21- Masala
Ishbay ishlovchi ishchilarning ishbay ish haqini aniqlang. Agar
mahsulotning texnologik mehnat sig’imi 500 ming norma soat bo’lib, uni bajarish
uchun quyidagi razryaddagi ishchilar, ya’ni 3-razryad bo’yicha 60 kishi, 2-razryad
bo’yicha 30 kishi, 4 va 5 – razryad bo’yicha 100 va 40 kishi talab etiladi.
Mahsulot tannarxini rejalashtirish
1-Masala
Hisobot davrida tovar mahsuloti hajmi 823.25 ming so’m bo’lib, 1 so’mlik
tovar mahsuloti uchun xarajatlar 0.88 so’mni tashkil etadi. 1 so’mlik mahsulot
uchun xarajatlarni 0.89 so’mga oshirish rejalashtiriladi. Shuningdek, tovar
mahsuloti hajmi 1 foizga oshirish rejalashtiriladi. Reja davri uchun tovar mahsuloti
tannarxini aniqlang.
Masala quyidagi tartibda echiladi:
1. Rejalashtirilgan tovar mahsulot hajmini aniqlaymiz.
Q
’
=823,25*1,01=831,4 ming so’m
2.Tovar tannarxi quyidagicha aniqlanadi:
T
r
=831,4*0,89=740 ming so’m
2– Masala
Bazis davridagi ish haqi fondi 250000 ming so’mni tashkil etadi.Reja yilida
uni 10 foizga oshirish ko’zda tutiladi. Ishchilarning o’rtacha ro’yxatdagi soni 220
kishi bo’lib, rejada uni ular sonini 230 kishiga yetkazish ko’zda tutiladi. Mahsulot
ishlab chiqarish hajmini 15 foizga oshirib bajarish rejalashtiriladi. Mehnat
unumdorligini ish haqidan ustun o’sishi hisobiga mahsulot tannarxining pasayish
foizini aniqlang.
3 – Masala
313
Rejalashtirilgan yildagi quyidagi ko’rsatkichlar asosida mahsulot
tannarxining kamayishini aniqlang.
Ko’rsatkichlar
Bazis
Reja
Mahsulot hajmi,ming so’m
568300
600000
Ishchilar soni, kishi
92
92
Ish haqi fondi, ming so’m
128000
129400
Ish haqining tannarxdagi ulushi-22,5 foizni tashkil etadi.
4-Masala
Hisobot davrida mahsulotning ishlab chiqarish tannarxi 450200 ming so’mni
tashkil etdi. Bir so’mlik tovar mahsuloti uchun sarflarni 2 foizga kamaytirish, tovar
mahsuloti hajmini esa 3 foizga oshirish ko’zda tutilgan. Rejalashtirilgan mahsulot
tannarxini aniqlang.
5- Masala
Korxona jihozlar ishlab chiqaradi. Bir jihoz narxi 18000 ming so’m.
O’zgaruvchan xarajatlar ulushi 12000 ming so’m. Zararsizlik nuqtasini toping.
6- Masala
Quyidagi omillar hisobiga mahsulot tannarxining kamayishini aniqlang
(“indeks” uslubini qo’llagan holda).
Hisobot davrida material bahosi o’zgarmagan holda sarf me’yori 5 foizga
kamaydi. Mahsulot ishlab chiqarish hajmining o’sishi 10 foizga, mehnat
unumdorligi 7.5 foizga, o’rtacha ish haqi 3.5 foizga oshishi ko’zda tutiladi. Ishlab
chiqarish xarajatlari tarkibida materiallar ulushi - 60 foiz, ish haqi xarajatlari – 20
foiz, boshqaruv -12 foizni tashkil etadi.
314
“
Dostları ilə paylaş: |