Исследование в XXI веке апрель, 2023 г 1422 ong taraqqiyoti va ongning psixologik xossalari



Yüklə 50,91 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə2/4
tarix07.01.2024
ölçüsü50,91 Kb.
#205601
növüИсследование
1   2   3   4

часть
3
 
«
Новости
образования

исследование
в 
XXI 
веке
»
апрель
, 2023 
г
1423 
asosiy xabarni ajratib oladilar. SHu tarzda abstraktlashtirish, ya’ni, ahamiyatga ega bo’lgan 
ma’lumotlarni ikkinchi darajalilaridan ayirib olish sodir bo’ladi. 
Inson tabiat muhitiga oddiy holatda moslashibgina qolmasdan, ongli ravishda mehnat 
qurollari yasagan holda, uni o’ziga bo’ysundirishga intiladi. SHu asnoda inson turmush tarzi 
ham o’zgarib boradi. Atrofdagi tabiatni o’zgartirish maqsadida mehnat qurollari yasash 
qobiliyati ongli ravishda mehnat qilish layoqati mavjudligini bildiradi. Mehnat – insonni 
yashash sharoitlari bilan ta’minlash, shuningdek, moddiy va ma’naviy boylik yaratish 
maqsadida tabiatga ta’sir ko’rsatishni amalga oshirishdan iborat bo’lgan, faqat inson uchun 
xos maxsus faoliyat turi. SHunday qilib, mehnat faoliyati inson ongining ahamiyatga molik 
bo’lgan xossasidir. 
Inson ongi quyidagi muhim va ahamiyatli bo’lgan o’ziga xos xususiyatlarga ega: 
1. Inson o’z hulq-atvoriga tegishli bo’lgan irsiy va tajribada orttirilgan shakllari bilan 
bir qatorda, so’z orqali yetkaziladigan, insoniyat tajribasi ko’rinishidagi atrof-olamda o’z 
yo’nalishini belgilab olishning yangi vositasi – bilimlarga ega. 
2. Inson ongi voqelikning ahamiyatli tomonlarini, qonuniyatga ega bo’lgan aloqalarini 
aks ettiradi. Ong – bu insonning olamga uning ob’ektiv qonuniyatlari haqidagi bilimlarga 
ega bo’lgan holdagi munosabati. Bu munosabat hayotiy muammolarni sinov va xatolar 
metodi yordamida emas, balki, atrofdagi muhitning turli tomonlari o’rtasida aniq, 
qonuniyatli aloqalarni o’rnatish asosida hal etish imkonini beradi. 
3. Ong faoliyat maqsadining anglanganligi, kelajakda sodir bo’ladigan hodisalarni 
tushunchalar orqali modellashtirish, umuminsoniy tushunchalar, bilimlar tizimida 
harakatlarining natijalarini oldindan sezish kabi xususiyatlarga ega. Inson oldindan ko’ra 
oladi,o’z harakatlaridan kutilayotgan natijalarni rejalashtiradi, ularga erishishning muvofiq 
usul va vositalarini tanlaydi. 
4. Shaxs ongi ijtimoiy ong bilan belgilanadi. ijtimoiy ongning to’rt xil shakli mavjud: fan 
– ilmiy bilimlar, tasavvurlar, kontseptsiyalar va dunyoqarashlar yo’nalishlari tizimi; ijtimoiy 
ongning jamiyat qonunlari sohasi – ma’lum jamiyatning ahloqiy, g’oyaviy, siyosiy va 
huquqiy qadriyatlar va qoidalar tizimi; san’at – voqelikni tasviriy vositalar orqali ma’naviy-
amaliy o’zlashtirishning maxsus turi, inson turmush tarzining turli tomonlarini tasviriy 
modellashtirish; din, e’tiqod – o’zida yuksak sifatlarni mujassamlashtirgan g’ayritabiiy 
kuchlarga ishonish, e’tiqodli odamlarning ruhiy tayanchi. 
Ijtimoiy ongning barcha shakllari birgalikda g’oyaviylikni – insonlarning voqelikka va 
bir-birlariga bo’lgan munosabatni, jamiyat hayotiy faoliyatini boshqaruvchi tub negizli 
qadriyatlar, asosiy g’oyalar tizimini shakllantiradi. 
5. Ong o’zlikni anglash, shaxsiy refleks bilan bog’liq. Inson o’z atrofidagi olamni 
anglashda o’zini u bilan taqqoslaydi. O’zlikni anglash – bu insonning olamga nisbatan 
ahamiyatga molik hamda zarur, shuningdek, shaxsiy munosabatlar tizimi. 
Ong inson psixikasining xossasi sifatida bidominantlik – shaxs ichki kommunikatsiyasi, 
insonning o’zi bilan bo’lgan muloqoti mexanizmi orqali amalga oshiriladidi. Va bu shaxsning 
ichki dialogi ijtimoiy mezonlar bilan belgilanadi. 


Международный
научный
журнал

9
(100), 
Yüklə 50,91 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin