Iqtisodiyot asoslari

2-bo‘limda uchta maqsad 
belgilangan bo‘lib, ularning har biri, 
shuningdek, ma’lum ko‘rsatkichlarga ega. 
1) 
daromadlarga qo‘yilgan cheklanishlarni olib tashlash
. Bu maqsad 
korxonalarni ularning rentabillik darajasiga qarab taqsimlash hisobiga, zarar 
ko‘rib ishlayotgan korxonalar sonini, zararlar, subsidiyalar, dotatsiyalarning 
hajmlarini belgilash hisobiga hal qilinishi mumkin; 

---

88 
2) 
faoliyat mahsulotlarini erkin taqsimlash huquqlaridan foydalanish
. 
Bu faoliyatning ko‘rsatkichlari davlat buyurtmasidan ortiqcha ishlab 
chiqarilgan mahsulotning ulushi va mahsulotning sotilish yo‘nalishlaridir; 
3) 
mehnat natijalari uchun javobgarlikni kuchaytirish seksiyalari
, 
jarimalar va hokazolar shaklida belgilanadi. 
3-bo‘lim
“Mehnat faoliyatining motivatsiyasi
” deb ataladi. Motivatsiya 
so‘zi bu yerda asoslanganligi, qaysi maqsaddan kelib chiqilgani, qaysi 
maqsadga yo‘naltirilgani ma’nosida ishlatiladi. Ushbu bo‘limda faqat 
bitta 
maqsad
ko‘zda tutiladi. Bu hammani tenglashtirish, barchaga bir xil 
taqsimlashdan voz kechish va mehnatga qarab taqsimlash tamoyilini 
kuchaytirishdir. Ko‘rsatkichlar sifatida: 
1) kontraktlar va ishlarning natijalarini, samaradorligini hisobga olish-
ning boshqa shakllari bo‘yicha mehnatga haq to‘lash ulushi; 
2) mehnatga eng kam (minimal) va o‘rtacha haq to‘lash nisbati; 
3) aqliy va jismoniy mehnat uchun to‘lanadigan haqlar nisbati bel-
gilangan. 
4-bo‘limda
ishlab chiqarish faoliyatini faollashtirish ko‘rib chiqiladi. 
Unda ikki maqsad keltiriladi: 
1) ular bo‘yicha mablag‘larni qaytishi debitorlik va kreditorlik qarzlari 
va mehnat unumdorligini o‘sishi belgilanadigan resurslardan 
samarali foy-
dalanish
; 
2) 
Investitsion faollikni kuchaytirish
. Bu maqsadda iste’molga va 
jamg‘arishga yo‘naltirilgan mablag‘larni nisbati, shuningdek, investitsiya-
larni manbalar bo‘yicha o‘sish sur’ati va tuzilmalari 
ko‘rsatkichlar
qilib 
belgilangan. 
“Boshqarishning iqtisodiy usullariga o‘tish” deb nomlangan