Inson tanasi uchun kalsiy elementining ahamiyati

---

Международный
научный
журнал
№
5
(100), 
часть
1
 
«
Научный импульс
»
Январь
, 202
3 
1214 
INSON TANASI UCHUN KALSIY ELEMENTINING AHAMIYATI 
 
Abduvahobova Surayyo 
Farg'ona Davlat Universiteti Biologiya yo'nalishi 
3 - kurs talabasi 
G'ulomova Robiya 
Farg'ona Davlat Universiteti 
Biologiya yo'nalishi 3 - kurs talabasi 
Annotatsiya
: Ushbu tezisda inson organizmida kalsiyning ahamiyati, kamayishi, uning 
miqdorini ko'paytirish, inson tanasidagi Ca ni foydali jihatlari, iste'mol qilinadigan 
mahsulotlardagi kalsiy haqida kerakli ma'lumotlar berilgan. 
Kalit so'zlar:
Biogen elementlar, makroelementlar, pishloq, tuxum pochog'i, bodom, 
talvasa, xotira pasayishi. 
Yer yuzidagi tirik organizmlar tanasining tarkibiy qismiga Mendeleyev davriy 
jadvalidagi 70 ga yaqin elementlar kiradi. Ular biogen elementlar deyiladi. Ular 
organizmdagi miqdoriga ko'ra 2 guruhga bo'linadi. 1- guruh : mikro (juda oz 
miqdordagi)elementlar, 2-guruh: makro(nisbatan ko'proq miqdordagi) elementlar. Biogen 
elementlar organizm hayoti uchun juda muhim vazifalarni bajaradi. Makroelementlardan 
biri kalsiy (Ca) haqida, uning inson organizmi uchun nechog'lik ahamiyatga ega ekanligi 
haqida ma'lumot berab o'tamiz. Inson tanasida Ca suyaklarni normal rivojlanishi, xotiraning 
yaxshi bo'lishligi, tirnoq va sochlarni baquvvat holda bo'lishi, tomirlar qisqarishi va 
kengayishi, 
nerv 
impulslarini 
o'tkazilishi, 
mushaklar 
qisqarishi, 
gormonlar 
sekretsiya(ajralishi)si, bolalarda o'sish va rivojlanishini yaxshi bo'lishligini ta'minlaydi. Agar 
Ca yetishmasligining belgilaridan xabardor bo'lsak uning tanamizga qanchalik darajada 
kerakligini bilib olamiz. Ca ni organizmda kamayishining belgilari: Tirnoq, sochlar sinuvchan 
bo'ladi, Suyaklarda lat yeyish holati ko'p kuzatiladi, Xotira pasayadi, parishonxotir bo'lishi, 
Gallyutsinatsiyalar (ko'zga xar xil narsalarning ko'rinishligi, Tomirlar tortishi, Tez charchash, 
Muddatidan avvalroq soch oqarishi, Umurtqa pog'onasida: bo'yin va beldagi og'riqlar 
Bolalarda Ca ni yetishmasligi belgilari Bolalarda sut tishlarning chiqishi kechikadi, Juda ko'p 
terlash, ayniqsa boshning tepa qismida; Boshning yostiqqa ko'p tegib turadigan qismidagi 
sohalarida soch to'kilishi; Tremor (tirishish) holati - yig'laganda iyak sohasi; Baland 
shovqinlar eshitganda bezovtalanish va yig'lash. Umurtqalarda patologik qiyshiqliklar va 
egriliklar kelib chiqadi, suyaklar sinuvchanligi oshishi, tirnoqlarning ko'chib tushishi, og'iz 
burchagida yorilishlar anemiyalar bo'g'imlarning deformatsiyalari ko'zga tashlanadi, Tez 
asabiylashadigan bo'lib qoladi, Qonning yaxshi ivimasligi, Bolalarda Sudorgi (talvasa) 
holatlari kuzatiladi. Tibbiyot xodimlari fikriga ko'ra, inson kuniga 1 000 mg kalsiy qabul 
qilishi kerak, 60 yoshdan oshgan keksalar esa - kuniga 1 200 mg. Biroq bu moddani qabul 
qilish va o'zlashtirish bir xil ish emas. Kalsiy metabolizmi boshqa oziq moddalari ishtirokida 

---

Международный
научный
журнал
№
5
(100),