İNFORMASİYA TƏHLÜKƏSİZLİYİ ________________________ 161 ____________________________
AÇIQLAMA :
1958-ci
ildə
ABŞ
prezidenti
D.Eyzenxayerin təşəbbüsü ilə yeni dövlət strukturu,
strukturun tərkibində isə gələcək problemlərin həlli üçün
ARPA (Advanced Research Projects Agency) agentliyi
yaradıldı. Agentlik qarşısında duran əsas məsələ müdafiə
sahəsində yeni və perspektiv elmi layihələrlə bağlı
məsələlərin həll edilməsi idi. Məqsəd bir idi – hərbi işlərdə
Sovet dövləti Amerika Birləşmiş Ştatlarını ötüb keçməməli.
Buna səbəb dünyada ilk hesablama şəbəkəsinin 1956-
1960-cı illərdə keçmiş sovetlər məkanında, Qazaxstanda
akademik Lebedevin və Bursovun rəhbərliyi ilə yaradılması
idi. Şəbəkəyə “Diana I” və “Diana II” adı verilmişdir.
Ö dövrdə əsas məsələ agentlik tərəfindən kompüterlər
arasında verilənlərin mübadiləsini həyata keçirən elektron
şəbəkənin yaradılması idi. Şəbəkə ARPANET adlandırıldı (Net
–ingiliscə “şəbəkə” anlamını verir).
ARPANET şəbəkəsinin yaradılmasında istifadə edilən
bütün
təşkiledicilər
sonralar
tamamilə
İNTERNET
şəbəkəsində istifadə olundu.
İnternetin yaradıcısı kim olmuşdur sualına cavab
vermək çətindir. Suala təxmini cavab belədir: şəbəkə bir
nəfər tərəfindən deyil, çoxlu sayda alımlər və bu sahədə
peşəkar olan şəxslər tərəfindən yaradılmışdır.
Bu barədə məlumata 2013-cü ildə texniki jurnalların
birində çap edilmiş maqələdə rast gəlinir. Məqalədə
şəbəkənin yaradılma təşəbbüskarının Cozef Liklayder
(Joseph Carl Robnett Lieklider: 1915-1990) olduğu qeyd
olunur.
Ümumiyyətlə, İnternetin yaradıcılarından birinin Pol
Barana olduğunu (Paul Aleksandr Baran: 1926-2011) hesab
etmək düzgündür. 1959-cu ildə “RAND Corporation”
