ishchi diagramma
deyiladi. G a z n in g bajargan ishi holat
funksiyasi b o ‘la olmaydi. G azning kengayishida dv>0 bajarilgan ish / >
0 musbat, torayishida dv < 0 bajarilgan ish / < 0 manfiy, agar hajm
o ‘zgarmasa / = 0 ga teng b o ‘ladi.
9-§. Ichki energiya va entalpiya
Jism ning ichki energiyasi molekulalarning boshlang‘ich, kinetik va
potensial energiyasidan iborat boMadi.
U =E „ + Etin + E^,
(28)
Ideal gazlar uchun:
U = U
k in
3-rasm.
0
www.ziyouz.com kutubxonasi
Ichki energiya bosim, hajm va haroratning funksiyasidir, U = F (P, v,
T)
U = f (P)
U = f (v)
U = f (T)
Ana shu yozilgan ifodani P-v diagram m ada k o ‘rsatadigan boMsak, u
quyidagicha ifodalanadi: P, v, T o ‘zgarishi bilan keskin o ‘zgaradi va
oxirgi param etrlari o ‘zgarishi bilan o ‘zgaradi.
Ichki energiya jism ning bir holatdan ikkinchi holatga qaysi y o ‘l bilan
o ‘tishiga b o g ‘liq emas.
Jism ichki energiyasining biror ja ra y o n d a o ‘zgarishi jara y o n n in g
xarakteriga b o g ‘liq em as h a m d a jismning b o shlang‘ich va oxirgi holati
bilan aniqlanadi.
A u=u2- u = c v(t2-t,)
Tizim ichki energiyasi yig‘indisi u bilan tizim bosimi P ning tizim
hajmi kattaligi V ga k o ‘paytmasi yig‘indisining kattaligi
entalpiya
deb
ataladi va h orqali belgilanadi.
H = U + p V
[J], [kJ]
(29)
Solishtirma entalpiya:
h = u + p V
[J/kg],
[kJ/kg],
(30)
Entalpiya va ichki energiya holat parametri b o ‘lib, m oddaning
kollorik
xossalari
deb ataladi.
Entalpiya haroratga bog‘liq b o ‘lgan kattalikdir.
h = f (T)
d h = c dT
p
Entalpiya ham holat parametri b o ‘lib, shu P, v, T o ‘zgarishi bilan
keskin o ‘zgaradi, shuning u c h u n h = F (P, v, T) b o ‘ladi.
Oxirgi yozilgan ifodani ham P-v diagram m ada chizib izohlab berish
m um kin.
23
www.ziyouz.com kutubxonasi
Entalpiya holat param etri boMgani uchun jismning b o sh lan g ‘ich va
oxirgi parametrlariga bog'liq ravishda o ‘zgaradi, shuning uchun
Dostları ilə paylaş: |