam kuzatiladigan uzgarishlarni inobatga olish lozim. Bolaning psixik rivojlanishida muxitning rolini bunday tushunish tadkikatchiga “rivojlanishning ijtimoiy vaziyati” tushunchasini fanga kiritish imkonini yaratadi. “rivojlanishning ijtimoiy vaziyati” S.L.Vigotskiy fikriga kura, bolaning muxitga “affektiv m u n o s ab ati ’ ’ I n a k-;: i da namoyon buladi. Shunday kilib, L.S.Vigotskiyning madaniy-tarixiy nazariyasida bolaning psixik rivojlanishi tugilgandap boshlab ijtimoiy konutshyatlar bilan belgilanishi, insoning tugilishidan to butun umr buyi uni kurshab turgan borlik bilan uzaro ta’sirida mulokot muxim urin egallashiga asosiy urgu beriladi... Uning ta’kidlashicha, bolanit shal.sh; ^aolli.ini na^.o^n bulishining asosiy yuli-kattalar bilan mulokoti x,isoblanadi. “Uning tashki olamga munosabati xamisha boshka odam orkali munosabat bildirishdir”. (Vigotskiy L.S. Sobr, sochi,-ML983.1 z. 302 b.).
Psixolog B.G.Ananyev mulokot kategoriyasiga tuxtalib, uning ukituvchining baxolash ta’siri xususiyatiga, tarbiyaviy imkoniyatlariga, ukuvchilarning akliy va axlokiy rivojlanishiga muxim omil ekanligini mukammal taxlil kilgan. B.G.Ananyevning fikricha, mulokot (|)aoliyatning uziga xos turi sifatida talkin etilishida uning aloxida va asosiy tavsifi boshkalar bilan u orkali inson uz munosabatlarini amalga oshirishda ifodalanadi. Uning ta’kidlashicha, “Inson xulki ijtimoiy faoliyatlar kurinishlarining murakkab majmuni sifatida namoyon bulib uning yordamida atrof tabiat moddiylashibgina kolmay, balki u mulokot shaklida turli ijtimoiy tuzilmalarda odamlarning uzaro amaliy ta’sir kabi gavdalanadi xam mulokot faoliyati shaxsning individual rivojlanishi ijtimoiy determinasiyasining xususiyatini belgilaydi va ma’lum ma’nola ipsonnipg psixik jixatdan tarkib topishida ishtirok etadi. .G .Ananyev muloxozalariga kura mulokot ijtimoiy ipdividnnng faoliyati sifatida doimo nazarga olinavermaydi. Shunga karamasdan. ayian kommunikasiyasining shaxsga oid tavsifi shariatni tushunish imkoniyatini beradi xamda ijtimoiy xayotning turli shakllarida kommunikasiyaning dinamikasini, uning tuzilashi va rivojlanishi mexanizimini determinasiyalaydi. B.G.Ananyev mulokotni urganishning umummetodologik masalalarini taxlil kilib, bu xodisaning kup darajali, iyerarxik tuzilish va kun ulchovli psixik tuzilma ekanligiga axdmiyat bergan xamda shunga mos ravishda uni makro, mize, mikro darajalarga ajtarishni tavsiya kilgan. Uning fikriga kura, unda mulokotga kirishuvchilar uziga xos tarzda yashaydilar,xdr xil turdagi jamoalarning a’zolari sifatida gavdalanaladilar, yakin atrofdagilar bilan bevosita mulokot urnatadilar, shunint dek faoliyatning subyektlari sifatida uzaro ta’sir kiluvchi odamlar individual tavsiflari unda shakllanadi va amalga oshadi. B.G.Ananyev mulokotning ijtimoiy xodisa bulish bir vaktda uning individalligini xam ta’kidlaydi.
Mulokot subyektlar bilan ijtimoiy al oka urnatish, didaktik funksiya bajarish bilan birga psixik rivojlanishjarayonini va inson shaxsning ijtimoiy kamolotini tugridan tugri aniklaydi.
Xamkorlik faoliyati shakllaiishining murakkablashuvi tufayli mulokotning roli kuchayadi va kurinishlari shaxsning umumiy kiyofasi xamda aloxida uning tarkiblari, xarakter va kobiliyatlari, emosional-irodaviy, motivasion extiyojiy, ong va uz-uzini anglash soxalari shakllanishida uzgaradi.
Shunday kilib, mulokot shaxslararo munosabatlar vositasi xamda faoliyat turlaridan biri sifatida karalishi mumkin xamda u inson psixik rivojlanishida muxim omillardan biri bulib xisoblanadi. izning tadkikot ishimizda aynan shu jixatlar metodologik asos sifatida kabul kilingan va eksperimental diagnostika xam shu asosga mos ravishda utkazilgan. XULOSA
O’smirlik davrida “Men” shakllanadi. Uning atrofdagilarga ayniksa, o’z-o’ziga bo’lgan munosabati qiziqishlari qadriyatlari yo’nalishi, keskin o’zgaradi. Uning o’z shaxsiga bo’lgan e’tibori keskin kuchayadi.
Bu davrda naydo bo’ladigan “kattalik” hissi atrofdagilar bilan munosabatlarini ham belgilaydi.O’z-o’ziga nisbatan baho turli sifatlar va shaxsning orttirilgan tajribasi, shu tajriba asosida bo’lgan yutuqlariga bog’liq holda turli bo’lishi mumkin, ya’ni bir ish, yutuq yuzasidan orti ketsa boshqasi ta’sirida aksincha pastlab ketishi mumkin. Bu baxo aslida shaxsga boshqalarning real munosabatlariga bog’liq bo’lsa-da, aslida u ongli tizimdagi mezonlarga, ya’ni uning o’zi subyektiv tarzda shu munosabatlarni qanchalik kodlashiga bog’liq tarzda shakllanadi. Va yukoridagi fikrlardan kelib chiqqan holda quyidagicha xulosalar chiqarishimiz mumkin:
O’smirlarning shaxslararo munosabatlarini - psixologik jihatlari ularning Real-Men va Ideal-Meni o’rtasidagi o’zaro munosabatlar bilan belgilanadi;
O’smirlarning shaxslararo munosabatlarn jnnsiy farqlar tomonidan determinasiya qilinishi aniklandi.
O’smirlarning shaxslararo munosabatlarn ularning individual xususiyatlari bilan belgilanadi. TAVSIYALAR

