VII. GLOSSARIY Aholini ijtimoiy muhofaza qilish – davlat tomonidan aholining yetarli darajadagi hayotiy
faoliyati uchun barcha shart-sharoitlarni yaratishga maqsadli yunaltirilgan kafolatlar tizimi.
Aholining real daromadlari – narx darajasi o`zgarishini hisobga olib, aholining ixtiyorida
bo`lgan daromadga sotib olish mumkin bo`lgan tovar va xizmatlar miqdori, ya`ni, aholining
ixtiyorida bo`lgan daromadning xarid quvvati.
Bozor kon`yunkturasi – muayyan vaqt mobaynida tovarlar bozorining holatini tavsiflovchi
vaqtinchalik iqtisodiy vaziyat bo`lib, quyidagi belgilar orqali aniqlanadi: ichki va tashqi savdodagi
o`zgarishlar; ishlab chiqarish va qurilish dinamikasi; tovar zaxiralari harakati; narxlar dinamikasi
va boshqalar.
Byudjet defitsiti – byudjet xarajatlarining byudjet daromadlaridan oshib ketishi natijasida
vujudga kelgan taqchillik.
Davlat byudjeti – davlat daromadlari va sarflarining moliyaviy rejasi.
Daromad solig`i – fuqarolarni bir yil davomidagi yalpi daromadidan olinadigan majburiy
to`lov (soliq).
Daromad solig`i stavkalari – aholi daromadlaridan tabaqalashtirilgan holda olinadigan
soliqlarning foizlardagi darajalari.
Ijtimoiy soha – aholi turmush tarzi, uning farovonligi, iste`mol
darajasiga bevosita bog`liq
bo`lgan va ularni belgilab beruvchi tarmoqlar, korxonalar va tashkilotlar majmui. Ijtimoiy sohaga
eng avvalo xizmat ko`rsatish sohasi (maorif, madaniyat, sog`liqni saqlash, ijtimoiy ta`minot,
jismoniy tarbiya, umumiy ovqatlanish, kommunal xizmat ko`rsatish, yo`lovchi transporti, aloqa va
boshqalar) kiradi.
Ijtimoiy soha obektlari – aholining munosib turmush sharoiti va farovonligini ta`minlashga
xizmat qiluvchi soha va tarmoqlar majmui. Bular qatoriga uy-joy fondlari, sog`liqni saqlash,
maorif, sport, madaniyat muassasalari va boshqalarni kiritish mumkin.