International scientific-online conference: “INNOVATION IN THE MODERN EDUCATION SYSTEM” PART 18, 25.05.2022 6
hadlar o‟ng tomonga o‟tkaziladi, a endi x ni topamiz, a ni bo‟lish
qilib o‟ng tomonga o‟tkazamiz, x =
.
pythondagi dasturi:
a=int(input("a nol bo'lmagan sonni kiriting = ")) b=int(input("b sonini kiriting = "))
# x a*x+b=0 tenglamaning ildizi
x=-b/a
print("Tenglamaning ildizi = ", x) Natija olish: Bir x o‟zgaruvchili chiziqli tenglama deb, a x=b (bu yerda a va b lar
haqiqiy sonlar) ko‟rinishidagi tenglamaga aytiladi. Bu yerda a
– o‟zgaruvchi
oldidagi koeffitsient, b esa ozod had deyiladi.
a x=b chiziqli tenglama uchun
uchta hol ro‟y berishi mumkin:
a bu holda tenglama ildizi x
ga teng;
a bu holda tenglama 0 ko‟rinishga keladi va har
qanday x da to‟g‟ri bo‟ladi, ya‟ni cheksiz ko‟p yechimga ega;
a bu holda 0 ko‟rinishga keladi va ildizga ega
bo‟lmaydi.
Tenglamaning ikkala tomoniga aynan bir xil son qo‟shilsa yoki ayrilsa
teng kuchli tenglama hosil bo‟ladi.
Bir noma‟lumli tenglama
– harf
bilan belgilangan noma‟lumni o‟z ichiga olgan tenglik. Tenglamaga misol:
2 bunda x topilishi kerak bo‟lgan noma‟lum son.
Tenglamaning ildizi – noma‟lumlarning tenglamani to‟g‟ri tenglikka
aylantiruvchi qiymati. Masalan, 3 soni x tenglamaning ildizi,
chunki 3 Tenglamani yechish ildizlarini topish yoki
ularning yo‟qligini isbotlash demakdir. Tenglamaning asosiy xossalari:
1)
tenglamaning istalgan hadini uning bir qismidan ikkinchi qismiga
qarama – qarshi ishora bilan olib o‟tish mumkin.
2)
tenglamaning ikkala qismini nolga teng bo‟lmagan ayni bir
songa ko‟paytirish yoki bo‟lish mumkin.