Ishlab chiqarishda buxgalteriya hisobi
Yüklə 3,82 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
2.1.1–жадвал.
Buxgalteriya balansi tuzilishi. t/r Xo‘jalik mablag‘lari va ularning joylashuvi Summa t/r Xo‘jalik mablag‘larining tashkil topish manbalari. Summa I. Uzoq muddatli aktivlar I. O‘z mablag‘larining manbalari II. Aylanma aktivlar II. Majburiyatlar Balans Balans Jadvalda ko‘rganimizdek, buxgalteriya balansi ikki tomonli ko‘rinishi ega bo‘lib, uning chap tomoni aktiv, o‘ng tomoni esa passiv deb nomlanadi. Aktiv tomonda xo‘jalik mablag‘larining turlari, joylanishi ko‘rsatilsa, passiv tomonda esa shu mablag‘larning paydo bo‘lish manbalari va qanday maqsadda ishlatilishi aks ettiriladi. Buxgalteriya balansi aktivida ham, passivida ham ikkitadan bo‘lim bor. Balans aktividagi bo‘limlar qo‘yidagilar: 1. Uzoq muddatli aktivlar. 2. Aylanma aktivlar. Buxgalteriya balansining ikkala tomoni ham bir qancha moddalarga bo‘linadi. Buxgalteriya balansining moddasi deb iqtisodiy jihatdan bir xil bo‘lgan xo‘jalik mablag‘larining ma’lum turi yoki xo‘jalik mablag‘larining tashkil topish manbaini balansda aks ettiruvchi ko‘rsatkichga aytiladi. Aktiv tomondagi balans moddalarining yig‘indi summasi passiv tomondagi balans moddalarining yig‘indi summasiga teng bo‘lishi shart. Chunki, balans aktiv va passiv tomonida xo‘jalik mablag‘lari ikki tomonlama aks ettiriladi. 35 Balans moddalari aktivi va passivi Buxgalteriya hisobi to‘g‘risidagi qonun va «Hisob yuritish siyosati va moliyaviy hisobot» nomli 1 – sonli Buxgalteriya hisobini milliy standarti bo‘yicha belgilangan tartibda yuritiladi. Balanslar o‘zlarining mazmuni va qanday maqsadga qaratilganligiga qarab dastlabki, hisobot va tugatish balanslariga bo‘linadi. Subyekt o‘z faoliyatini boshlashda dastlabki yoki boshlang‘ich balans tuziladi. Bunday balansning aktivida korxonaning tashkil qilinishi paytida berilgan xo‘jalik mablag‘lari ko‘rsatilsa, passivida bu mablag‘ qanday mablag‘lardan tashkil topganligiga ko‘rsatiladi. Hisobot balansi korxonalar tomonidan har bir hisobot davri tugashi bilan tuziladi. Subyektlar oylik, chorak va yillik hisobot balanslari tuzadilar. Bu balanslar, odatda, hisobot davridan keyingi oyning birinchi kuniga bo‘lgan xo‘jalik mablag‘lari, ularning joylanishi va tashkil topish mabalarini guruhlashtirgan holda ko‘rsatadi. Tugatish balansi subyekt tugatilayotgan bo‘lsa, shu tugatilish kuniga bo‘lgan uning mablag‘larini, ularning joylanishi va tashkil topish manbalarining holatini ko‘rsatish uchun tuziladi. Buxgalteriya balansining turlari. Korxonalar tomonidan tuziladigan b uxgalteriya balansini turli belgilari bo‘yicha tasniflash mumkin, masalan tuzilgan sanasiga, ma’lumotlarni jamlash hajmiga, subyektlarni moliyalashtirilishiga, regulirovka schetlari qoldiqlari hisobga olinganligiga va boshqa belgilariga qarab ( keyingi betga qarang). Tuzilgan sanasiga ko‘ra buxgalteriya balansini quyidagi turlarga ajratish mumkin: kirish (yoki ta’sis ) balansi; boshlang‘ich va hisobot balansi; tugatish balansi; birlashtirish va ajratish balansi. Yüklə 3,82 Mb. Dostları ilə paylaş:
|