Islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti oziq-ovqat sanoati mashina va

 
Elevatorning texnik tavsifi 
Ish unumdorligi, t/soat
2 
Harakatlanish yulduzchasining aylanish chastotasi, ayl/min 
8,4 
Harakatlanish yulduzchasining bir aylanishda to‗ladigan 
kovshlar soni, ta
6 
Kovshlar sig‗imi, m
3 
2,8 
Elektr dvigatel quvvati, kvt 
1,5 
Elektr dvigatel valining aylanish chastotasi, ayl/min 
1480 
Gabarit o‗lchamlari, mm 
Uzunligi 
Kengligi 
Balandligi 
4947 
1136 
4221 
Massasi, kg 
1038 
Elevatorning ish unumdorligi quydagicha topiladi: 
3


i
a
P







, (12.1) 
bu yerda 

– transportyor kovshlarining harakat tezligi, m/s; 
a
- kovshlar qadami, m; 
i
- kovsh sig‗imi, m
2
; 

– material zichligi, kg/m
3
; 
3

- kovshlar to‗lg‗azish koeffitsiyenti. 
Elevatorning harakat uzatish mexanizmi uchun o‗rnatilgan elektr 
dvigatel quyidagicha aniqlanadi: 


3
K
V
P
N
Dv



(12.2) 

– harakat uzatish mexanizmi FIK, 

= 0,6…0,8; 
3
K
– zaxira quvvat koeffistienti
3
K
= 1,2…1,25. 
Harakatlantirish barabanidagi tortish kuchi

---

50 
96
,
0
)
(
sv
nag
S
S
P



(N) (12.3) 
G‗oz bo‗yin rusumidagi elevatorlar uchun zanjirning taranglik kuchi 
quyidagicha aniqlanadi: 




qh
q
q
L
S
S
nag




0
2
1
2
,
0
10
1
,
1
(N) (12.4) 
1
S
–zanjirning taranglik kuchlanishi
1
S
=3000…4000N; 
2
L
– elevatorning gorizontal proeksiyadagi uzunligi (m); 
q
0
= 1 m uzunlikda transportyor zanjiridagi material miqdori Salt 
zanjirning kuchlanishi 
r
sb
L
q
S
S
0
1
2


(N) (12.5)

Barabandagi tortish kuchi 


h
L
q
S
P
g
5
2
1
,
0
1




(N) (12.6) 
Elektr dvigatel quvvati 





q
g
Dv
K
V
h
L
q
S
N





5
2
1
,
0
1
(12.7) 
q
0
=1 m lentaning og‗irligi 
12.2-jadval 
Berilgan ma’lumotlar
Ko‘rsatkichlar 
O‘ b variant 
Kovshning harakat tezligi 
m/s 
0,25 
Kovsh qadami 
m 
0,2 
Kovsh sig‗imi 
m
3 
0,002 
Material zichligi 
kg/m
3
650 
Kovshni to‗lg‗azish koeffistienti 
0,7 
Transportyorning gorizontal proeksiyasidagi uzunligi 
m 
4,2 
Zanjirning kuchlanish kuchi 
N 
3150 
1 m uzunlikda transportyor zanjiridagi material miqdori kg 
9 
Ko‗tarish balandligi 
m 
3 

---

51 
Berilgan ma’lumotlar bo‘yicha hisoblashlar 
Elevatorning ish unumdorligi quyidagicha topiladi: 
1375
,
1
7
,
0
650
002
,
0
2
,
0
25
,
0
3













i
a
v
P
Harakatlantirish barbanidagi tortishish kuchi quyidagicha aniqlanadi: 




N
h
L
q
S
g
8
,
660
3
5
2
,
4
9
2
3150
1
,
0
5
2
1









Elevatorning harakat uzatish mexanizmi uchun o‗rnatiladigan elektr 
dvigatel quyidagicha aniqlanadi:
Vt
K
V
P
N
Dv
125
,
258
8
,
0
25
,
1
25
,
0
8
,
660
3









Elektr dvigatel quvvati quyidagicha aniqlanadi: 








Vt
K
V
h
L
q
S
N
q
g
Dv
12
,
258
8
,
0
25
,
1
25
,
0
3
5
2
,
4
9
2
3150
1
,
0
5
2
1
,
0
1















Vazifa
: 
Transportyor lentasining tezligi 0,5 m/sek. Agar lentaning har bir 
metriga 10 kg bug‗doy (don) to‗g‗ri kelsa, bir sutkadagi transportyor 
mahsuldorligini aniqlang.
Nazorat savollari 
 
1.
Don mahsulotlarni saqlash mashinalarining qanday turlari mavjud? 
2.
Elevatorning vazifasi? 
3.
Don mahsulotlarini elevatorlarda qancha muddat saqlash mumkin? 
 
 
 
13-AMALIY MASHG‘ULOT
FLOTATSION NAVLASH USKUNASINING HISOB-KITOBI 
 
Ishdan 
maqsad:
Umumiy ma‘lumotlarni o‗rganib, go‗sht 
mahsulotlari tashish transportyorining ish unumdorligini hisoblash. 
Umumiy ma’lumotlar 
 
Flotatsiya yoki gidravlik usulda ishlaydigan navlarga ajratuvchi 

---

52 
mashinalar ko‗k no‗xatlarni va sut jo‗xori donlarini pishib yetilgan jo‗xori 
donlaridan (kraxmali oshib ketgan, qaysiki mazasini yomonlashishiga olib 
keladigan donlar) ajratish uchun ishlatiladi. 
Bu mashinaning ko‗rinishi 13.1-rasmda ko‗rsatilgan. 
13.1-rasm. Flotatsion navlash mashinasi. 
bunda 1 - voronka; 2 - po‗kak; 3 - eritma uchun idish; 4 - quvur; 
5,7,12 – ventillar; 6 - patrubka; 8 - nasos; 9 - yig‗gich; 10 - ajratgich; 
11 - elak; 13 - truba; 14 - lotok. 
1.
Ko‗k no‗xat va jo‗xori suzib chiqish tezligini quyidagi ifoda orqali 
topiladi: 





d
м
м
с




27
,
2
0
, m/s (13.1) 
bunda 
c

- suyuqlikning zichligi, kg/m
3
; 
м

- mahsulotning zichligi, 
kg/m
3
; d – bo‗lakning diametri, m; 

- qarshilik kriteriysi, Reynolds 
kriteriysi 100 dan 1000 bo‗lsa, 

=0,-0,5 (ko‗k no‗xat uchun 

=0,4). 
Masala: 
Ko‗k no‗xatning suzib chiqish tezligini aniqlang, qachonki donning 
diametri 5 mm, donning og‗irlik zichligi 1020 kg/m
3
, eritmasining zichligi 
1070 kg/m
3
. 
с
м
/
06
,
0
4
,
0
005
,
0
1020
1020
1070
27
,
2
0






(13.2)