İnformatika (MÖvzular və testləR) yeniDƏN İŞLƏNMİŞ NƏŞR

İ N F O R M A T İ K A
 
 
____________________________________________________________ 409 
Bunlara nümunə kimi: 

Intel 80386 prosessorunun qorunma (təhlükəsiz) rejimində işləyən PMBS 
virusunu; 

Kompanion virusların alqoritm diapazonunu xeyli genişləndirən 
Shadowgard və Carbuscle viruslarını; 

Yoluxduğu fayllarda öz kodunu gizlətmək üçün prinsipial yeni fəndlərdən 
istifadə edən Cruncher virusunu göstərmək olar.
Virus generatorlarının yeni versiyaları və yeni virus generatorları (PC_MPC 
və G2) yaradılır. Bu dövdrə məşhur virusların sayı minlərlə idi. Antivirus 
kompaniyaları polimorf viruslarla mübarizə üçün bir sıra səmərəli alqoritmlər 
hazırlaya bilsələr də çox vaxt yalançı təsirlənmə (işləmə) problemi ilə də 
üzləşirdilər. 1994-cü ilin əvvəlində Britaniyada iki mürəkkəb polimorf virus – 
SMFG.Pathogen və SMFG.Queeg peyda olur. Virusun müəllifi BBS stansiyaya 
yoluxmuş fayllar yerləşdirir. Bu da epidemiyaya və kütləvi informasiya 
vasitələrində çaxnaşmaya səbəb olur. Virusun müəllifi həbs edilir.
1994-cü ilin yanvarında obyekt modullara (OBJ-fayllara) yoluxan ilk virus – 
Shifer, həmin ilin yazında isə C və Pascal-da yazılmış ilkin proqram mətnlərinə 
yoluxan SrcVir viruslar ailəsi meydana çıxır. 1994-cü ilin iyununda OneHalf 
epidemiyası başlayır.
1995-ci ildə kifayət qədər mürəkkəb bir neçə virus – NightFall, 
Nostradamus, Nutcracker peyda oldu. İlk “ikicinsli” virus (RMNS və BAT-virus 
Winstart) yaradılır. ByWay və DieHard2 virusları geniş yayılır. Butün dünya üzrə 
kompüterlərin bu virusa yoluxması haqqında xəbərlər yayılir. 1995-ci ilin 
fevralında Windows 95-in beta-versiyası ilə insident yaşanır. Bütün disklər Form 
adlı MS-DOS virusa yoluxmuşdu.
1995-ci ildə Windows-un yeni rəsmi versiyası olan Windows 95 əməliyyat 
sistemi işıq üzü görur. Bu məsələyə həsr edilmiş mətbuat konfransında Bill Qeyts 
söyləmişdi ki, virus təhlükəsi artıq sona çatmışdır. Həqiqətən də Windows istehsal 
olunan zaman əməliyyat sistemi MS-DOS üçün mövcud olan viruslara çox davamlı 
idi. Lakin həmin ilin avqustunda Microsoft Word üçün ilk Concept adlı virus peyda 
oldu və bu virus bir neçə həftə ərzində butün dünyaya yayıldı. 
1995-ci ildə firma Microsoft Windows-95 əməliyyat sistemini disketlərdə 
istehsaldan buraxır. Artıq əməliyyat sistemi virusa yoluxmuş idi.
1996-cı ildə Tom Neff müxtəlif BBS-lər üzrə “Təhlükəli yükləmə 
proqramlarının siyahısı”nı yaymağa başlayır və bu siyahıya həmin dövr üçün 
məşhur olan vandal proqramların adları daxil edilir. Sonralar aşkar edilmiş troyan 
proqramlarının və MS-DOS üçün “sındırılmış” (və ya adları dəyişdirilmiş) 
kommersiya proqram təminatının surətləri daxil edilmiş həmin siyahı qışa formada 
“çirkli sıra” («грязная дюжина») adı ilə geniş istifadə edilməyə başlanır.
1996-cı ilin iyununda OS2.AEP virusu yayılmağa başlayır. Bu OS/2 əməliyyat 
sisteminin EXE-fayllarını nəzakətlə yoluxduran ilk virus idi. Bu vaxta kimi ancaq 
OS/2 əməliyyat sistemi üçün təkcə kompanion-viruslara rast gəlinmişdi.

---