Ishlab chiqarishda buxgalteriya hisobi

(O’zbekistan Respublikasi Prezidentining 05.10.2008 yildagi "Tadbirkorlik 
sub’ektlarini tekshirishni yanada qisqartirish va uning tizimini takomillashtirish chora-tadbirlari 
mo’g’pucuda "gi PF-3665-son Farmoni).
Fermer xo’jaliklari amaldagi qonun hujjatlariga muvofiq quyidagi huquqlarga ega: 
-
fermer xo’jalik lari kichik hamda xususiy korxonalar uchun berilgan imtiyozlar va 
preferentsiyalarning barcha turlaridan foydalanish huquqiga ega; 
-
etishtirgan mahsulotini, shu jumladan bu mahsulotni iste’molchilarga realizatsiya qilish 
huquqini o’z hohishiga ko’ra tasarruf etish; 
-
etishtirayotgan mahsuloti, bajarayotgan ishlari va ko’rsatayotgan xizmatlariga narx 
belgilash; 
-
tadbirkorlik faoliyatidan qonun hujjatlarida belgilangan tartibda soliq solinadigan, 
cheklanmagan miqdorda daromad (foyda) olish; . 
-
olgan daromadlarini (foydasini), bank muassasasidagi uzi-ning hisobvarakdarida bo’lgan pul 
mablag’larini tasarruf etish; 
-
o’z huquqlari va qonuniy manfaatlarini himoya qilish uchun sudga murojaat etish. 
("Fermer 
xo’jaligi  mo’g’pucuda "gi Qonun 16-modda).
Tadbirkorlik faoliyati sub’ektlari qonun hujjatlari bilan taqiqlanmagan va ta’sis hujjatlarida 
ko’rsatilmagan har qanday faoliyat turi bilan shug’ullanishlari mumkin. 
("Tadbirkorlik faoliyati 
erkinligining kafolatlari mo’g’pucuda "gi Qonun 19-modda).
Tadbirkorlik faoliyati sub’ektlarining ularga xizmat ko’rsatuvchi bank muassasalari 
hisobvaraqlaridagi mablag’lari qonun hujjatlarida belgilangan tartibda nakd pul shaklida olinishi 
mumkin. 
("Tadbirkorlik faoliyati erkinligining kafolatlari mo’g’pucuda "gi Qonun 21-modda).
Tadbirkorlik faoliyati sub’ektlarining mulki daxlsizdir va qonun bilan muhofaza qilinadi. 
Mol-mulk mulkdori o’z mol-mulkiga nisbatan qonunga zid bo’lmagan har qanday harakatni 
qilishga haqli. Tadbirkorlik faoliyati sub’ektidan mulkni olib qo’yishga, uning boshqa ashyoviy 
huquqlarini bekor qilishga, shuningdek, bunday huquqlarni cheklashga yo’l qo’yilmaydi. 
("Tad-
birkorlik faoliyati erkinligining kafolatlari mo’g’pucuda "gi Qonun 23-modda).
Tadbirkorlik faoliyati sub’ektlari, mulk shakli va xo’jalik yuritish shakllaridan qati nazar, 
xom ashyo, tovarlar va xizmatlar bozoriga erkin kirishda, shuningdek, davlat extiyojlari uchun 
ayrim tovar turlari yetkazib berishda qatnashishda, ishlar bajarish va xizmatlar ko’rsatishda teng 
imkoniyatlarga ega. Tadbirkorlik faoliyati sub’ektlarining xom ashyo, tovarlar va xizmatlar 
bozoriga kirish erkinligi davlat boshqaruv organlari, maxalliy davlat hokimiyati organlari, 
shuningdek, ularning mansabdor shaxslari tomonidan biron-bir tarzda cheklanishga yo’l qo’yilmaydi. 
("Tadbirkorlik faoliyati erkinligining kafolatlari mo’g’pucuda "gi konun 27-Modda).
Fermer va dehqon xo’jaliklari moddiy-texnika resurslari, shu jumladan yonilg’i-moylash 
materiallari, omixta yem, organiq va mineral o’g’itlar bozorlariga erkin kiriщda boshqa xo’jalik
yuritish sub’ektlari bilan tent huquqlarga ega. ( 
"Tadbirkorlik faoliyashi erkinligining kafalatlari 
tuerisida "gi Konun 28-modda) 
Tadbirkorlik faoliyati sub’ekti o’z ishchanlik obrusiga putur 
yetkazadigan ma’lumotlarga raddiya berilishini sud orqali talab qilishga haqli. Tadbirkorlik 
faoliyati sub’ekti o’zining ishchanlik obrusiga putur yetkazadigan ma’lumotlar tarqatilganda, 
bunday ma’lumotlarga raddiya berilshni bilan bir katorda, ularning tarkatilishi oqibatida 

---

12 
yetkazilgan zararning o’rni qoplanishini va ma’naviy zarar uchun tovon to’lanishini talab qilishga 
haqli. 
("Tadbirkorlik faoliyati erkinligining kafolatlari to’g’risida "gi Qonun 35~modda).
fermer xo’jaliklari quyidaga huquq darga ega: 
- o’z faoliyatlari tekshirilishi to’g’risidagi tegishli axborotga ega bo’lish; 
- nazorat qiluvchi organlarning tekshiruvchi mansabdor shaxslaridan maxsus vakolatli organ 
yoki uning hududiy bo’linmalari qarorini, tekshirish o’tkazish uchun asos hisoblanuvchi boshqa 
hujjatlarnn talab qilish, tekshiruvchilarning shaxsini tasdiqlovchi hujjatlar bilan tanishish; 
- tekshirish o’tkazish uchun asosga ega bulmagan shaxslarning tekshirish o’tkazishiga yo’l 
qo’ymaslik; 
- nazorat kiluvchi organlarning tekshiruvchi mansabdor shaxs larning vakolatiga 
kirmaydigan masalalarga oid talablarni ba jarmaslik va tekshirish predmetiga taallukli bulmagan 
materiallar bilan ularni tanishtirmaslik; 
- nazorat kiluvchi organlarning tekshiruvchi mansabdor shaxslaridan tekshirish tugaganidan 
sungun kun muddat ichida tekshirish natijalarini aks ettiruvchi hujjatning bir nusxasini olish; 
- qonunda belgilangan tartibda tekshirish natijalari ustidan shikoyat qilish.