Pedagogik ta’lim klasteri: muammo va yechimlar Pedagogical Education Cluster: Problems and Solutions Кластер педагогического образования: проблемы и решения Chirchik, Uzbekistan 1522 International Conference vazifalar taqsimlangan faoliyati pedagogik taʼlim tizimini sifat jihatidan yangi
darajaga koʻtarish imkonini beradi. Binobarin, klasterning asosiy maqsadi oʻz
tarkibiga kiruvchi taʼlimiy-ilmiy-innovatsion salohiyatni nafaqat yuqori fuqarolik
va kasbiy layoqatlilik darajasi bilan, balki raqobatbardoshligi, yangiliklarni qabul
qila olish qobiliyati, yangi taʼlim dastur va texnologiyalarini loyihalash hamda
amalga oshira olish qobiliyatiga ega zamonaviy taʼlim mutaxassislarini tayyorlash
uchun birlashtirishdir.
Pedagogik taʼlim rivojlanishining klaster tizimi taʼlim berish, oʻquv
adabiyotlarini yaratish, pedagog kadrlar ilmiy salohiyatini oshirish, taʼlim va
tarbiya uzviyligi bilan bogʻliq umumiy yoʻnalishlarda faoliyat olib boradi. Ayni
paytda bu umumiy yoʻnalishlar taʼlimni boshqarish va tashkillashtirish, taʼlim
turlari va yoʻnalishlari oʻrtasida uzviylik va integratsiyani taʼminlash, oʻqitish
metodlari va vositalaridan foydalanish kabi yoʻnalishlarda xususiylashadi.
Quyidagilar klaster tizimining subyektlari sifatida ishtirok etadi:
– talabalar, magistrantlar va doktorantlar pedagogik amaliyot oʻtaydigan,
taʼlimiy, ilmiy tadqiqotchilik, innovatsion va loyihalashtirish faoliyatini olib
boradigan oʻquv va tajriba eksperimental baza vazifasini oʻtaydigan maktabgacha,
umumiy oʻrta, oʻrta maxsus, oliy va qoʻshimcha taʼlim muassasalari;
– taʼlimning turli darajalaridagi yangilanishlarga muvofiq ravishda
kattalarning qoʻshimcha taʼlimi tizimi muassasalari, bolalar va oʻsmirlarning
maktabgacha, umumiy oʻrta, oʻrta maxsus kasb-hunar taʼlimi pedagogik kadrlarini
qayta tayyorlash va malakasini oshirish muassasalari;
– hamkorlikdagi ilmiy tadqiqot faoliyati bilan shugʻullanayotgan va uni
belgilaydigan ilmiy va ilmiy-metodik tuzilmalar, markazlar, ilmiy tadqiqot
institutlari;
– pedagogik hamjamiyatlar, tashabbuskor jamoalar, jamoat birlashmalari,
davlat va nodavlat tashkilotlari;
– xorijiy oliy taʼlim muassasalari va ilmiy markazlar.
Klaster tizimi har biri alohida faoliyat olib boradigan subyektlarni umumiy
maqsad atrofida birlashtiradi va ayni paytda har bir subyekt umumiy maqsaddan
kelib chiqqan holda xususiy manfaatdorlik asosida ish yuritadi. Klaster tizimi
subyektlari bir-birini qoʻllab-quvvatlaydi va nazorat qiladi, har biri alohida
klasterning maʼnaviy va intellektual maydonini yaratadi, ijtimoiy taʼsiri hamda
ahamiyatini kengaytiradi.
Pedagogik
taʼlim
innovatsion
klasteri
aloqadorlik,
uzviylik,
izchillik, vorisiylik, zamonaviylik, yoʻnaltirilganlik, manfaatdorlik tamoyillariga
asoslanadi.