Islom dini asoslari va ma’naviyati fanidan 5111600 – “Milliy g‘oya, ma’naviyat asoslari va huquq ta’limi” yo‘nalishi uchun ishchi o‘quv dastur

Fanni o‘qitishda pedagogik va axborot texnologiyalaridan foydalanish.
Talabalarning “Islom dini asoslari va ma’naviyati” fanini o‘zlashtirishlari uchun o‘qitishning ilg‘or usullaridan foydalanish, yangi informatsion-pedagogik texnologiyalarni tadbiq qilish muhim ahamiyatga egadir. Fanni o‘zlashtirishda darslik, o‘quv va uslubiy qo‘llanmalar, ma’ruza matnlari, tarqatma materiallar, elektron materiallar, virtual stendlar, ta’lim vositalari jadvallaridan foydalaniladi.
Fanni o‘zlashtirish jarayonida interfaol usullarning turli shakllaridan, zamonaviy elektron texnika vositalaridan, ko‘rgazmali qurollardan keng foydalaniladi.
Talabalarga ushbu fanni o‘qitishda kompyuter texnologiyasidan, Internet ma’lumotlaridan ma’ruza materiallari sifatida, zamonaviy pedagogik texnologiyaning turli interfaol usullaridan hamda taqdimotlardan foydalanish tavsiya etiladi.
2. Fan modullari
Fan soatlarining mashg’ulot turlari bo’yicha taqsimoti

№	Modullar	Soatlar
		Jami	Ma’ruza	Amaliy	TMI
2-semestr
1.	“Islom dini asoslari va ma’naviyati” kursining bahs mavzusi.	4	2	2
2.	Islom dinining vujudga kelishi va tarqalishi.	8	4	4
	Islom dinining evolyusiyasi.				#
3.	Qur’on - islom dinining muqaddas kitobi.	8	4	4
4.	Hadislar – islom ma’naviyatining manbai.	6	2	4
	Islom tarixi va ma’naviyatida xalifalar va buyuk sahobalarning o‘rni.				#
5.	Islomning asosiy g‘oyalari, urf-odatlari va marosimlari.	8	4	4
6.	Islom ta’limotining ma’naviyatimiz rivojidagi o‘rni.	4	2	2
	Inson ma’naviy kamolotida islom dinining o‘rni.				#
7.	Islom dinidagi yo‘nalishlar, mazhablar va oqimlari.	4	2	2
8.	Fiqh – islom qonunshunosligi.	4	2	2
	1 - oraliq nazorat
	2 - oraliq nazorat
	Yakuniy nazorat
	Jami:	46	22	24	26
	2- semestrda jami:		72
3-semestr
1.	Kalom – islom falsafasi.	4	2	2
2.	Tasavvuf ta’limoti va taraqqiyoti.	4	2	2
	Islom va tasavvuf ilmi.				#
3.	Markaziy Osiyo mutafakkirlarining islomiy merosi.	4	2	2
4.	Islom va axloq.	6	2	4
	Islom ma’naviyati o‘choqlari: masjid, maqbara qadamjolar.				#
5.	Islomda muomala, oila va farzand tarbiyasi.	4	2	2
6.	O‘zbekiston Respublikasida diniy konfessiyalar.	4	2	2
	Dunyoviy davlatning dinga munosabati.				#
7.	Mustaqillik sharoitida islom dinining o‘rni.	4	2	2
	Oraliq nazorat
	Yakuniy nazorat
	Jami:	30	14	16	18
	3-semestrda jami:		48
	2 va 3-semestrlarda jami:		36	40	44
1-kurs 2-semestr va 2-kurs 3-semestr davomida jami:			120

