Komponentin parsial təzyiqini təyin etmək üçün qarışığn Dalton və Amaqa qanunlarına tabe olduğunu nəzərə alaraq, komponent üçün hal tənliyini yazaq
Buradan
Odur ki,
1.4. Termodinamiki proses haqqında ümumi məlumat
Texnikada işçi cisim kimi əksər hallarda qazlardan istifadə olunduğundan , əsas etibarı ilə qazlarla əmələ gələn proseslərə baxılacaq. Qaz halının ardıcıl dəyişməsinə proses deyilir. Qaz halının dəyişməsi üçün hal parametrlərindən birinin dəyişməsi kifayətdir. Proses adətən qrafiki şəkildə təsvir olunur.
Şəkil 1.1 – də göstərilən proses açıq proses adlanır. Proses nəticəsində qazın həcmi artarsa (yəni olduqda) genişlənmə prosesi, yox əgər həcmi azalarsa ( yəni olduqda) sıxılma prosesi baş vermiş olur.
Əgər qaz başqa yolla ilk halına qayıdarsa, onda qapalı proses (tsikl) baş vermiş olur.
Şəkil 1.2 – də düz tsikl, şəkil 1.3 – də isə əks tsikl təsvir olunub.
Bundan başqa proseslər tarazlı və qeyri-tarazlı olur. Tarazlı proses tarazlı hallardan ibarətdir. Tarazlı hal dedikdə, qazın tutduğu həcmin bütün nöqtələrində hal parametrlərinin eyni olması deməkdir.
Termodinamikada dönən və dönməyən proseslər anlayışından da istifadə edilir. Baxılan prosesi əks istiqamətdə əmələ gətirməklə qaz ilkin hallardan keçməklə başlanğıc hala düşürsə, və bu zaman onu əhatə edən mühit də ilkin hallardan keçərsə, onda baxılan proses dönən prosesdir. Əslində bütün proseslər dönməyəndir. Dönən proses anlayışından istifadə etməklə, biz baxılan məsələni sadələşdiririk.
Dostları ilə paylaş: |