Səsin mutasiyası - bu termin yunan sözü olub,”mutasio” - “dəyişmə,keçid “ sözündən əmələ gələrək bütün bədənin endokrin sisteminin cinsi yetişkənlik mərhələsində yenidən qurulması ilə səs aparatında dəyişikliklərin yaranmasını xarakterizə edir.Uşaq səsinin böyük səsinə çevrilməsi mərhələsi mutasiya mərhələsi adlanır.Bu hal fiziloji hadisə olub,13-15 yaşda müşahidə olunur.Bu zaman oğlanlarda səs aparatı qızlarda nisbətdə sürətlə inkişaf edir.
İqlim şəraitindən asılı olaraq mutasiya dövrü uzun və qısa ola bilər.Belə ki, cənubda uşaqların mutasiya dövrü tez başlayır və sürətlə gedir.Şimalda isə bu dövr çox gec başlayır və uzun sürür.Mutasiya dövrünün sonunda səs yaratma mexanizmi böyüklərdə olduğu kimi möhkəmlənir. Demək lazımdır ki, mutasiya dövründə uşaqların səsi daha çox pozulmaya məruz qalır. Bu əsasən səs tellərinin tez yorulması,üzgünlüyü,səs aparatının hələ tam mühkəmlənməməsi nəticəsində baş verir.Bu dövrdə səsi çox gücə salmaq olmaz.Belə ki,yeniyetmələrin çox ucadan qışqırması,oxuması cəhdləri səsin qırılmasına,bəzən isə tamam batmasına gətirib çıxara bilər.
3.Səs pozulmaları. Səs pozulmaları dedikdə səs aparatında gedən patoloji proseslər nəticəsində fonesiyanın (səslənmə)qismən və ya tam çatışmamazlığı başa düşülür. Səs patologiyasını müəyyən etmək üçün loqopediyada iki termin işlədilir.
Dostları ilə paylaş: |