Исследование в XXI веке ноябрь, 2022 г 47 alimentar kasalliklar

---

Международный
научный
журнал
№
4 (100), 
часть
1
 
«
Новости
образования
: 
исследование
в 
XXI 
веке
»
ноябрь
, 2022 
г
47 
ALIMENTAR KASALLIKLAR 
 
Xalilova Navruzabonu Botir qizi 
Mahmudova Sevara Abduqahhor qizi 
Denov tadbirkorlik va pedagogika instituti Aniq va tabiiy fanlar fakulteti Biologiya 
yo'nalishi 3-bosqich talabalari 
 
Anotatsiya:
Uzoq muddat mobaynida ovqatlanish qoidalarining buzilishi organizmda 
turli o‘zgarishlarni keltirib chiqaradi. To‘qimalar metobolizmning buzilishi asosida genetik 
apparatning o‘zgarishida, ortiqcha yoki kam ovqatlanish sabablari yotadi. Bundan 
tashqari ovqat mahsulotlarining zaharli moddalar (pestitsidlar, bakteriya zaharli, 
mikrotoksinlar va boshqalar) bilan ifloslanishi ham organizmda jiddiy o‘zgarishlarni 
keltirib chiqaradi.
KIRISH 
Alimentar yoki ovqat bilan bog‘liq bo‘lgan kasalliklar kelib chiqshiga qarab 2 xil 
guruhga bo‘linadi: birlamchi va ikkilamchi.Birlamchi alimentar kasalliklar quyidagi omillar 
natijasida kelib chiqishi mumkin: 
1. Ovqat mahsulotlarining turlari noto‘g‘ri taqsimlanganda 
2. Ovqat ratsionida ovqatlik moddalar muvozanati buzilganda 
3. Ovqat mahsulotlariga noto‘g‘ri ishlov berilganda yoki noto‘g‘ri saqlanganda 
4. Ovqat mahsulotlarida faslga oid vitaminlarning siljishi natijasida 
5. Mehnat, yashash va iqlim sharoiti bilan bog‘liq bo‘lgandagi yoki homila davrida 
ovqatga talabning oshib ketishi natijasida 
6. Ovqatli moddalar faoliyatining buzilishi natijasida (qishloq xo‘jaligida 
pestitsidlardan, mineral o‘g‘itlardan ko‘p miqdorda foydalanish) 
ASOSIY QISM 
Birlamchi alimentar kasalliklarning kelib chiqishida xavfli (risk) omillarining uzoq vaqt 
ta’sir etishi ahamiyatga egadir.Ikkilamchi alimentar kasalliklar organizmadagi har xil 
vazifalarning buzulishi natijasidir: 
1. Ovqat xazm qilishning buzilishi. 
2. Ovqat singdirishning buzilishi. 
3. So’rilishining buzilishi. 
4. Ovqat moddalarining xazm qilinishi. 
Yuqorida aytib o‘tilgan jarayonlarning buzilishi quyidagilar natijasida bo‘lishi 
mumkin: 
1. Ovqat xazm qilish sistemasi kasalliklarida (oshqozon, ichak, o‘t chiqarish yo‘llari). 
2. Surunkali yuqumli kasalliklarda, moddalarning kuchli parchalanish kuyish va 
teriotoksikoz kasalliklarida. 
3. Kasb kasalliklari natijasida, moddalar almashinuvining buzilishi. 

---

Международный
научный
журнал
№
4 (100),