Çalışmanın bu kısmında araştırmamızın uygulaması hakkında bilgi verilmektedir. Öncelikle evrene uygun örneklem sayısı belirlenmiştir. Daha sonra belirlenmiş örneklem için daha önce uygulanmış anket örneği kullanılarak anket hazırlanmıştır. İşletmelere yapılmış anket verileri analiz edilmiştir.
3.7.1. Araştırmanın Örneklemi
Üniversitelerde verilen muhasebe eğitiminin işletme beklentilerini karşılama düzeyini ölçmek için işletmelerden bilgi toplanmıştır. Bu sebeple, işletme beklentilerini ve algılarını ölçmeyi planlayan araştırmanın ana kütlesi, Azerbaycan Cumhuriyeti Bakü ilinde bulunan toplam 78482 işletmeden oluşmaktadır (Azerbaycan Respublikası Dövlet Statistika Komitesi, 2017: 6) Anketin yapılmasında maliyet, zaman ve diğer kısıtlar nedeni ile işletmelerin tamamına ulaşmak imkansız olduğundan, ana kitleyi temsil edebilecek bir örneklem seçilmiştir.
Evrenin 78 bin işletmeden fazla olması, örneklem sayısının 384 işletme olmasını gerektirmektedir (Serekan, Bougie, 2016: 264). Çalışmada 500 işletmeye anket yapılması hedeflenmiş, bunlardan 405 kullanılabilir anket elde edilmiştir. Örneklem sayısı yeter sayıyı geçtiğinden, evrenle ilgili bilgiler “üretmek” anlamlı olacaktır.
Örnekleme dahil edilen öğelerin seçiminde basit tesadüfi örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Basit tesadüfi örnekleme yönteminde örneklerin seçimi tamamen rassal olarak yapılmaktadır. Bu nedenle seçimler tesadüfi yapılmıştır.
3.7.2. Veri Toplama Aracı
Araştırma kapsamında veri ve bilgilerin toplanması için anket yöntemi uygulanmıştır. Araştırma verilerinin sağlıklı olması ve araştırma sürecinden kaynaklanan hataları azaltmak amacıyla anketlere yüz yüze görüşme yöntemiyle yanıt alınmıştır.
Anket forumu 3 bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, işletmelerle ilgili genel bilgi almak amacıyla 8 tanıma sorusu sorulmuştur. İkinci bölümde, üniversitelerde verilen muhasebe eğitiminin işletme beklentilerini karşılama düzeyini ölçmek amacıyla, her biri 2 sorudan oluşan 9 farklı muhasebe alanına ilişkin işletme yöneticilerinin, muhasebe personelinin bilgisine ait beklentisini belirleyecek 18 soru yer almıştır. Üçüncü bölümde ise, üniversitelerde muhasebe eğitimi almış personel ve personel adaylarında işletmelerin algı düzeyini ölçmek amacıyla, her biri 2 sorudan oluşan 9 farklı muhasebe alanına ilişkin işletme yöneticilerinin, muhasebe personelinin bilgisine ait algısını belirleyecek 18 soru yer almıştır. Sonuç olarak anket, işletmenin genel profiline yönelik sorulan 8 ve işletme yöneticilerinin beklenti ve algılamalarına yönelik sorulan 18’er soru olmak üzere, toplamda 45 adet sorudan oluşmaktadır.
Anket soruları, cevaplama oranını arttıracağı düşünülerek işletme yöneticilerinin kolay anlayabilecekleri şekilde düzenlenmiş ve basit ifadeler kullanılmıştır. Beklenti ve algılama sorularında Likert tipi ölçek kullanılmıştır. Bu sorulara ilişkin anket formunda, “1 kesinlikle katılmıyorum ve 5 kesinlikle katılıyorum” olmak koşuluyla, işletmelerin beklenti düzeyine göre işaretleyebilecekleri 1’den 5’e kadar 5 ayrı kutucuk yer almaktadır. Aşağıdaki tabloda anket formundaki değişkenler ve kullanılan ölçeklerle ilgili bilgi yer almaktadır:
Tablo 3.1. Kullanılan Değişken ve Ölçekler