Izotonik va fiziologik eritmalar tayyorlash. Izotonik konsentratsiyani hisoblash usullari In’eksion dori turlari sifatiga qator talablar qo‘yilgan boiib, ular chet el farmakopeya risolalari va tarmoq standartlarida keltirilgan.
Ma’lumki, teri ostiga yuboradigan dori turlari guruhiga infuzion-transfuzion eritmalar kirib, qon tomirlariga ko‘p hajmda (100 ml va undan ko‘proq) yuborilishi bilan farq qiladi. Bular odatda bemor ko‘p qon yo‘qotganda, qattiq shikastlanganda, elektrolitik nomutanosiblik va kislota-ishqor holatining o‘zgarishlarida ishlatiladi.
Infuzion eritmalaming pediatriya va geriatriya amaliyotidagi ahamiyati katta, ayniqsa, tez yordam ko‘rsatishda.
Hozirgi kunda tibbiyot amaliyotida 200 dan ortiq infuzion eritmalar ishlatiladi. Bu eritmalar ko‘pincha qon o‘mini bosuvchilar deb yuritiladi va ulaming 20 tagacha tasnifiy guruhlari mavjud.
Lekin, adabiyotlarda faqat oltita eng asosiy guruhlar keltirilgan.
Infuzion eritmalar tasnifi V,.. Suv-tuz va kislota-ishqor muvozanatini to‘g‘rilovehilar (NaCl ning izotonik eritmasi, natriy gidrokarbonat eritmasi, Ringer, Ringer-Lokk eritmasi, xlosol, disol, asesol, kvartasol, trisol).
Gemodinamik (shokka qarshi) infuzion eritmalar:
poliglyukin (6% dekstran gidrolizati, natriy xloridning 0,9% li eritmasida tayyorlangan).
reopoliglyukin (10% li qisman gidrolizlangan dekstran eritmasi. Natriy xloridning
9% li eritmasida tayyorlanadi).
jelatinol (8% li qisman gidrolizlangan jelatinning kolloid eritmasi, natriy xloridning 0,9% li eritmasida tayyorlanadi).
Dezintoksikasion infuzion eritmalar.
6% polivinil pirrolidon (PVP) saqlagan murakkab tuzli eritma — gemodez, 3% li polivinil spirti (PVS) eritmasi — polidez.
To‘qima va a’zolami uzoq vaqt davomida hayotini va kerakli oksidlovchi- qaytaruvchi potensialini ta’minlash va oziqlantirish uchun ishlatiladigan eritmalar.
Parenteral oziqlantiruvchi infuzion eritmalarga: gidrolizin, aminopeptid, poliamin, lipofundin, infuzamin, intralipidlar misol bo‘ladi.
Kompleks ta’sirga ega boigan infuzion eritmalar.
Kislorod tashish xususiyatiga ega boigan eritmalar.
Infuzion eritmalarga sterillik, apirogenlik, mexanik zarrachalardan holilik bilan bir qatorda o‘ziga xos talablar ham qo‘yiladi. Bular quyidagilardir: izotoniklik, izoioniklik, izogidriklik, izoplastiklik va izoosmolyarlik, izotermiklik hamda ma’lum oksidlanish-
qaytarilish potensialining mavjudligi.
ft*.