  • Har bir darsda va darsdan tashqari mashg’ulotlarda o’qituvchilar o’quvchilarda ongli ravishda tarbiyaviy ta’sirlarni kuchaytirishi lozim:

  • Psixologik o’yinlardan o’kuv faoliyatida o’zni anglashni rivojlantirish maqsadida darslarda keng qo’llanilishi o’smirning muloqotchanlik malaka va ko’nikmalarini yaxshi o’zlashtirilishiga sabab bo’ladi:

  • Psixologik o’yinlardan keng foydalanish tavsiya qilinadi, o’quvchilarning ijodiyligini oshirish, munozaralarni tashkil etish va unda ishtirok etishni rivojlantirish

  • o’qituvchilar va maktab psixologlari uchun o’quvchilarning individual xususiyatlarini bilib olishga, o’quv faoliyatidagi ayrim kamchiliklarni aniqlashga imkoniyat bsrishini hisobga olish maqsadga muvofiqdir.

O’kuvchilarning individual xususiyatlarini hisobga olgan xolda dars o’tish, ularga individual yondashish maqsadga muvofiqdir. Adabiyotlar ro’yxati

  1. Karimov I.A. Asosiy vazifamiz - vatanimiz tarakkiyoti va xalkimiz farovonligini yanada yuksaltirishdir. - T.: Uzbekiston, 2010.

  2. Karimov I.A. Barkamol avlod O’zbekiston taraqqiyotiing poydevori-T.: Shark, 1997-63 b.

  3. Karimov I.A. Barkamol avlod orzusi.-T.: O’zbekiston milliy ensiklopediyasi. 2000-245 b.

  4. Abu Nasr Farobiy. Fozil odamlar shaxri. T.: A.K,odriy nomidagi nashriyot. 1993. 224 b.

  5. Ageyev V.S. Mejgrunnovoye vzoimodeystviye. -M.: MGU, 1990-240 s

  6. Anonyev B.G. o problemox sovremennogo chelovekozkaniya. —M., 1977.

  7. Andreyeva G.M. Sosialnaya psixologiya. Izd.MGU. -2000

  8. Bodalev A.A. Vospriyatiye i ponimaniye cheloveka chelovekom. —M.: 1982­200 s.

  9. Bojovich L.I. Lichnost i yeyo formirovaniye v detskom vozraste. gM., 1968. (Formirovaniye lichnosti v mladshem shkolnom vozraste: 247-292.)

  10. Vыgotskiy L.S. Sobr.soch.-M., 1983. T. 3. ,

  11. Gaynutdinov R.3.Lichnostnыye determinontы uchitelya v yego vzaimootnosheniyax s uchaщimisya. Sb.: Psixologiya vzaimootnosheniy uchaщixsya vuchebnыx kollektivax. T. 1989. 61 b.

