Intellektual tizimlar haqida umumiy ma’lumot

Ekspert tizimlar . Ekspert tizimlari (ET)

Ekspert tizimlari (ET) bilimlarga asoslanadi, ya’ni bilimlar omboridagi ma’lumotlarga boglik buladi.Bilimlar bazasini juda katga nazariy va amaliy tajribaga ega bulgan ekspertlar deb ataladigan mutaxassislar yaratib va tulgazib boradi. Ekspert tizimlarning asosiy vazifasi bilimlar bazasi asosida juda kiyin bulgan ekspert masalaparini yechishga muljallangan. Ularning yutugi anik yechim algoritmi noma’lum bulgan masalaning yechimini bilimlar bazasi yordamida karor kabul kilishga asoslangan, yaыsh ekspert tizimidan tajribasi past bulgan foydalanuvchilar uchun instrument (kurilma, uskuna, asbob) sifatida ishlatiladi.Ekspert tizimlari ayniksa biznesda, kimiyada, kommunikatsiyada, kompyuter tizimparsda, ta’lim sokasida, elektronikada, axborotlarni boshkarishda, ishlab chikarishda, meditsinada, armiyada, fanda, kosmik sokasida, transportda keng foydalaniladi Boshka dasturlar bilan integrasiya darajasnga karab snnflash Avtonom ET maxsus “ekspert” masalalarni foydalanuvchi bilan bevosita maslaxatlashib ishlaydi, yechim uchun ananaviy ma’lumotlarni kayta ishlash usullari kullanilmaydi. Gibrid ET dasturiy kompleks bulib, ilova dasturlar standart paketlari yigib, bilimparni manipulyatsiya kilish uskunasi. Bu ilova dasturlar paketa uchun intellektual sozlash yoki ekspert bilimlar elementiga ega kiyin masalalarni yechishga xaratilgan yaxlit muxit. Gnbrid tizim tashki kulay kurinsada, avtonom ETlarni ishlab chikarishga karagnada murakkabrok vazifani kuyadi. Nafakat turli paketlarni balki turli metodologiyalarni birlashtirish butun bir nazariy va amatiy kiyinchiliklarni yuzaga keltiradi. YeT larning soxa buyicha bilimlari ukuv adabiyotlari, xisobotlar, kasalliklar tarixi, tajribaviy malumotlar, shaxsiy tajryba kabi malum bir manbaalardan yigipadi. Bilimlarning ya gona asosiy manbasi - mutaxassis-yekspert xisoblanado. Bilimlar buyicha muxandis bevosita ekspert bilan mulokot jarayonida bilimni tuplaydi.
Bu jarayon uzluksnz, odatda oypab davom etadigan tizimli intervyular ketma-ketligidan tashkip topgan.
Bilimlar muxandisi ekspert bilan ishlashi zarur, ayni maulum bir vaziyatda kasday yul tutmokda, shuni kuzatishi zarur. Malum bir toifaga kiruvchi masalani anik xal etishda uning uslublari va koidalari xakida tugridan tugri savol berish orkali samarali yondoshuvni tashkil etishi zarur. Bu kabi koidaparni shakillantirishda odatda ekspertga kiyinchilik tupshadi. Bu tabiiy xolat ekspertiza paradoksi deyiladi. Shu sababli asosiy tapab: uzingizning ekspertingiz b^lib kolmang

8.