İxtisasın adı: Tərəvəz ustası (Tərəvəzçilik mütəxəssisi) 146
Bir çox rayonlarda suvarmada artezian və subartezian sularından istifadə edilir. Bu
suların bir qismi duzlarla zəngindir və uzun müddət istifadə edildikdə torpaqda şoranlaşma
əmələ gətirir. Suvarmada işlədilən artezian və subartezian suları vaxtaşırı yoxlanmalıdır.
Respublikamızda suvarma üçün istifadə edilən suyun əksəriyyəti demək olar ki, çay sularının
payına düşür. Buna görədə duzlu sulardan az istifadə edilir.
Suvarma suyunun keyfiyyət göstəricilərinin əsasən onun tərkibindəki üzvi, mineral
maddələrin miqdarı ilə müəyyənləşdirilir. Hansı ki, bu üzvi və qeyri-üzvi maddələr suvarma
suyu ilə torpağa daxil olaraq bitkilərin qidalanmasına şərait yaradır ki, buda öz növbəsində
həm torpağın münbitliyini artırır, həm də suvarılan kənd təsərrüfatı bitkilərinin
məhsuldarlığını və onun keyfiyyət göstəricilərini yüksəldir. Suvarma suyu bitkilər tərəfindən
qida maddələrinin mənimsənilməsi, üzvi maddələrin minerallaşması, torpaq minerallarının
parçalanması, mikrobioloji proseslərin intensivliyi, çətin həll olan müxtəlif birləşmələrin həll
olması və bir çox fiziki-kimyəvi proseslər suvarma suyunun reaksiyasından çox asılıdır.
Suvarma suyunun reaksiyası verilən gübrələrin səmərəliliyinə də təsir göstərir. Bütün bu
səbəblərdən suvarma suyunda mühitin reaksiyasını (pH-ı) təyin etməyin böyük əhəmiyyəti
vardır. Suvarma suyunda mühitin reaksiyası (pH-ı) necə olmasını bilmək üçün aşağıdakı
qradasiyadan istifadə olunur (Cədvəl 4.2).
Suvarma suyunda mühitin reaksiyasını müəyyən etmək üçün bir neçə yerdən su
nümunələri götürülür. Onlar qarışdırılaraq orta 200 qram su nümunəsi hazırlanır. Sonra
həmin nümunə 100 qram olmaqla iki yerə bölünür və pH metrin kranın altına qoyulur.
Reaksiya pH Çox turş 3-4 Turş 4-5 Zəif turş