2.1. Ma’ruza mashg‘ulotlari mazmuni (jami 36 soat)


2.1.1. “Islom dini asoslari va ma’naviyati” kursining bahs mavzusi (2 soat).
Islom tushunchasi va uning mohiyati. “Islom dini asoslari va ma’naviyati” kursining bahs mavzusi. O‘quv kursining maqsadi va vazifalari. Falsafiy bilimlar tizimidagi o‘rni. Islom va shaxs. Shaxsning din bilan o‘zaro munosabati.
[A5, 15-17; Q1, 3-5]
2.1.2. Islom dinining vujudga kelishi (4 soat).
Islom paydo bo‘lishi arafasidagi Arabiston yarim orolidagi ijtimoiy-siyosiy hayot. Islom dinining vujudga kelishi va tarqalishi. Arablarning Markaziy Osiyoga kirib kelishi. Markaziy Osiyo madaniyati, iqtisodiyoti va ijtimoiy hayotiga islomning ta’siri.
[A1,33-61; A4, 108-115; Q1, 5-14]
2.1.3. Qur’on - islom dinining muqaddas kitobi (4 soat).
Qur’on, uning nozil bo‘lishi. Kitob holiga keltirilishi tarixi. Islom tarixi va taraqqiyotida Qur’onning o‘rni va ahamiyati. Qur’onning ma’naviyat taraqqiyotidagi o‘rni. “Usmon Mushafi” va uning tarixi. Qur’onning ilm va fanga munosabati.
[A8; A1, 92-115; A4, 101-103; A5, 18-23; Q1, 24-26, 49-60]
2.1.4. Hadislar – islom ma’naviyatining manbai (2 soat).
Hadis ilmi va hadislarning turlari. Qudsiy va nabaviy hadislar. Sahih hadislar. Zaif hadislar. Eng mashhur bo‘lgan oltita hadis to‘plamlari. Islom ma’naviyati shakllanishida hadislarning o‘rni . Hadislarning inson ma’naviy kamolotidagi o‘rni.
[A1, 116-132; A4, 123-128; A5, 25-30; Q1, 27-28]
2.1.5. Islomning asosiy g‘oyalari, urf-odatlari va marosimlari (4 soat).
Islomning asosiy g‘oyalari. Vahdoniyat tushunchasi. Tavhidning mazmuni. Din arkonlari. Iymon, islom va ehson. Qazo va qadar. Al-asmo al-Husno. Iymonning shartlari. Islom urf-odatlari. Islomiy amal va marosimlar.
[A4, 115-123; A5, 31-37; A9, 6-10-j]
2.1.6. Islom ta’limotining ma’naviyatimiz rivojidagi o‘rni (2 soat).
Islomda ma’naviyat masalalari echimi. O‘ziga xos xususiyatlari. Ma’naviyatimiz takomilida islom dinining o‘rni va ahamiyati. Islom shaxs barkamolligi to‘g‘risida. Islom va ijtimoiy taraqqiyot.
[A1,154-170, 200-210; A7, 92-106; Q1, 24-35]
2.1.7. Islom dinidagi yo‘nalishlar, mazhablar va oqimlari (2 soat).
Ilk islom davridagi hayot. Islom davlatining bo‘linib ketishi va uning sabablari. Islom yo‘nalishlari, ular o‘rtasidagi asosiy farqli va o‘xshash tomonlari. Sunniylik mazhablari va mazhabboshilar shaxsi hamda faoliyati. E’tirof etilmagan diniy oqimlar, ularning jamiyat hayotiga salbiy ta’siri.
[A4, 104-106; A5, 38-45; A7, 3-100]

8. 
   Fiqh – islom qonunshunosligi (2 soat).
   

“Fiqh” atamasi. Fiqhning ahamiyati. SHariatning ma’nosi. Fiqh va shariat paydo bo‘lishidagi asosiy omillar. Fiqhning manbalari. Fiqhiy maktablar, ularning asoschilari. Movarounnahr faqihlari va ularning asarlari.
[A1, 133-153; A5, 46-50; Q1, 28-30; Q10, 1-j).
2.1.9. Kalom – islom falsafasi (2 soat).
Kalom ilmining paydo bo‘lishi. Ilmi tavhid. Usulid-din. Aqoid ilmi. Islom nazariyasi. Islom falsafasi. Ash’ariya va Moturidiya maktablari. Ularning farqlari va o‘xshash jihatlari. Ilmi kalom bo‘yicha muhim masalalar.
[Q1, 30-32; Q13, 8-120]
2.1.10. Tasavvuf ta’limoti va taraqqiyoti (2 soat).
Tasavvufning ma’nosi va ta’riflari. Tasavvvufning manbasi. Tasavvufning vazifalari. Tariqat va shariat tushunchalari. Tariqat silsilasi. Shayx masalasi. Bay’at haqida. Pir va murid. Valiylar va karomatlar. Karomatning turlari.
[A4, 132-138; Q1, 3-249; Q7, 35-47]
2.1.11. Markaziy Osiyo mutafakkirlarining islomiy merosi (2 soat).
Markaziy Osiyolik tafsirshunos olimlar (Zamaxshariy, Koshifiy). Mashhur faqih va qonunshunoslar (Marg‘inoniy, Moturidiy). Hadisshunos yurtdoshlarimiz (Buxoriy, Termiziy). Markaziy Osiyoda tasavvuf taraqqiyoti (Yassaviy, Kubro, Naqshband).
[Q1, 35-49; Q7, 23-47; Q11, 2-400]