  12. Davletshin M.G.Psixologicheskiye aspektы formirovaniya vzaimootnosheny v uchebыx kollektivox. 13. sb.: psixologiya vzaimootnosheniy uchaщixsya v uchebnыx kollektivix. T. 1989. 5 b.

  13. Zaynobiddinov J.Z. Vliyaniye identifikasii na vzoimoognosheniya chlenov studencheskogo kollektiva.

  14. V sb.: Psixologiya vzaimootnosheniy uchaщixsya v uchebnыx kollektivax. T., 1989.

  15. Leontyev A.A. Pedagogicheskoye obщyeniya. -M.: 1978.-48 s.

  16. Lomov B.F. Problemы obщyeniya v psixologii. - M.: Nauka. 1981.

  17. Obщyeniye i formirovaniye lichnosti shkolinika. Pod red. A.A.Bodaleva, R.L. Krichevskogo. M., Pedagogika. 1987. - 150 b

  18. Petrovskaya L. A. Kompetentnost v obщyenii. Moskva; 1998, /ch~79 o.

  19. Penferov V.N. Obщyeniye kak predmet sosialno-psixolo! icheskix issledovaniy. Avtoref. dok-pe. Nauk. Moskva; 1983

  20. Psixologiya vzaimootnosheniy uchaщixsya v uchebnыx kollekivax. sb.

nauch. trudov. T; 1989.

  1. Ushakov N. V. i dr. Osnovы psixologii obщyeniya. -M.; Transport, 1990.

-112 s.

  1. Xoxlova L.P. Formirovaniye mejlichnostnogo vospriyatiya u detey i

podrostkov. T.; 1990.

  1. Goziyev E.G. Muomala psixologiyasi. -Xalk ta’limi, 1998., 2-son.

  2. Goziyev E.G. Muomala psixologiyasi. T.; Uz MU.; -2001.

  3. Shirokova I.K. Mejlichnostnoye vzaimodeystviye v izolirovannoy

gruppe.

  1. Elkonin D.B. Izbrannыye psixologicheskiye trudы. Moskva.; pedagogika 1989.

  2. Stankin M.I. psixologiya obщyeniya. Moskva-Vornej. 2000, 295 s.

  3. Feldshteyn D.I. psixologiya stanovleniya lichnosti. - M.; 1994.

  4. Kon.I.Ye. Psixologiya ranney yunosti. M. 1989.

  5. Kon I.S. V poiskax sebya: Lichnost i yeyo samosoznaniye. M. 1984.

  6. Kon I.S. Psixologiya yunosheskoy drujbы. - M, 1989.778s.

  7. Kopыtova L.A. Individualnыy stil trudovoy deyatelnosti naladchikov v zavisimosti ot silы nervnoy sistemы po vozbujdeniyu. “Voprosы psixologii”, 1964, № 1. s. 25-34.

  8. Kuznesov D. Demobilizuyuщaya trevojnost. Nekotorыye prichinы i formы proyavleniya nevroticheskix rasstroystv u sovremennыx starsheklassnikov. - “Shkolnыy psixolog” 2005. № 2, s.47-49.

  9. Langmeyer Y. Psixicheskaya doprivasii v detskom vozraste. Praga. 1984. Levitov N.D. Psixicheskoye sostoyaniye bespokoystva, trevogi,- “Voprosы psixologii”, 1969.№ 1, s. 131-139.

Ilovalar
Shaxsning kommunikativ va tashkilotchilik moyilliklari diagnostikasi
metodikasi
Ushbu metodika yuqori sinf o’quvchilari bilan olib boriladigan psixodiagnostik chora - tadbirlar va kasbga yo’naltirish ishlarida keng qo’llanadi. Uni individual tarzda ham, guruhda ham o’tkazish mumkin.
Ko’rsatma: quyidagi savollarga javob bering, savolga «xa» deb javob bersangiz tegishli tartib raqami oldiga «+» belgisini, «yuk» deb javob bersangiz «-» belgisini qo’ying.
Savollar.

  1. Doim suhbatlashib turadigan do’stlaringiz ko’pmi?

  2. Ko’p hollarda do’stlaringizni o’z fikringizga og’dira olasizmi?

  3. Do’stlaringizdan biri sizni ranjitsa, uzok vaqt xafa bo’lib yurasizmi?

  4. Murakkab vaziyatlarda o’zingizni o’nglab olishingiz doim kiyin kechadimi?

  5. Har xil yangi odamlar bilan tanishishga intilasizmi?

  6. Ijtimoiy faoliyat bilan shug’ullanish sizga yoqadimi?

  7. Vaqtingizni odamlar bilan emas, ko’prok kitob o’qish bilan yoki boshqa ishlar bilan o’tkazishni yoqtirishingiz rostmi?

