İxtisasın adı: Tərəvəz ustası Modulun nömrəsi

5-6 
Neytral 
7 
Zəif qələvi 
7-8 
Qələvi 
8-9 
Çox qələvi 
9-11 
Cədvəl 4.2. Suvarma suyunda mühitin reaksiyası (pH-ı)
Ümumiyyətlə, suvarma suyunda mühit reaksiyasının (pH-ı) neytral və suvarma suyunun 
temperaturunun 15-20 
0
C olması məqsədə uyğundur.
 
 
4.1.1. Suvarma üsulları 
Suvarma sistemi - Suyu suvarma mənbəyindən götürüb suvarılan sahəyə paylayan və 
bitkilərin suvarılmasını təmin edən qurğulardır.

---

Modulun adı: Ədviyyat, bitki çayları və dərman bitkiləri 
147 
Suvarma suyunun torpağa verilməsi, torpağın rütubətləndirilməsi və bitkinin su ilə 
təmin edilməsi aşağıdakı üsullarla yerinə yetirilə bilər: 
1.
Öz axını ilə; 
2.
Yağışyağdırma üsulu ilə; 
3.
Damcılarla suvarma. 
Öz axını ilə suvarma üsulunda su açıq kanallar və ya boru 
kəmərləri ilə suvarılacaq sahəyə axıdılır. Buradan isə müvəqqəti 
açıq suvarma şəbəkəsi, sərt və elastiki borularla şırımlara, 
zolaqlara və ya xüsusi ləklərə verilərək torpağa hopdurulur. 
Yağışyağdırma üsulu ilə suvarmada sahəyə axıdılmış su xüsusi 
maşın, qurğu və aparatlar vasitəsilə yağış şəklində sahəyə verilir. 
Nəticədə həm torpağın çatışmayan nəmliyi bərpa edilir, həm də 
yer səthində əlverişli mikroiqlim yaranır. 
Damcılarla suvarma üsulunda su kiçik diametrli boru kəmərləri 
üzərində quraşdırılmış az sərfəli xüsusi damcıladıcılar vasitəsilə 
fasiləsiz olaraq bilavasitə bitkinin kök sisteminə verilir. 
Əllə suvarma - dəmyə torpaqlarda toxumun cücərməsi üçün, şitil 
əkərkən, xüsusilə həyətyanı sahələrdə ədviyyat, bitki çayları və 
dərman bitkilərinin suvarılmasında istifadə edilir. 
Şırım üsulu ilə (öz axını) suvarmada torpağın 40-50 sm qalınlıqda qatı islanır və hər 
dəfə suvarmada bir hektar sahəyə 200-700 m
3
su verilir. Maillik 0,002-dən az olduqda 
uzunluğu 40-60 metr, dərinliyi 18-25 sm olan ucu bağlı şırımlarla, maillik çox olduqda və 
yüngül torpaqda isə dərinliyi 12-16 sm olan axıdıcı uzun şırımlarla suvarmaq lazımdır. 
Kökündən istifadə edilən ədviyyat, bitki çayları və dərman bitkiləri cərgəvi üsulla, 
yarpağından istifadə edilənlər isə şırım üsulu ilə suvarılır.
Süni yağış yağdırma üsulu bütün ədviyyat, bitki çayları və dərman bitkiləri əkilən 
bölgələrdə tətbiq edilə bilir. Yarpağından istifadə edilən ədviyyat, bitki çayları və dərman 
bitkiləri şitil əkinində, habelə relyefi düz olmayan sahələrdə, qumlu yerlərdə süni yağış 
yağdırma ilə suvarma daha vacibdir. Bu üsulda həm hava, həm də torpaq bərabər islanır. Bu 
üsulla torpaq 40-50 sm dərinliyində islanır, yağışın intensivliyi torpaq tipindən asılı olaraq 
0,5-1,5 mm/saniyə ola bilər. 
Damcı üsulu ilə daha az su ilə daha çox sahə suvarılır. Maili ərazilərdə torpaq 
yuyulmasına səbəb olmadan suvarıla bilər, suvarmanın aparılmasında külək təsir göstərmir, 
suvarma suyu bitkilər arasında bərabər paylanır. Məhz bunun sayəsində torpağın şumlanan 
təbəqəsi daim nəm saxlana bilir, cərgələrin arası isə bu zaman quru qalır, bu da alaq otlarının 
azalmasına şərait yaradır. Suyun torpaq səthindən buxarlanma ilə itkiyə getməsi baş 

---