64
VII. Metrologiya nədir
əsasən riyazi üsullarla öyrənilir. Riyazi üsullar təkrar ölçmələrdə
olan təsadüfi xətaların arasındakı analogiyaya əsaslanır.
Hadisənin əmələ gəlmə imkanının kəmiyyətcə qiymətləndirilməsi
həmin hadisənin ehtimalıdır. Dəqiq hadisələr ehtimalı 1,
qeyri-
mümkün hadisələr ehtimalı isə 0 qəbul olunur. Bu iki kənar qiymət
təsadüfi deyildir. Bu qiymətlər arasındakı
vəziyyətlər təsadüfi
hadisələrdir.
Təsadüfi xətalardan fərqli olaraq təkrar ölçmələr zamanı
dəyişməyən, yaxud müəyyən qanunauyğunluğa tabe olan xətalar
sistematik xətalar adlanır. Bunlara misal olaraq alət xətası, cihazın
düzgün vəziyyətdə qurulmaması, subyektiv xətalar və s. göstərmək
olar.
Müvafiq riyazi korrelyasiya üsullarından
istifadə edərək
təsadüfi xətaların tədqiqat və ölçü nəticələrinə
təsirini aradan
qaldırmaq mümkündür. Bu barədə riyaziyyat və ixtisas fənlərində
ətraflı məlumat verildiyi üçün onun üzərində dayanmırıq.