  8. Biror maqsadga erishish yo’lida oldingizda to’siklar paydo bo’lsa, niyatingizdan tezda voz kechasizmi? -

  9. Yoshi sizdan ancha katta bo’lgan odamlar bilan oson aloqa o’rnata olasizmi?

  10. Do’stlaringiz bilan har xil o’yinlar, ko’ngilochar tadbirlarni uyushtirishni yaxshi ko’rasizmi?

  11. Yangi jamoaga ko’shilib olishingiz qiyinmi?

  12. Bugun bajarilishi mumkin bo’lgan ishlarni tez - tez ertaga qoldirib turasizmi?

  13. Notanish odamlar bilan oson aloqa o’rnata olasizmi?

  14. Do’stlaringiz sizning fikringizga monad ish kilishini talab etasizmi?

  15. Siz uchun yangi bulgan jamoaga kushilib ketishingiz qiyinmi?

  16. Do’stlaringiz o’z majburiyatlarini. vazifalarini bajarmaganda, ular bilan «san - man»ga bormasligingiz rostmi ?

  17. Imkoniyat bo’ldi deguncha yangi odam bilan tanishishga, suxbatlashishga . intilasizmi?

  18. Muxim masalalarni xal etishda, kupincha tashabbusni o’z zimmamizga olasizmi?

  19. Atrofdagilar g’ashingizga tegadimi, yolg’iz qolishni xoxlaysizmi?

  20. Notanish joyda o’zingizni tez o’nglab ololmasligingiz rostmi?

  21. Doim odamlar orasida bo’lish sizga yoqadimi?

  22. Boshlagan ishni oxiriga yetkaza olmasangiz asabiylashasizmi?

  23. Biror yangi odam bilan tanishmokchi bulganingizda, sizda uyalish, tortinish xislari paydo buladimi?

  24. Do’stlaringiz bilan ko’p suxbatlashishdan charchaysizmi?

  25. Jamoa bo’lib o’ynaladigan o’yinlarni yoqtirasnzmi?

  26. Do’stlaringiz manfaatlariga tegishli masalalarni xal etishda tez - tez tashabbuskor bo’lib turasizmi? -

  27. Siz unchalik yaxshi tanimaydigan odamlar davrasida o’zingizni nshonchsiz xis etasizmi?

  28. Kamdan kam hollarda fikringiz to’g’ri ekanligini isbotlashga o’rinasizmi?

  29. Sizningcha, notanish odamlar guruxiga ko’tarinki kayfiyatnn olib kirish osonmi?

  30. Ijtimoiy faoliyatda ishtirok etasizmi?

31 .Tanishlaringiz soni ozgina bo’lishiga intilasizmi?

  1. Dustlaringiz sizning fikringizga kushilmasa, baribir uni isbotlashga urinasizmi?

  2. Notanish odamlar jamoasida uzingizni erkin xis etasizmi?

  3. Turli tadoirlarni tashkil etishga jondildan kirishasizmi?

  4. Kupchilik oldida suzlayotganingizda uzingizni erkin xis etasizmi?

  5. Turli uchrashuvlarga tez - tez kech kolib turasizmi?

  6. Dustlaringiz sizning fikringizga kushilmasa, baribir uni isbotlashga urinasizmi?

ZV.Kupincha dustlaringiz dikkat - e’tibori markazida bulib turasizmi?

  1. Notanish odamlar bilan suxbatlashganingizda kupincha uzingizni nokulay xis etasizmi?

  2. Dustlaringizning katta davrasida uzingizni ishonchli xis etishingiz rostmi?

Natijalarni kayta ishlash.

