TEXNOLOGIК IShSIZLIК - insonlarni mashinalar bilan almashtirish natijasida vujudga kelgan ishsizlik turi. Masalan, yog’-moy zavodida 10 kishi chigitni vagonlardan tushirar edi, zavod 2 ta avtoyukortgich sotib oladi, natijada 10 kishi bajaradigan ishni 2 kishi bajaradi, 8 tasi ishsiz qoladi.
TARКIBIY IShSIZLIК– ishlab chiqarishning tarkibiy tuzilishi bilan bog’liq bo’lib, ayrim tarmoqlarda ular ishlab chiqargan mahsulotlarga talabni kamayishi natijasi vujudga keladi.
TARКIBIY INQIROZ – xom-ashyo, tovarlarning keskin yetishmasligi natijasida vujudga keladi. Bunga misol qilib energetik resurslarni yetishmasligini olish mumkin. Oqibatda talab va taklif mutanosibligi buziladi va xom-ashyoning bahosi ko’tarilib ketadi. Natijada shu vaqtgacha yashirin ko’rinishda bo’lgan iqtisodiyotning muhim tarmoqlarida ortiqcha yig’ilib qolgan kapitallar yuzaga chiqadi. Ularda ishlab chiqarish vositalarining bir qismida ishlab chiqarish samarasiz bo’lib qoladi, ishlab chiqarish to’xtaydi, korxonalar yopiladi, ishsizlik ko’payadi. Tarkibiy inqirozlar davriy xarakterga ega emas, ammo uzoq muddat davom etishi bilan xarakterlanadi. Davriy inqirozdan farqli ravishda, tarkibiy inqirozda, masalan, po’lat quyish, ko’mir sanoati izdan chiqib turganda, to’qimachilik sanoati, kemasozlik va shunga o’xshash ayrim alohida tarmoqlar tez rivojlanishi mumkin.
