“İnklüziv sinifdə təlimin təşkili” mövzusunda ixtisasartırma proqramının Oxu m aterialı

8.5. Dig
ər peşə sahibləri ilə əməkdaşlıq və ya inklüziv təhsildə tərəfdaşlar 
Vurğuladığımız kimi, inklüziv təhsil təcrid olunmuş halda baş vermir. Siniflərin və məktəblərin 
uğurla inklüzivləşdirilməsi üçün digər sektorlarla tərəfdaşlıq etmək əsas məqamlardan biridir. 
M
əsələn:
1. S
əhiyyə - zəif sağlamlığın və qidalanmanın iştiraka və öyrənməyə təsiri. Azərbaycanda 
əlilliyi olan uşaqların adi məktəblərdə təhsil alması Psixoloji-Tibbi-Pedaqoji Komissiyanın 
apardığı qiymətləndirmədən (buraya sağlamlığın qiymətləndirilməsi daxildir) asılıdır.
2. Sosial müdafi
ə - əlilliyi olan uşaqlar çox zaman sosial müdafiə xidmətlərindən istifadə 
etm
ək hüququna malik olur. Uşaqlara hərəkətlilik, səhiyyə xidməti, reabilitasiya və iştiraka 
şərait yaradan digər dəstək tədbirləri üçün müavinətlər və maliyyə yardımı ayrılır. 
3. Su v
ə kanalizasiya - uşaqların sanitar qovşaqlara çıxışı olmasa, onlar təlim prosesində 
iştirak edə bilmirlər. 
4. N
əqliyyat və infrastruktur - məktəbə getmək mümkün olmazsa, uşaqlar təhsil ala bilmirlər.
Mövzu 9. 
UŞAQ VƏ AİLƏ DƏSTƏK PLANLARI 
9.1. U
şaq və ailəyə dəstək planlarının hazırlanması 
Uşaq və ailə dəstək planı inklüziv məktəblərdə maraqlı tərəflərə uşaqlar haqqında məlumat 
toplamaq, bu m
əlumatlar əsasında təlim hədəflərini müəyyən etmək və bu təlim hədəflərinə 
ça
tmaq üçün lazım gələn dəstək və vasitələri planlaşdırmağa kömək etmək üçün bir vasitədir.
Uşaq və ailə dəstək planları əlilliyin sosial və ya hüquqi əsaslı modeli zəminində hazırlanır və 
ç
ətinlikləri aradan qaldırmağa istiqamətlənir.
T
əlim hədəfləri 
Kuri
kulum uşaqların sinifdən sinfə keçdikdə, ibtidai və orta təhsildə geniş təlim 
m
əqsədlərini təmin edir. Müəllimlərin əksəriyyəti bu təlim məqsədlərini daha spesifik təlim 
h
ədəflərinə bölür. Onlar dərs planı, bölmə, yarımil və ya dərs ili üzrə təlim məqsədləri hazırlaya 
bil
ərlər.
T
əlim məqsədləri Şagirdlərin uzun müddət ərzində əldə etməsi gözlənilən geniş 
miqyaslı hədəflərdir. Bu hədəflər dövlət və ya məktəb 
kurikulumunda öz 
əksini tapır.

---

68 
T
əlim hədəfləri 
H
əm qısa, həm də uzunmüddətli olmaqla daha spesifik təlim 
n
əticələridir. Təlim hədəfləri müəllimlər tərəfindən müəyyən 
edilir, d
ərs planı və qiymətləndirmə strategiyalarını tərtib 
etm
əyə onlara kömək edir.
T
əlim hədəfləri 3 hissəyə bölünür: uşaq nəyi bilməlidir?, uşaq nəyi anlamalıdır?, dərsdən 
sonra,
yarımil və ya dərs ilinin sonunda nə bacarmalıdır?