2.4. İŞLETMELERİN MUHASEBE EĞİTİMİNDE DERSLER ve KONULAR HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİ, TALEPLERİ ve ÖNERİLERİ
İşletme yöneticileri ve insan kaynakları yöneticileri, muhasebe işinde istihdam edecekleri elemanın üniversite öğrenimi sırasında genel muhasebe, şirketler muhasebesi, maliyet muhasebesi, bilgisayarlı muhasebe, finansal tablolar analizi, vergi hukuku ve muhasebesi gibi muhasebe ile ilgili alan derslerini detaylı bir şekilde almış olmalarını talep etmektedirler. Bundan başka işletmelerimiz, muhasebenin temel kavramları, tekdüzen hesap planı, dönem sonu işlemleri, bütün mali tabloların düzenlenmesi, sermaye şirketlerinde gerekli muhasebe işlemleri, üretim maliyetlerinin hesaplanması, sipariş ve safha maliyetleme yöntemleri, tam maliyetleme yöntemi, standart maliyetleme yöntemi, bütçeleme yöntemleri, finansal analiz teknikleri, Gelir – Kurumlar Vergisi ve Vergi Usul Kanunu'nun analizi, işletmelerin yararlanabileceği vergi avantajları gibi muhasebe konularını detaylı olarak almış olan ve bu konulara hakim olan muhasebe elemanlarına ihtiyaçları olduklarını bildirmektedirler.
Bir kısım işletmeler, çalıştıracakları muhasebe elemanının çevre muhasebesi, uluslararası muhasebe, devlet muhasebesi, enflasyon muhasebesi ve konaklama muhasebesi gibi muhasebe derslerini diğer muhasebe derslerine göre; hayat seyri maliyetleme yöntemi, faaliyet esasına dayalı maliyetleme yöntemi, kaizen maliyetleme yöntemi, sonradan ve geriye doğru maliyetleme yöntemi, uluslararası muhasebe sisteminde farklılıklar ve nedenleri, uluslararası muhasebe standartları, Avrupa Topluluğu Muhasebe Genelgeleri gibi muhasebe konularını diğer muhasebe konularına göre öğrenmelerine gerek olmadığını belirtmektedirler. Ancak, muhasebe personellerinin söz konusu ders ve konuların az da olsa öğrenmelerinin muhasebe kültürü açısından gerekli olduğunu da beyan etmişlerdir (Çürük ve Doğan 2002:123).
Araştırmacılar işletmelerin muhasebe eğitiminde dersler ve konular hakkındaki görüşleri, talepleri ve önerilerini şöyle sıralamışlar (Çürük ve Doğan 2002:122):
“Öğrencilere üniversite öğrenimi sırasında uygulama tabanlı ödevler verilip, bunların basit bir tez şeklinde hazırlanması sağlanmalıdır. Böylece, öğrenci araştırmaya yöneltilecek ve öğrenci hem araştırma tekniklerini hem de yazım tekniklerini öğrenecektir. Sonuç olarak, uygulama tabanlı bir ödev yaptığı için öğrenci deneyim kazanacaktır.
Ticaret lisesi öğrencileri son sınıfta staj yapma imkânına sahip bulunmaktadırlar. Bu öğrencilerin üniversite öğrencilerine göre daha fazla pratik yapmış olmalarından dolayı iş hayatında bunlardan daha fazla yararlanılmaktadır.
Öğrencilerin teorik bilgilerin yanında, her öğrencinin üniversitedeki öğrenim süresi boyunca, ilgilendikleri alanda mutlaka işyerlerinde de belirli sürelerde staj görmelerinin sağlanması ve aynı zamanda da izlenmesi faydalı olacaktır.
Bazı mezun öğrenciler meslekleri ile ilgili bilgisayar programlarını ilk kez işyerinde kullanmaya başlamaktadırlar. Bu nedenle, üniversitelerin ilgili bölümlerinde gerekli alt yapının oluşturulması gerekmektedir.
Muhasebe alanında bazı kavramlar öğretilirken belli düzeylerde yabancı bir dille desteklenmesi de günümüz şartlarında çok önemlidir.
Muhasebe işi yapacak personelin çok iyi düzeyde bilgisayar bilgisi ve IRP mantığına haiz paket program deneyimine sahip olması gerekmektedir.
Bazı muhasebe ders veya konularının gerekliliği sektörden sektöre farklılık göstermektedir. Buna rağmen, muhasebe elemanlarının az da olsa muhasebe genel kültürü açısından da belirli konu ve kavramları bilmeleri onlar için faydalı olacaktır.
Uluslararası muhasebe sisteminde farklılıklar, uluslararası muhasebe standartları ve Avrupa Topluluğu Muhasebe Genelgeleri gibi konular, şu an için iş hayatında nerdeyse gerekli değildir, gerekli olması halinde öğrenilmesi gerekmektedir.
Bazı muhasebe konuları çok özeldir, bunlara muhasebe eğitimi esnasında kısaca değinilmesi yeterlidir.
Fatura, sevk irsaliyesi, taşıma irsaliyesi, tediye makbuzu, tahsil makbuzu, mahsup fişi, çek, senet, banka makbuzları, ihracatta GÇB ve içerikleri, ithalatta GGB ve içerikleri, SSK, Kurumlar Vergisi Beyannameleri, bordrolar ve detay ekleri, resmi kurumlarla yapılan yazışma örneklerinin suret veya aslına uygun olarak hazırlanmış dokümanlara ait işlevlerin ve içeriklerinin de, öğrencilere üniversite öğrenimi sırasında muhasebe eğitiminde eğitilmesi gereklidir. Böylece, iş hayatında bu belgelerin hazırlanması esnasında herhangi bir zorlukla karşılaşmayacaklardır”