nom lanuvchi ban k qonuni qabul qilindi. Bu qonunga muvofiq,
tijorat banklari faoliyati qim m atli qog‘ozlar sanoatidan ajratildi.
Investitsiya b an k larining tijorat b an k faoliyati bilan shug‘ullanishi
qonuniy jih atd a n taqiqlab q o ‘yildi. Shuningdek, tijorat b an k lari
ning anderrayting faoliyati h am da korporativ qim m atli qog‘ozlar
bilan shug'ullanishiga chek qo‘yildi. 1929—1933-yillar m obayni-
da qariyb 200 ta tijorat banki investitsion-bank faoliyatidan voz
kechdi3.
1999-yilga kelib moliyaviy m odernizatsiyalash bo‘yicha G rem -
m a-Lich-Blayli qonuni qabul qilingach, tijorat banklariga sug‘u rta
faoliyati va qim m atli qog‘ozlar bilan shug‘ullanadigan sho‘ba kor-
xonalarini ochishga ruxsat berildi. U shbu qonun 2000-yilning
m art oyidan kuchga kirgan b o ‘lib, shu paytdan boshlab AQSH
tijorat b anklari yuridik m aqom i «investitsion-bank xolding kom -
paniyasi» (investment bank xolding Company) b o ‘lgani holda
«universal tijorat m ajm ualari»4ga aylana boshladilar. 2000-yilning
m ay oyiga kelib A QSH da 270 ta m illiy ban k lar va 17 ta xori-
jiy ban k investitsion-bank xolding kom paniyasi sifatida qaytadan
tashkil etildi va ushbu jarayon 2008-yildagi global moliyaviy in-
qirozga debocha yasadi.
2008-yildagi global moliyaviy in q irozning m uhim xususiyat-
larid an biri shundaki, u innovatsion xarakterga ega. Ya’ni u n ing
kelib chiqishida m urakkab tu zilm ali innovatsion moliyaviy m ah-
sulotlarning rivojlanishi va u la rn i tartib g a solishning sam arali
tizim i shakllanm aganligi m u h im rol o ‘ynagan.
A yniqsa, ban k sektorida sekyuritizatsiyalash (bank aktivlari
ta ’m inoti asosida qarzga qim m atli qog‘ozlarni chiqarish) jarayon-
larin in g ko‘lam i yanada kengayib ketdi. Ayni paytda, bu am ali-
yot tijorat banklariga arzon resurslarni jalb qilish, kredit riskini
Dostları ilə paylaş: 
