Issn 2223-1617 azərbaycan mġLLĠ elmlər akademġyasi

AMEA Botanika Ġnstitutunun elmi əsərləri, 2015-ci il, XXXV cild
 
 
 
164 
əksəriyyətində zülal fraksiyaları hər iki SlWRKY33-spesifik anticismlə hibridləşmişlər. Bəndlər ~60 
kDa yaxın zonada aşkar olunmuşdur ki, bu da hədəf zülalların hesablanmış molekul çəkilərinə uyğun 
gəlir (SlWRKY33A – 58.6 və SlWRKY33B – 59.6 kDa).  
SlWRKY33A-spesifik anticism gövdənin uc toxumasında, cavan gövdədə və cavan yarpaqlarda 
çox  güclü  və  çiçək  və  yarpaq  saplağında  zəif  dərəcədə  hibridləşmə  profili  göstərir,  amma  çiçəkdə, 
köklərdə  və  aksillar  meristem  zonasında  hibridləşmə  müşahidə  olunmur  (Şəkil  2a).  Bu  cürə 
hibridləşmə  profili  SlWRKY33A  zülalın  həmin  toxumalarda    intensiv  ekspressiya  olunduğunu 
göstərir, belə ki, SlWRKY33A zülalı gövdənin uc toxumalarında və cavan yarpaqlarda daha intensiv 
sintez olunur.  
SlWRKY33B-spesifik  anticism  də,  oxşar  hibridləşmə  profilinı  nümayiş  etdirir,  amma  burada 
birincidən  fərqli  olaraq  aksilyar  meristem  zonasında  və  yarpaq  saplağında  da  güclü  hibridləşmə  və 
uyğun  olaraq  intensiv  ekspressiya  müşahidə  olunur.  Birincidə  olduğu  kimi  burada  da  köklərdə  və 
çiçəkdə həmçinin çiçək saplağında hibridləşmə müşahidə olunmur (Şəkil 2b).  
Hər  üç  anticismlə  hidridləşmənin  cavan  yarpaqlarda,  gövdədə  və  əlalxüsusda  gövdənin  uc 
meristem  toxumasından  alınan  zülallarla  güclü  hibridləşməsi  və  bunun  əsasında  aydın  olan  hədəf 
züllların  burada  güclü  ekspressiyası  yəqin  ki,  bitkinin  bu  orqanlarında  güclü  böyümə  və 
differensasiyaya tendensiyasının olmasıdır.  Bitkilərdə əksər ətraf mühit amillərin təsirinə qarşı cavab 
reaksiyası bir qayda olaraq onların daha çox fizioloji aktiv və differensasiya etmə qabliyyətinə malik 
olan toxumaları ilə həyata keçirilir. İndiki halda, SlERF5 faktorun tomat bitkisində yüksək duzluluğa 
və quraqlığa qarşı etilenlə və absis turşusu ilə bağlı cavab reaksiyasında iştirakı eksperimental yollarla 
artıq göstərilmiş [12] və bu zülal faktoru kodlaşdıran DNT ardıcıllığı analiz olunmuşdur [2, 3]. Bizim 
aldığımız  vestern  hibridləşmə  isə  artıq  bu  faktorun  tomat  bitkisinin  müxtəlif  toxumalarinda 
quraqlıqdan asılı olan ekspressiyasını sübut etdi.