  1. Sinaluvchilar javoblarini kalit bilan solishtirish va uzaro mos javoblar mikdorini anikdash kerak.

Kk = uzaro mos javoblar mikdori X 0,05 Kt= o’zaro mos javoblar mikdori X 0,05
Olingan natijalar 0 va 1oraligida joylashadi. Kursatkichiing 1ga yakin bulishi kommunikativ va tashkilotchilik moyilliklari yukori ekanini, 0 ga yakin bulishi esa past ekanligini kursatadi.
Subyektiv lokal nazorat xususiyatlarini urganish sUrovnomasi Mazkur surovnoma S.R.Panteleyev va V.V.Stolin tomonidan Dj.Rotter shkalasini modifikasiya kilish asosida ishlab chikilgan bulib, subyektiv lokal nazoratning ustun turini aniklash uchun xizmat kiladi. Surovnoma talabalar bilan tashxis utkazish uchun muljallangan bulib, 32 ta band (26 ta xakikiy va 6 ta chalgituvchi band) dan iborat.
Sinaluvchiga kursatma: «Kuyidagi juft-juft ta’kidlardan uzingizga ma’kul bulgan bittasini tanlang»
Surovnoma matni
a)bolalar tarbiyasidagi muammolar ota-onalarning xaddan tashkari kattikkulligi tufaylidir
b)bolalar tarbiyasidagi kupchilik muammolar ota-onalarning yetarlicha kattikkul emasligidan kelib chikadi
b)xayotdagi kupchilik muvaffakiyatsizliklar sababi omadsizlikdir b)odamning omadsizligiga uning uz xatolari sababdir
c)axoliga xizmat kursatish soxalaridagi kupchilik muammolar ular bilan yaxshi kurash olib bormayotganligimiz sababli ruy bermokda
b)ya;in orada axoliga xizmat kursatish soxalarini deyarli yaxshilab bulmaydi
d)odamning uzi nimaga arzisa, boshkalar unga shunday munosabatda buladilar
b)afsuski, kup xollarda odamnpng ijobiy sifatlari e’tiborsiz koldiriladi
e)talaba xayotining tinch bulishi uning fakultet raxbariyati bilan bulgan munosabatiga boglik
f)mas’uliyatli va intizomli talabaning ukish bilan boglik muammolari bulmaydi
a)uk;ituvchilarning adolatsizligi xdkidagi shikoyatlar kupincha asossiz buladi
b)kupchilik talabalar ularning baxosi baxtli yoki baxtsiz tasoddmfga boglik; ekanini tushun- maydilar
a)omadsiz xech kim xayotda muvaffakiyatga erisha olmaydi
b)agar kobiliyatli inson xayotda kup narsaga erisha olmagan bulsa, demak, u bor kuchini ishga solmagan
a)xarchand xarakat kilmang ba’zi odamlarga baribir yoka olmaysiz b)boshkalarga yokmaydigan odamlar shunchaki ularning tilini tushunmaydi
a)nasl-nasab inson xayotida kup narsani xal kiladi
b)inson xayotining kanday bulishi uning uz xarakatlariga boglik
a)tajribamdan bilamanki, agar biror narsa ruy berishi kerak bulsa, u ruy beradi
b)men shunga amin buldimki, omadga ishongandan kura xarakat kilgan afzal
a)darsga yaxshi tayyorlangan talaba kupincha yaxshi baxo oladi b)imtixon - bu lotereya va unga kup kuch sarflab tayyorlanish shart emas
a)muvaffakiyat mashakkatli mexnatdan ksyin kelnb, omadga deyarli boglik emas
b)yaxshi joyga joylashish uchun zarur vaktda zarur joyda bulish kerak
a)talabaning fikri asosli bulsagina e’tiborga olinadi b)talabalar dekanat karorlariga deyarli ta’sir utkazmaydi
a)nimani rejalashtirmay men doim muljallangan narsalarni kila olishimga ishonaman
b)ba’zida ishni rejalashtirmagan ma’kul, chunki kup narsa vaziyatga boglik
a)shunday odamlar borki, ulardan xech yaxshilik chikmaydi b)xar kanday insonda kandaydir yaxshi jixat buladi
a)agar tugri karor kabul kilingan bulsa, natijaga erishish vaziyatga unchalik boglik bulmaydi
b)kup xollarda biz tavakkaliga karor kabul kilamiz
Internat lokus nazorat: 26, Za, 4a, 56, 6a, 76, 86, 106, 11a, 12a, 13a, 14a, 16a, 176, 186, 196, 206, 226, 236, 246, 256, 27a, 286. 29a, 31a, 326.
Eksternal lokus nazorat: 2a, 36, 46, 5a, 66, 7a, 8a, 10a, 1 16, 126, 136, 146, 166, 17a, 18a, 19a, 20a, 22a, 23a, 24a, 25a, 276, 28a, 296, 316, 32a. Chalgituvchi bandlar: 1,9, 15, 21, 26, 30.
Subyektiv lokal nazorat kursatkichi sinaluvchi internal lokus nazorat darajasini ulchashga xizmat kiluvchi bandlar buyicha tuplagan ball asosida xisoblab topiladi. Bunda 26 ball maksimal darajadagi internal lokus nazoratga, 0 ball esa maksimal darajadagi eksternal nazoratga muvofik keladi.

Yüklə 1,51 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin