İnsan hüquqlari üZRƏ avropa məHKƏMƏSİ Birinci bölmə Rantsev Kiprə və Rusiyaya qarşı

B. 28 mart 2001-ci il tarixli hadisələr

18. 28 mart 2001-ci ildə gecə təxminən saat 4-də kabaredə işləyən başqa artist xanım Rantsevanı Limassoldakı diskotekada görmüşdür. M.A. polis çağırmış və onu tutmağı xahiş etmişdir. Sonradan, o, kabaredən mühafizəçi ilə birgə həmin diskotekaya getmişdir. Diskotekanın işçisi xanım Rantsevanı onun yanına gətirmişdir. Sonrakı şahid ifadələrində M.A. göstərib ki:

“O, (xanım Rantseva) maşınıma oturarkən ümumiyyətlə şikayət və ya hər hansı başqa hərəkət etməmişdir. O, içkili görünmüş və mən sadəcə olaraq ona mənimlə getməyi demişəm. Onun içkili görünməsi səbəbindən aramızda söhbət olmamış və o, mənimlə ümumiyyətlə danışmamışdır.”

19. M.A. xanım Rantsevanı iki polis əməkdaşının növbətçi olduğu Limassol Mərkəzi Polis İdarəsinə aparmışdır. O, xanım Rantsevanın Kiprə gəlməsi, işləməsi və onun 19 mart 2001-ci ildə mənzildən sonrakı yoxa çıxması ilə bağlı halları qısa izahatında göstərmişdir. Növbətçi polis əməkdaşının ifadəsinə görə:

“28 mart 2001-ci ildə gecə saat 4-dən bir az əvvəl M.A. xanım Rantsevanı “Titanik” gecə klubunda tapmış ... onu oradan götürmüş və polis idarəsinə gətirərək xanım Rantsevanın qanunsuz miqrant olmasını və kameraya yerləşdirilməli olduğunu bildirmişdir. Sonradan M.A. polis idarəsini tərk etmişdir.”

20. Bundan sonra, polis əməkdaşları pasport şöbəsinin növbətçi əməkdaşı ilə evində əlaqə saxlamış və xanım Rantsevanın qanunsuz miqrant olub-olmamasının yoxlanılmasını xahiş etmişlər. Araşdırmadan sonra o, onlara məlumat verib ki, xanım Rantsevanın adı axtarışda olan şəxslərin siyahısında yoxdur. Daha sonra, o bildirib ki, M.A.-nın 19 mart 2001-ci il tarixli şikayəti barədə qeyd yoxdur və hər bir halda şikayətin edilməsindən sonra 15 gün keçməmişsə, şəxs qanunsuz miqrant sayılmır. Pasport şöbəsinin əməkdaşı ƏİPX-də (Əcnəbilər və immiqrasiya üzrə Polis Xidməti) növbədə olan şəxslə əlaqə saxlamış və ondan təlimatlar almışdır ki, xanım Rantseva həbs olunmamalı, barəsində məsuliyyət daşıyan işəgötürəni onu idarədən götürməli və həmin gün səhər saat 7-də əlavə araşdırmanın aparılması üçün bu xidmətin Limassol şöbəsinə aparmalıdır. Polis əməkdaşları M.A. ilə əlaqə saxlamışlar ki, xanım Rantsevanın aparılmasını xahiş etsinlər. Polis tərəfindən xanım Rantsevanın həbs olunmaması xəbərindən M.A. təəssüflənmiş və gəlib onu götürməkdən imtina etmişdir. Polis əməkdaşları ona deyiblər ki, onlara göstəriş verilib ki, M.A. götürmədiyi halda, onu azad etsinlər. M.A. hirslənmiş və onların rəisi ilə danışmağı tələb etmişdir. Polis əməkdaşları telefon nömrəsini M.A.-ya vermişlər. Bundan sonra, rəisləri onlara deyib ki, M.A. gəlib xanım Rantsevanı aparacaq. Hər iki polis əməkdaşları öz ifadələrində deyiblər ki, xanım Rantseva içkili görünməmişdir. Növbətçi polis deyib:

“Xanım Rantseva bizimlə qalmışdır ... O, üzünə kosmetik vasitələr çəkmiş və içkili görünməmişdir ... Səhər saat təxminən 5:20-də ... mən ... məlumatlandırılmışam ki, M.A. gəlib onu aparmışdır...”

21. M.A.-nın şahid ifadələrinə görə, o, xanım Rantsevanı polis idarəsindən götürdükdə, həmçinin onun pasportunu və polisə gələrkən təhvil verdiyi başqa sənədləri özü ilə aparmışdır. Daha sonra, o, xanım Rantsevanı kabaresində işləyən kişi cinsindən olan işçisi M.P.-nin evinə aparmışdır. M.P.-nin arvadı D.P. ilə yaşadığı mənzil, girişi bloklu mənzillərin beşinci mərtəbəsində yerləşən bir neçə mərtəbəli ev olmuşdur. M.A.-ya görə, onlar xanım Rantsevanı ikinci mərtəbədəki mənzilə yerləşdirmişlər. Polisə izahatında o göstərmişdir ki:

“O, içkili görünmüş və hər hansı hərəkət etmək niyyətində olduğu hiss olunmamışdır. Mən onu apardığım mənzilin otağından çıxmasının qarşısının alınması üçün hər hansı hərəkət etməmişəm.”

22. M.A. deyib ki, M.P. və onun arvadı ikinci mərtəbədə yerləşən yataq otaqlarına yatmaq üçün getmişlər və özü yuxuladığı zaman mənzilin böyük otağında olmuşdur. Mənzil elə tərzdə planlaşdırılmışdır ki, mənzilin qapısından çıxmaq üçün böyük otaqdan keçmək lazımdır.

23. M.P. göstərib ki, o, Limassoldakı “Ziqos” kabaresindəki iş yerini təxminən gecə saat 3-də tərk etmiş və alkoqol içmək üçün “Titanik” diskotekasına getmişdir. Ora gəldikdə, ona məlumat verilib ki, rus mənşəli axtardıqları qız diskotekadadır. Bundan sonra, kabaredən mühafizəçi ilə birgə M.A. gəlmiş və “Titanik”in işçilərindən qızı girişə gətirməyi xahiş etmişdir. Sonra M.A., xanım Rantseva və mühafizəçi M.A.-nın maşınına oturmuş və getmişlər. Gecə təxminən 4:30-da M.P. evinə qayıtmış və yatmağa getmişdir. Saat təxminən 6-da arvadı onu oyatmış və demişdir ki, M.A. xanım Rantseva ilə birgə gəlmişlər və İmmiqrasiya Xidməti işə başlayanadək qalacaqlar. Bundan sonra o yatmışdır.

24. D.P. göstərib ki, M.A. xanım Rantsevanı mənzilə təxminən saat 5:45-də gətirmişdir. O, kofe hazırlamış və M.A. əri ilə böyük otaqda söhbət etmişdir. Sonra M.A. D.P.-dən xanım Rantsevaya yataq otağının verilməsini xahiş edib ki, o, bir az istirahət etsin. D.P. göstərib ki, xanım Rantseva içkili görünmüş və heç bir şey içmək və ya yemək istəməmişdir. D.P.-yə görə, əri ilə birlikdə saat təqribən 6-da yatmağa getmiş, M.A. isə böyük otaqda qalmışdır. İfadə verərkən, D.P. hadisələr barədə ilkin təsvirini dəyişərək, israr edib ki, M.A. xanım Rantseva ilə mənzilə gəldikdə əri yatmışdır. D.P. göstərib ki, özbaşına olaraq mənzilin qapısını açdığını və M.A. ilə kofe içdiyini etiraf etməyə qorxub.

25. 28 mart 2001-ci ildə səhər saat təxminən 6:30-da xanım Rantseva mənzilin aşağı hissəsində yerləşən küçədə ölmüş vəziyyətdə aşkarlanmışdır. Onun əl çantası çiyni üzərində olmuşdur. Polis mənzilin yuxarı mərtəbəsində xanım Rantsevanın qaldığı otağa bitişik kiçik balkonun məhəccərindən bağlanmış mələfə tapmışdır. Bu balkonun altında beşinci mərtəbənin daha böyük balkonu yerləşmişdir.

26. M.A. iddia edib ki, xanım Rantsevanı İmmiqrasiya İdarəsinə aparmaq üçün səhər saat 7-də oyanmışdır. O, D.P. və M.P.-ni çağırmış və D.P.-nin sözlərini eşidib ki, polis küçədə binanın qarşısındadır. Onlar yataq otağına baxmış, lakin xanım Rantsevanın orada olmadığını, balkondan küçəyə baxdıqda isə, küçədə cəsəd görmüşlər. Sonradan ona məlum olub ki, bu, xanım Rantsevadır.

27. D.P. iddia edib ki, o, xanım Rantsevanın otağında olmadığını və onu axtarmaq lazım gəldiyini deyən M.A.-nın otağın qapısını döyməsi ilə oyanmışdır. O, bütün evi axtarmış və onlar görmüşlər ki, yataq otağındakı balkonun qapısı açıqdır. O, balkona çıxmış və mələfə görmüş və xanım Rantsevanın nə etdiyini anlamışdır. O, başqa balkona çıxmış və ağ mələfə ilə örtülmüş və polislərin əhatə etdiyi cəsədin küçədə olduğunu görmüşdür.

28. M.P. göstərib ki, təxminən saat 7-də səs-küyə oyanmış və arvadını şok vəziyyətində görmüşdür; arvadı ona demişdir ki, xanım Rantseva balkondan düşmüşdür. O, M.A.-nı və bir neçə polisləri gördüyü əsas otağa getmişdir.

29. 28 mart 2001-ci il tarixli ifadəsində Q.A. göstərib ki, 28 mart 2001-ci ildə səhər təxminən saat 6:30-da M.P. və D.P.-nin evinin birinci mərtəbəsindəki balkonunda siqaret çəkmişdir. O deyib ki:

“Mən yuxarıdan nəyinsə düşdüyünün və düz qabağından keçdiyinin kölgəsini gördüm. Bundan dərhal sonra mən nəyinsə sındığının səsini eşitdim ... Mən arvadıma dedim ki, polisi çağırsın ...Bundan əvvəl və dərhal sonra mən hər hansı səs eşitməmişəm. Yerə düşdükdə, o qışqırmamışdır. O, sadəcə olaraq anlaqsız kimi yerə düşmüşdür ... (Mənzilin beşinci mərtəbəsində ) dava olsa belə, mən bunu eşidə bilməzdim.”